Władysław Raginis

Władysław Raginis – polski oficer, kapitan Korpusu Ochrony Pogranicza, dowódca obrony Wizny.

Urodził się 27 VI 1908 roku w łotewskim Dyneburgu. Pochodził z rodziny o głębokich patriotycznych tradycjach.

Ukończył gimnazjum w Wilnie i zdał tam również maturę. Ze względu na patriotyzm, jaki wpoili mu rodzice, postanowił zostać oficerem. Wojskową edukację rozpoczął w roku 1927 w Szkole Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej.

Raginis był uczniem przeciętnym. Szkołę Podchorążych Piechoty zakończył w 1928 roku, zajmując 133 miejsce na 345 absolwentów. Odbył następnie krótką praktykę wojskową i w tym samym roku rozpoczął naukę w Oficerskiej Szkole Piechoty w Ostrowii Mazowieckiej. Szkołę tę ukończył z dobrym wynikiem 15 lipca 1930 roku w stopniu podporucznika z 38 lokatą na 234 kończących szkołę. Szkolni koledzy wspomiali go jako “cichego i nieśmiałego, o kresowym akcencie”.

Jako oficer pełnił służbę w 76 pułku piechoty w Grodnie, na stanowisku dowódcy plutonu. Następnie został dowódcą kompanii ciężkich karabinów maszynowych. W roku 1934 został mianowany porucznikiem. Przełożeni, zauważywszy umiejętności dydaktyczno – wychowawcze Raginisa przenieśli go na stanowisko instruktora wykładowcy w Szkole Podchorążych.

W roku 1939 wyróżniono młodego oficera, przydzielając go do Korpusu Ochrony Pogranicza, na stanowisko dowódcy 3 kompanii batalionu ciężkich karabinów maszynowych w obozie warownym “Sarny”. 24 lipca 1939 roku Raginis, świeżo awansowany do stopnia kapitana, otrzymał rozkaz przejścia z dowodzoną przez siebie kompanią na odcinek obrony “Wizna”, w celu obsadzenia schronów bojowych.

2 września 1939 roku kapitan Władysław Raginis został mianowany dowódcą odcinka “Wizna”. Walki trwały trzy dni, 7-10 IX 1939 r., choć polscy obrońcy byli z góry skazani na niepowodzenie, Raginis nie dysponujący wielkimi siłami, miał przed sobą ok. 42 tysiące niemieckich żołnierzy, dysponujących czołgami oraz samolotami. Tak długi i bohaterski opór umożliwiały dogodne położenie oraz męstwo polskiej załogi.

Generał Raginis miał złożyć przysięgę, że nie podda się Niemcom. Słowa dotrzymał. W obliczu niepowodzeń Niemcy zagrozili rozstrzelaniem polskich cywili z zajętych terenów. Władysław Raginis nie mogąc liczyć na zwycięstwo odprawił swoich żołnierzy, a sam popełnił samobójstwo rozrywając się granatem.

Obrona Wizny została, nie bez słuszności, nazwana polskimi Termopilami.

Uznanie jego czynów przyszło dopiero wraz ze zmianami związanymi z objęciem stanowiska I Sekretarza PZPR przez Edwarda Gierka. Wtedy dopiero zaczęto wspominać i honorować polskich żołnierzy walczących w wojnie obronnej we wrześniu 1939 r. (Naturalnie nie wspominano o tych broniących Polski przed agresją sowiecką z 17 IX tegoż roku.)

Kapitan Władysław Raginis został uchwałą Rady Państwa z dnia 13 maja 1970 roku odznaczony pośmiertnie Orderem Virtuti Militarii klasy IV.

Schron w którym zginął kpt. Raginis (fot. Wikipedia.org)

Albert Kwiatkowski