We wtorek w PE odbyła się debata w kwestii nadrzędności konstytucji nad prawem UE, uczestniczył w niej m.in. premier Mateusz Morawiecki, który zapowiedział likwidację Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego; Morawiecki przedstawił także propozycję stworzenia izby Trybunału Sprawiedliwości UE; ze strony Polski i Węgier nie ma „wystarczających zobowiązań”, by możliwe było obecnie zatwierdzenie Krajowych Planów Odbudowy tych państw – stwierdził unijny komisarz; PE w rezolucji skrytykował decyzję TK ws. wyższości Konstytucji RP nad prawem unijnym; PE przygotowuje pozew przeciwko Komisji Europejskiej za niewdrożenie mechanizmu zatrzymywania środków unijnych dla państw członkowskich naruszających „praworządność”; Zbigniew Ziobro chce pozwać Niemcy do Trybunału Sprawiedliwości UE; w piątek związkowcy NSZZ „Solidarność” rozpoczęli protest przed siedzibą Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przeciwko zamknięciu kopalni w Turowie; Morawiecki zapowiedział gotowość do rozmów nt. wpisania obecności Polski w UE do Konstytucji; ponad 40 procent Polaków chce referendum w sprawie przynależności Polski do UE.

Zapisz się w poniższym formularzu, aby otrzymywać pełny Kresowy Przegląd Tygodnia co tydzień na swoją skrzynkę mailową:

Spór Polski i UE

We wtorek 19 października w Parlamencie Europejskim odbyła się debata zainicjowana po wyroku polskiego Trybunału Konstytucyjnego w kwestii nadrzędności konstytucji nad prawem UE. Uczestniczył w niej m.in. premier Mateusz Morawiecki, który stwierdził, że “członkostwo w UE to dla Polski wybór cywilizacyjny”. W drugiej części debaty, po pytaniach ze strony eurodeputowanych, zapowiedział likwidację Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego. Dodajmy, że w ostatnich tygodniach i miesiącach zamiar likwidacji Izby deklarowali różni przedstawiciele rządu i PiS. Niedawno mówił o tym m.in. prezes partii rządzącej, Jarosław Kaczyński.

Didier Reynders, unijny komisarz ds. wymiaru sprawiedliwości komentując zapowiedzi Morawieckiego ws. likwidacji Izby Dyscyplinarnej zaznaczył, że sama zapowiedź nie wpłynie na decyzję Komisji Europejskiej ws. wypłaty pieniędzy dla Polski w ramach Krajowego Planu Odbudowy. Powiedział, że „potrzebne jest jasne wdrożenie orzeczeń unijnego Trybunału Sprawiedliwości”, w tym wstrzymanie procedur dyscyplinarnych wobec sędziów oraz przedstawienie Komisji Europejskiej nowych przepisów.

Dodajmy, że podczas debaty Morawiecki przedstawił także propozycję stworzenia izby Trybunału Sprawiedliwości UE, złożonej z sędziów wyznaczonych przez krajowe trybunały konstytucyjne. W poniedziałek rzecznik rządu Piotr Müller informował, że premier skieruje też do wszystkich szefów rządów, prezydentów krajów UE list, w którym wyjaśni wszystkie informacje dotyczące kwestii relacji prawa konstytucyjnego do prawa unijnego.

Zdaniem Jorge Buxadé, europosła z hiszpańskiej partii Vox, teraz Polska walczy nie z sowieckimi czołgami, ale z armią biurokratów, którzy chcą naruszyć suwerenność państw członkowskich UE. Podczas debaty w Parlamencie Europejskim mówiono też, że Unia Europejska „chce narzucić swoją ideologię wszystkim suwerennym państwom”. Polskę podczas debaty poparł szereg uniosceptycznych posłów z całej Europy.

Krytycznie na temat działań polskiego rządu w kontekście unijnym wypowiadali się podczas debaty w PE m.in. europosłowie z Polski: Marek Belka, Leszek Miller, Sylwia Spurek, Robert Biedroń i Radosław Sikorski. Ten ostatni w swoim wystąpieniu powiedział m.in., że „sednem sprawy jest to, czy można odsuwać, zastraszać i zastępować rzetelnych sędziów popychlami”.

„Przypomina mi to XVIII w., kiedy Polska zniknęła z map Europy, kiedy w pomieszaniu kryzysu wewnętrznego i zdrady konserwatystów oraz zagrożenia zewnętrznego, doszło do tragedii” – powiedział podczas debaty w Parlamencie Europejskim belgijski europoseł Guy Verhofstadt.

Ze strony Polski i Węgier nie ma „wystarczających zobowiązań”, by możliwe było obecnie zatwierdzenie Krajowych Planów Odbudowy tych państw – oświadczył we wtorek unijny komisarz ds. gospodarczych Paolo Gentiloni. Zadeklarował, że ocena KPO jest wstrzymana z powodu braku „oczekiwanych rezultatów”. „Dzisiaj była bardzo ważna dyskusja w Parlamencie Europejskim, w trakcie której przewodnicząca KE (Ursula) von der Leyen wyjaśniła, że koncepcja wyższości prawa europejskiego nad narodowym jest dla nas niezbywalna. To jest temat równoległy. My zajmujemy się środkami finansowymi dla tych krajów, jeśli respektują pewne warunki obecne w rekomendacjach” – powiedział.

W przyjętej w czwartek zdecydowaną większością głosów rezolucji, Parlament Europejski skrytykował decyzję TK ws. wyższości Konstytucji RP nad prawem unijnym. Eurodeputowani wezwali unijne instytucje do działania, w tym do wstrzymania się z zatwierdzeniem krajowego planu odbudowy i uruchomienia mechanizmu warunkowości.

