„Rzeczpospolita”: Patrioty na finiszu - umowa już w marcu?

/
Najprawdopodobniej w marcu podpisana zostanie umowa na dostawy…

Należy bardziej docenić wiek XVII

/
– państwo fiskalno-militarne, odmienność modelu politycznego I RP oraz państwo jako Lewiatan to tematy rozmowy Kresów.pl z historykiem Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Mariuszem Markiewiczem

Karol Kotylewicz

/
Pochodzi ze słynnego klanu Kotylewiczów ogromnie zasłużonego dla polskości w północnej Mołdawii, jest też jednym z liderów mniejszości polskiej we wsi Styrcza. Zajmuje się prowadzeniem gospodarstwa rolnego, a także agroturystyką i współpracą z polskim biznesem.

Polska wizytówka w Mołdawii

/
Choć dzielnica, w której stoi „Dom Polski” w Bielcach przeszła rewitalizację, to jednak dalej wyróżnia się on wśród otaczających go budynków swoją estetyką i otaczającym go zielonym ogrodem. Jego różane klomby otaczające studnię „Agatkę” i kapliczkę z figurką Matki Bożej robią wrażenie na każdym, kto wkroczy na ten teren.

Władysław Raginis

/
Władysław Raginis - polski oficer, kapitan Korpusu Ochrony Pogranicza, dowódca obrony Wizny.

Miasteczko w cieniu atomu

/
Kilkanaście kilometrów na wschód od Ostroga leży Netiszyn -trzydziestosześciotysięczne miasto, budzące jednocześnie zaciekawienie i grozę. Znajduje się ono już za dawną polską granicą, a mieszkają w nim pracownicy Chmielnickiej Elektrowni Atomowej, której potężne obiekty i sieci przesyłowe jak na dłoni są widoczne ze wzgórz, na których rozciąga się Ostróg.

Stanisław Mackiewicz

/
Stanisław Mackiewicz, pseudonim „Cat” – Premier Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie, publicysta polityczny, pisarz, wydawca i redaktor wileńskiego Słowa, starszy brat Józefa Mackiewicza.

Spotkanie z historią Kresów

/
Ksiądz Tadeusz Isakowicz - Zaleski przybył do Wołowa z prelekcją o losach ludności kresowej w czasie ludobójstwa dokonywanego przez UPA. Ksiądz przygotował też książkę, która osobom urodzonym po wojnie przybliży tragedię, będącą udziałem pokolenia ich rodziców i dziadków, a dla samych Kresowian będzie swoistego rodzaju „podróżą sentymentalną”.

Tropami Rydza w Brzeżanach

/
Grób matki na cmentarzu to bynajmniej nie jedyny ślad po Edwardzie Rydzu - Śmigłym w Brzeżanach. Ma on nawet w tym mieście poświęconą mu tablicę - w 120. rocznicę urodzin marszałka, w 2006 r. ufundował ją Stanisław Broszko, czyniąc to w imieniu brzeżańczyków, żyjących dzisiaj w Kluczborku. Jest ona dwujęzyczna polsko - ukraińska, a umieszczona została w odrestaurowanym kościele.

Rotmistrz Pilecki – bohater (nie)zapomniany

/
„Przez całe życie służyłem dla Polski” – pisał Witold Pilecki. Choć słowa te, rozpoczynające jego życiowy „testament” nie uratują go przed krwawym wyrokiem, to jednak w pełni oddają zarówno tragizm jak i piękno tej niezwykłej postaci. Zaliczony w poczet najodważniejszych ludzi ruchu oporu okresu II wojny światowej, rotmistrz Pilecki w pełni wpisuje się w romantyczną wizję walki, poświęcenia i odwagi.

Poślubiona nauce, oddana Polsce

/
Znam dwa słowa: służba i zasługa. Zasług nie mam. Służyć się starałam Karolina Lanckorońska

Prawdziwa historia ludobójstwa w Hucie Pieniackiej

/
O ostatnich chwilach Polaków mordowanych w Hucie Pieniackiej

Napady tatarskie na Ruś i Rzeczpospolitą

/
Napady tatarskie na wchodzącą w skład Wielkiego Księstwa Litewskiego (a później Korony) Ruś mają długą historię. Dla Tatarów najistotniejszy był polityczny i ekonomiczny. Pod koniec XV w. w Europie Wschodniej i Południowej ważną rolę zaczęło odgrywać Imperium Osmańskie. Po zajęciu Konstantynopola oraz miast wybrzeża krymskiego w tym słynnej Kaffy, Chanat Krymski stał się de facto narzędziem polityczno-militarnym sułtana tureckiego. Pozbawiony miast portowych został odcięty od ważnych źródeł dochodu. Straty te nadrabiał poprzez najazdy, daniny oraz handel niewolnikami na nieznaną dotąd skalę. Zapotrzebowanie na nich było bowiem w Turcji ogromne i z roku na rok rosło. Wybierając się na łowy niewolników, na Krymie ogłaszano pospolite ruszenie. Na rozkaz chana stawiała się nawet trzecia część męskiej populacji.

