Archive Category: Omówienia

Neobanderowcy z Czarnego Komitetu postanowili „poprawić”…

Życie zaczyna się po 40-ce - zawsze żartuje moja znajoma i zaraz dodaje - ale niektórzy uważają, że już po pierwszej 100-ce.

Nakładem wydawnictwa Esprit S.C. w ramach "Studiów" Dominikańskiego Instytutu Historycznego w Krakowie ukazał się tom poświęcony świętemu Jackowi Odrowążowi. Stanowi on owoc bardzo obfitego w wydarzenia naukowe, kulturalne i religijne roku obchodów 750-lecia śmierci świętego Jacka, zmarłego 15 sierpnia 1257 r. ,niestrudzonego ewangelizatora Krakowa, Małopolski, Prus i Rusi. Pomysłodawcą książki jest o. Tomasz Gałuszka OP, koordynator obchodów 750-lecia śmierci św. Jacka z ramienia Polskiej Prowincji Zakonu i wicedyrektor Dominikańskiego Instytutu Historycznego.

Nakładem wydawnictwa "Replika" ukazała się kolejna książka Leszka Adamczewskiego, poznańskiego dziennikarza i pisarza, zatytułowana "Łuny nad jeziorami. Agonia Prus Wschodnich", której patronem medialnym jest m.in. portal Kresy.pl. Praca ta składa się z kilkunastu szkiców opisujących najdramatyczniejsze epizody zagłady Prus Wschodnich. Pokazuje niejako drugie dno działań Armii Czerwonej, zajmującej Prusy Wschodnie w czasie styczniowej ofensywy w 1945r., gdy dobijała ona "hitlerowskiego gada" w jego jaskini.

Marta Kwaśnicka: O co właściwie chodzi Rymkiewiczowi w "Samuelu Zborowskim"? Tak, wszyscy krytycy zgadli: chodzi bez wątpienia o wolność, która jest, zdaniem poety, źrenicą polskości. Chodzi jednak i o coś więcej - książka Rymkiewicza to pochwała wielkiej literatury, która, jak pisze poeta, jest miejscem, gdzie wykrwawia się geniusz.

Dzięki krakowskiemu Towarzystwu Autorów i Wydawców Prac Naukowych "UNIVERSITAS", czytelnicy, a zwłaszcza miłośnicy Kresów, otrzymali trzytomowy tryptyk o "Nieistniejącej krainie i zapomnianym historyku", czyli o Inflantach i Gustawie Manteuffelu.

Seria Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego zatytułowana „Poza Krajem” prezentuje zapomniane zabytki kultury materialnej znajdujące się poza powojennymi granicami Polski. Należą do nich także, cieszące staropolskie stoły, a zebrane w lwowskim muzeum, dawne wyroby ze szkła.

Publikacja autorstwa warszawskich historyków sztuki, Anny Sylwii Czyż i Bartłomieja Gutowskiego, jest najnowszym tomem cyklu poświęconego zabytkom polskim poza granicami kraju. W ramach Serii C przed niniejszym opracowaniem ukazały się publikacje poświęcone cmentarzom powiatu borszczowskiego w 2004 r. oraz powiatu czortkowskiego w roku 2007. Każda z tych trzech publikacji stanowi niezmiernie ważną pozycję wśród literatury podejmującej tematykę cmentarną na Kresach Wschodnich.

Czytając pracę Anatolija Tarasa trzeba stwierdzić, że sowieckie podejście do dziejów na Białorusi powoli odchodzi do historii.

W książce-albumie, wydanym przez warszawską oficynę Arystoteles, zgromadzono setki starych pocztówek, prezentujących ryciny, sztychy i stare zdjęcia dwóch jakże zasłużonych dla polskiej kultury metropolii - Krakowa i Lwowa.

Czy można na Kresach odkryć jeszcze coś nowego? Czy dzieje sztuki kresowej będą mieć kolejną odsłonę? Na te pytania pomaga odpowiedzieć piękny album pt. „Kresy na nowo odkryte”, wydany przez Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie.

Ostatnio wpadła mi w ręce niewielka książeczka „Mińsk. Przednik po Mieście Słońca”, której autorem jest Artur Klinau, jeden z bardziej znanych w Polsce białoruskich artystów młodego pokolenia, z wykształcenia architekt, ponadto malarz, grafik. Jego wystawy mogliśmy oglądać wielokrotnie w Poznaniu, Warszawie i innych polskich miastach. Pozycja, która wyszła spod jego pióra, doskonale wpisuje się w modny ostatnio nurt literacki - powieści autobiograficznej o mieście, w której stanowi ono zarówno głównego bohatera, jak i tło dla historii życia autora. Doskonałym przykładem takiej sztuki pisarskiej jest „Stambuł” Orhana Pamuka. Jak jednak nasz białoruski pisarz sprostał temu wyzwaniu?

Geopolityka jest nauką w Polsce zaniedbaną. W krajach demokracji ludowej była ona zakazana – cóż, pewnie zbyt jasno wskazywała zarówno na zagrożenia, jak i na perspektywy ekspansji. O ile przed wojną polska publicystyka roiła się od koncepcji geopolitycznych, a nie brakowało także prac naukowych z tej dziedziny, o tyle w Polsce Ludowej pozwalano sobie jedynie na nieśmiałe wzmianki na ten temat i to zawsze zgodne z aksjomatami wschodniego sąsiada.

Sam tytuł, choć budzący zainteresowanie, nie wyraża jednoznacznie tego, co czytelnik odnajdzie w książce. Aura takiego właśnie ciągłego poznania i zdziwienia daje się odczuć do ostatnich stron. Reporterski charakter publikacji oraz lekki, a zarazem sugestywny styl pisarski autorki sprawiają, iż lektura książki staje się przyjemną nawet dla osoby nie posiadającej dużej wiedzy na temat „pogranicza Europy”.

„ Szepty. Życie w stalinowskiej Rosji” Orlando Figesa - to życie pod rządami Stalina ukazane poprzez setki świadectw Rosjan, którzy przeżyli terror i wojnę.

Teresa Siedlar – Kołyszko od lat podróżuje po wschodnich terenach dawnej Rzeczypospolitej, odwiedzając skupiska Polaków. Odwiedza obecną Litwę, Białoruś, Ukrainę, docierając nawet do Mołdawii. Odszukuje również miejsca, w których dziś trudno już znaleźć ślady polskości.