Parlament Europejski przygotowuje pozew przeciwko Komisji Europejskiej za niewdrożenie mechanizmu zatrzymywania środków unijnych dla państw członkowskich naruszających „praworządność”.

Minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro chce pozwać Niemcy do Trybunału Sprawiedliwości UE. Procedura ma polegać na pozwaniu Niemiec przed TSUE z powodu naruszenia traktatów UE przez upolitycznienie sądownictwa. „Jeśli Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Luksemburgu stwierdza, że udział polityków w procedurze wyboru władz (sądowniczych w Polsce – red.) nasuwa wątpliwości co do niezawisłości takich przyszłych sędziów, to w takim razie zadajmy pytanie, jaki ten udział ma wpływ na niezawisłość przyszłych sędziów w Niemczech” – oświadczył minister sprawiedliwości.

W piątek związkowcy NSZZ „Solidarność” rozpoczęli protest przed siedzibą Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przeciwko zamknięciu kopalni w Turowie. Na miejsce zostały ściągnięte wozy opancerzone i drut kolczasty. Protestujący związkowcy chcą podczas protestów przekazać dwa dokumenty. Jeden to petycja wzywająca TSUE do przestrzegania unijnego prawa, a drugi to jednoosobowa decyzja zabezpieczająca o natychmiastowym zawieszeniu prac TSUE do czasu rozpatrzenia wniosku przez Krajowy Zjazd Delegatów co do legalności unijnego Trybunału – czytamy.

Na protest w Luksemburgu udali się również przedstawiciele stowarzyszenia Marsz Niepodległości. „Jesteśmy w tej chwili na demonstracji Solidarności w Luksemburgu, przeciwko decyzjom Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej” – informował prezes stowarzyszenia, Robert Bąkiewicz. „Walczymy dzisiaj o polską suwerenność, o polską gospodarkę, o polską energetykę. Turów jest tylko początkiem, po Turowie będą kolejne elektrownie, kolejne kopalnie, będzie niszczona cała polska gospodarka”.

W wywiadzie dla „Gazety Polskiej” prezes PiS Jarosław Kaczyński został zapytany m.in. o to, czy Polska będzie płacić kary za Turów. „Decyzja w tej sprawie jeszcze nie zapadła” – powiedział prezes PiS. Polityk przyznał też, że Polska będzie zmuszona „podjąć walkę” w sprawie pakietu klimatycznego „Fit for 55”, gdyż „widać bowiem wyraźnie, że działania Rosjan nakierowane na windowanie cen gazu radykalnie zmieniają bezpieczeństwo energetyczne na naszym kontynencie”. Jego zdaniem takie działanie Moskwy otrzeźwiło „przywódców kilku państw i skłonił do racjonalności”.

„Tym bardziej, że przynajmniej część tej tzw. zielonej polityki to szaleństwo, a w innych przypadkach teorie bez dowodów. Nie da się stwierdzić, że Europa, która emituje 8 proc. gazów, zmienia klimat” – dodał szef PiS. Odnosząc się w wywiadzie do konfliktu z Komisją Europejską Kaczyński ocenił, że celem „antypolskich” działań instytucji unijnych jest zmiana rządu oraz realizacja zamysłu europejskiego superpaństwa:

„Zmiana władzy w Polsce na uległą i poddaną ułatwi realizację celu drugiego – strategicznego i dalekosiężnego. Nie jest nim jakaś Europa federalna, lecz właśnie superpaństwo, całkowicie niedemokratyczne, z hierarchizacją narodów polegającą na tym, iż jedne utrzymują status suwerennych – na przykład Niemcy i obywatele niemieccy – a Polska i Polacy już nie”. Zdaniem prezesa PiS, realizacja takiej wizji Unii Europejskiej stała się możliwa po wyjściu Wielkiej Brytanii, która nie chciała zgodzić się na podążanie w kierunku superpaństwa europejskiego. Dodał, że teraz to jego obóz polityczny organizuje „front oporu wobec tych działań”.

„Będziemy robić swoje i realizować swoje cele. Tak będzie na przykład w sprawie reformy wymiaru sprawiedliwości. Dokumenty są już przygotowane. To mój komitet za nie odpowiada” – powiedział Kaczyński. Potwierdził, że przyspieszenie reformy wymiaru sprawiedliwości nastąpi.

W poprzedni piątek premier Mateusz Morawiecki odpowiedział na pytanie, czy Prawo i Sprawiedliwość zamierza rozmawiać o zmianie konstytucji wpisując do niej członkostwo Polski w UE z liderem PO Donaldem Tuskiem. „Jesteśmy gotowi do takiej nowelizacji, jednocześnie gwarantującej suwerenność Polski” – oświadczył.

Z sondażu SW Research dla Rzeczpospolitej wynika, że ponad 40 procent Polaków chce referendum w sprawie przynależności Polski do Unii Europejskiej. Odpowiedzi przeczącej udzieliło 36,9 procent ankietowanych. 20,5 procent nie miało w tej kwestii zdania. W drugim pytaniu respondenci zostali zapytani o to jak zagłosowaliby w referendum gdyby odbyło się w najbliższy weekend. Za członkostwem Polski w Unii Europejskiej opowiedziało się 64,4 procent respondentów. Przeciwko członkostwu opowiedziało się 14,8 procent respondentów. 14,1 procent nie miało zdania, a 6,7 procent nie wzięłoby w nim udziału.

Kresy.pl