Mord w Hucie Pieniackiej

/
28 lutego 1944 roku pododdziały dywizji „SS-Galizien” popełniły jedną z największych swoich zbrodni na ludności polskiej, dokonując wyrżnięcia mieszkańców w Hucie Pieniackiej. Zginęło od 600 do 1500 osób.
BBC

Łącznie i solidarnie

/
Pomimo, iż rząd RP na uchodźstwie utracił w 1945 r. uznanie ze strony mocarstw zachodnich, starał się nadal walczyć o Polskę wolną i demokratyczną, prowadząc w skromnym wymiarze politykę zagraniczną. W toku rozmów z emigrantami z innych krajów zza żelaznej kurtyny próbował wypracować idee ułożenia nowego ładu w Europie Środkowowschodniej, ważne w perspektywie odzyskania przez kraje w niej żyjące niepodległości. Pertraktował m.in. z Litwinami, Białorusinami i Ukraińcami, dążąc do osiągnięcia modus vivendi. Najintensywniejsze kontakty prowadził z nimi na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych XX wieku, kiedy żywiono nadzieje na rychły wybuch III wojny światowej między aliantami a ZSRR, która przynieść miała ziemiom polskim wolność. Najmniej znane są kontakty Rządu RP na Uchodźstwie z Białorusinami.

Marchlewszczyzna

/
Polska autonomia na sowieckiej Ukrainie. Po przekształceniu rejonu w nowoczesny i zurbanizowany, miał on spełniać rolę ”wizytówki”, mającej ukazywać Polakom, żyjącym na Ukrainie, korzyści wynikające z zaangażowania w budowę socjalistycznej ojczyzny.

Utworzenie Białoruskiej SRR

/
90 lat temu z 1 na 2 stycznia powstała Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka, do której nawiązuje obecna Republika Białoruś, kierowana przez prezydenta Aleksandra Łukaszenkę.

mjr Zygmunt Szendzielarz, ps. "Łupaszka"

/
Zygmunt Szendzielarz, ps. „Łupaszka” – oficer Wojska Polskiego, dowódca V Wileńskiej Brygady AK.

Kwiaty Zadwórza

/
Pieśń napisana przez instruktora Czarnej Trzynastki Przemyskiej w 2005 roku ku czci tych, którzy polegli pod Zadwórzem w 1920 roku - obrońców Polskich Termopili

Pieśń "Przemyskie Orlęta" Czarnej Trzynastki Przemyskiej

/
PRZEMYSKIE ORLĘTA Prastary Sanie co tu się wijesz wokół zielonych…

Orlęta znad Sanu

/
Gdy polegli, przemyskie społeczeństwo nazwało ich, na wzór Lwowa, „Orlętami”.

W kręgu Hadziacza

/
Ugoda hadziacka jest jednym z istotniejszych wydarzeń w historii I Rzeczpospolitej. Niestety szansa na zaistnienie Rzeczpospolitej Trojga Narodów przez ugodę stworzona nie została wykorzystana, a sam Hadziacz do niedawna był faktem słabo znanym.

Witold Pilecki

/
Witold Pilecki – rotmistrz kawalerii Wojska Polskiego, organizator Tajnej Armii Polskiej, żołnierz II Korpusu. Skazany przez komunistyczne władze polskie na karę śmierci.

Opowieść o królu Janie

/
Podczas narodzin Jana Sobieskiego (17 VIII 1629), na niebie rozszalała się burza, a czambuł tatarski pojawił się pod zamkiem. Późniejsza legenda dopowiadała więcej: kamienny stół, na którym położono noworodka miał pęknąć z hukiem, a obecny przy tym mnich miał dziecku przepowiedzieć przyszłość wielką i smutną zarazem.

Polacy w Płoskirowie i Greczanach

/
Polacy odwiedzający Chmielnicki rzadko zdają sobie sprawę, że to dawny Płoskirów.

Stanisław Bułak-Bałachowicz

/
Stanisław Bułak-Bałachowicz urodził się 10 lutego 1883 roku w Mejsztach na Wileńszczyźnie. Pochodził z rodziny katolickiej mówiącej w języku polskim. Generał mówił o sobie: "Jeśli niezbyt poprawną polszczyzną wysłowię się, proszę mi to darować. Matki bowiem nasze, tam na dalekich kresach najpierw uczyły nas Polskę kochać, a potem już prawidłowo po polsku mówić. Dla mnie i mnie podobnych elementarzem był od dziecka Sienkiewicz. Bohaterowie Sienkiewicza byli dla nas wzorem. Naśladując czyny Skrzetuskich, Wołodyjowskich i Kmiciców niejedno zwycięstwo odnieśliśmy na wojnie i nieraz wychodziliśmy cało z opresji, z których wyjścia zdawało się, że już nie było"(z wystąpienia generała do obrońców Lwowa-listopad 1928 r).

Sergiusz Piasecki

/
Urodził się w Lachowiczach koło Baranowicz, zmarł 12 września 1964 w Londynie - polski pisarz, publicysta polityczny.

Józef Łobodowski

/
Józef Łobodowski – polski pisarz i poeta, tłumacz literatury hiszpańskiej i rosyjskiej na język polski.

O Janie III Sobieskim w Krakowie

/
W Krakowie właśnie zakończyła się I Ogólnopolska Studencka Konferencja Naukowa Historyków Nowożytników dotycząca postaci Jana Sobieskiego(12 – 14 XI 2008) pt. ,,Jan III Sobieski i jego czasy – okres wielkich zwycięstw czy straconych szans?’’

Czcić bohaterów a nie morderców

/
- ze Stanisławem Srokowskim, autorem powieści „Ukraiński kochanek” rozmawia Petar Petrović

Nowa książka o stosunkach polsko-ukraińskich

/
2 października w siedzibie Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego ,,Sokół’’ odbyło się główne spotkanie promocyjne nowej książki ks. Tadeusza Isakowicza-Zaleskiego pt. ,,Przemilczane ludobójstwo na Kresach’’

Skarbiec katedry wileńskiej wystawiany w Polsce

/
Wystawa Skarbiec katedry wileńskiej gości na Zamku Królewskim w Warszawie od 3 lipca do 28 września 2008 r.. Zamek Królewski w Warszawie, Zamek Królewski na Wawelu oraz Wileńska Kuria Metropolitalna, będąca właścicielem zbioru podjęły wspólny wysiłek przybliżenia Polakom dziedzictwa związanego z wileńską kurią metropolitalną.

Bitwa o Kresy

/
Na temat Bitwy Warszawskiej w 1920 napisano już wiele prac. Zdecydowana większość ich autorów jest zgodna, że uratowała ona prawie dwadzieścia lat niepodległości Rzeczypospolitej. Niektórzy twierdzą także, że zatrzymała pochód bolszewickich hord maszerujących na Europę.

Bitwa pod Miszychą VII 1866 w pamiętnikarskiej relacji Piotra Deręgowskiego

/
W szpicy pana majora szedł oficer Parochow z trzema feldfeblami, poprzedzeni o kilkadziesiąt kroków kozaczyzną na koniach; za nimi zaś wolniutko i z całą ostrożnością sam pan major, a poza nimi znowu cały oddział. Całą siłę pana majora w tym miejscu składało 93 żołnierzy i kilku kozaków.

Patriotyczne pocztówki sprzed 1918 r.

/
Pocztówki pochodzą z Archiwum Czesława i Ryszarda Mackiewiczów

Ekhumacja ciała Matki Marszałka

/
Dokumentacja fotograficzna ekshumacji zwłok Marii z Billewiczów Piłsudskiej - Matki Marszałka Józefa Piłsudskiego. Ekshumacji Dokonano 1 czerwca 1935 roku.

Koronacja obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej

/
Obraz Panny Świętej z Ostrej Bramy został koronowany 2 VII 1927 roku przez metropolitę warszawskiego kardynała Aleksandra Kakowskiego. Na uroczystości obecni byli m.in. marszałek Józef Piłsudski oraz prezydent Ignacy Mościcki. Nowe złote korony, których wówczas użyto zaginęły w czasie II wojny światowej.

Brzeżany na starej pocztówce

/
Pocztówki pochodzą z kolekcji p. Witolda Golińskiego i zostały opublikowane w pracy "Brzeżany na starej pocztówce", Kluczbork 2006.

Banderowcy

/
Członkowie Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów frakcji Stefana Bandery, którzy następnie utworzyli Ukraińską Armię Powstańczą, potocznie zwani "banderowcami".

Bulbowcy

/
Oddziały Tarasa Borowca -"Bulby" nacjonalistycznego polityka ukraińskiego, od pseudonimu którego wzięły swoją nazwę.

Melnykowcy

/
"Melnykowcy", członkowie i zwolennicy Organizacji Ukraińskich nacjonalistów, frakcji pułkownika Andrzeja Melnyka, jednej z tych, która powstała po rozpadzie OUN na zjeździe w Krakowie w 1940r.

Dywizja SS Galizien

/
Jednostka zbrodniczej niemieckiej formacji SS, złożona z ukraińskich kolaborantów powołana przez Niemców dla uzupełnienia braków kadrowych. "Wsławiła" się licznymi zbrodniami na Polakach.

II wojna światowa na wschodnich ziemiach Rzeczpospolitej

/
17 września 1939 roku wojska sowieckie - wypełniając postanowienia paktu Ribbentrop-Mołotow - dokonały agresji na Rzeczpospolitą, nie wypowiadając wojny i gwałcąc międzynarodowe umowy.

Obrona Lwowa 12-22 IX 1939

/
Przez długi okres PRL-u temat Kresów Wschodnich, a tym bardziej Lwowa, był tematem tabu, stąd też wątek obrony w Kampanii Wrześniowej często przemilczano.

Obrona Grodna 20-22 IX 1939

/
Pierwszy atak sowieci przypuścili od południa nad ranem w dniu 20 IX niewielką grupą 11 czołgów i 1 samochodu pancernego.

Agresja Sowiecka na Polskę 17 IX 1939

/
W dniu 17 IX 1939 r., bez wypowiedzenia wojny, Związek Radziecki dokonał zbrojnego napadu na Polskę. Fakt ten określa się jako "wbicie noża w plecy" walczącym z Niemcami Polakom, lub po prostu nazywa się go IV rozbiorem Polski.

Polityka II Rzeczypospolitej wobec Ukraińców

/
Ukraińcy dla II Rzeczypospolitej stanowili jeden z największych wewnętrznych problemów. Wynikało to z ich liczebności, jak i negatywnego stosunku do państwa polskiego. Ich liczba według różnych ocen wynosiła od 4,4 do 5,4 mln. Na terenach zwartego osiedlenia ich liczba wynosiła od 35 do 90 proc. ogółu mieszkańców.

Koliszczyzna- powstanie Gonty i Żeleźniaka

/
Zachętą do jego wybuchu była niewątpliwie działalność kleru prawosławnego Ukrainy prawobrzeżnej, a zwłaszcza jego duchowego przywódcy ihumena monasteru Motrenińskiego pod Czehryniem Melchizedeka Znaczko- Jaworskiego. Prowadził on agitację za zniesieniem unii przywrócenia dominującej na Ukrainie roli religii prawosławnej.

Akademia Ostrogska

/
Pierwsza szkoła wyższa na Ukrainie działała w latach 1576- 1640 w Ostrogu. Założył ją i utrzymywał książę Konstantyn Wasyl Ostrogski, najwybitniejszy przedstawiciel rodu, syn hetmana wielkiego litewskiego. Był osobą gruntownie wykształconą i jednocześnie jednym z najbogatszych magnatów w państwie.

Ukraińska Wojskowa Organizacja - UWO

/
UWO- Ukraińska Wojskowa Organizacja. Tajna ukraińska formacja rewolucyjno- terrorystyczna, utworzona w 1920r. w Pradze z inicjatywy emigracyjnego rządu Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej. Jej celem było kontynuowanie walki o wyzwolenie ziem ZURL spod "polskiej okupacji".

Stosunki Polski z Litwą Kowieńską

/
Stosunki polsko-litewskie w okresie międzywojennym czyli między II Rzeczypospolitą a Litwą Kowieńską, niemal do wybuchu II wojny światowej były złe. Oba państwa formalnie znajdowały się w stanie wojny. Zajęcie Wilna przez Polskę w 1920r. wykopało między obydwoma państwami przepaść nie do zasypania. Litwa Kowieńska uznała Wilno za swoją stolicę, "chwilowo tylko okupowaną przez wroga."

Społeczeństwo ukraińskie a państwo polskie w przededniu i w czasie wojny niemiecko-polskiej.

/
Okres poprzedzający wybuch II wojny światowej i pierwsze tygodnie jej trwania jest jednym z najbardziej krytycznych, a zarazem najważniejszych w dziejach stosunków polsko-ukraińskich. Wrzesień 1939 r. w znacznej mierze sprawił, że stosunki polsko-ukraińskie ostatecznie zabrnęły w ślepy zaułek.