Litwa dołączyła do Funduszu Inwestycyjnego Inicjatywy Trójmorza

Republika Litewska stała się pełnoprawnym członkiem Funduszu Inwestycyjnego Inicjatywy Trójmorza, deklarując wkład inwestycyjny w wysokości 20 mln euro.

W poniedziałek Agencja Rozwoju Inwestycji Publicznych Republiki Litewskiej (VIPA) poinformowała w Wilnie o przystąpieniu Litwy do Funduszu Inwestycyjnego Inicjatywy Trójmorza. Zobowiązała się też do zainwestowania 20 mln euro.

W komunikacie dyrektor generalny VIPA, reprezentującej Litwę w Funduszu, Gvidas Dargużas wyraził nadzieję, że partnerstwo w ramach tej inicjatywy „wzmocni zaufanie wierzycieli do litewskich projektów i stworzy odpowiednie warunki do przyciągnięcia brakujących środków na realizację projektów w przyszłości”.

Jak podano, cel Funduszu Trójmorza jest spójny z celem samej inicjatywy Trójmorza i zakłada tworzenie połączeń transportowych, energetycznych i cyfrowych w regionie między Morzem Bałtyckim, Adriatyckim i Czarnym. Inicjatywa zakłada poprawę infrastruktury drogowej, kolejowej, energetycznej czy cyfrowej, zarówno wewnątrz krajów członkowskich, jak również w regionie.

Decyzję o przystąpieniu Republiki Litewskiej do Funduszu Inwestycyjnego Inicjatywy Trójmorza przestawił w październiku 2020 roku, podczas wirtualnego szczytu Inicjatywy Trójmorza, litewski prezydent Gitanas Nausėda. Miesiąc wcześniej decyzję w tej sprawie podjął litewski rząd. Wczoraj doradczyni Nausėdy, Asta Skaiskirytė powiedziała, że dla prezydent RL ocenia Inicjatywę „jako szczególną platformę do zacieśniania wzajemnej współpracy, aktywizację polityki spójności w UE i pogłębienia strategicznych stosunków ze Stanami Zjednoczonymi”. Według niej, „to wspólny wkład w regionalne bezpieczeństwo każdego z nas”.

Komentując sprawę szef litewskiej dyplomacji, Gabrielius Landsbergis zaznaczył, że pandemia koronawirusa i jej następstwa uwydatniły rosnące znaczenie współpracy regionalnej oraz potrzebę dobrze rozwiniętej infrastruktury. Stąd uważa za bardzo ważne pogłębienie współpracy politycznej i gospodarczej państw Inicjatywy Trójmorza, a także dążenie do ożywienia gospodarczego regionu i UE po pandemii.

Z kolei litewska minister finansów Gintarė Skaistė podkreśliła, że dla Litwy ważne jest zapewnienie nowych źródła finansowania na rzecz potrzebnych projektów infrastruktury, szczególnie dotyczących cyfryzacji.

Fundusz Trójmorza, zainicjowany przez Bank Gospodarstwa Krajowego i rumuński EximBank, stanowi ekonomiczny wymiar Inicjatywy Trójmorza. Przedstawiciele Funduszu deklarują chęć zebrania około 3-5 mld euro. Inwestycje z tych środków w infrastrukturę mają zniwelować różnice w rozwoju między krajami regionu Europy Środkowo-Wschodniej a zachodnią częścią Starego Kontynentu.

Jak dotąd, do Funduszu przystąpiło bądź jest w trakcie przystępowania dziewięć państw: Polska z udziałem 550 mln euro, Rumunia – 200 mln, Słowenia – 23 mln oraz Estonia, Łotwa, Węgry, Bułgaria, Litwa i Chorwacja – po 20 mln euro. Dodajmy, że niedawno nowa, liberalna prezydent Mołdawii, Maia Sandu oraz prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski we wspólnym oświadczeniu podkreślili zainteresowanie dołączeniem do Inicjatywy Trójmorza i członkostwem w Unii Europejskiej.

Przeczytaj: Prezydent Chorwacji krytykuje Inicjatywę Trójmorza: Jest to głupie i szkodliwe dla Chorwacji

Według ISB News, w październiku 2020 roku Fundusz Trójmorza w ramach swojej pierwszej inwestycji nabył spółkę Cargounit, będącą polskim liderem na rynku wynajmu lokomotyw w Europie Środkowej. Z kolei w grudniu 2020 r. Fundusz nabył pakiet kontrolny estońskiej spółki Greenergy Data Centers, działającej w branży cyfrowej.

Jak informowaliśmy w grudniu ub. roku, amerykańska agencja rządowa International Development Finance Corporation (DFC) przeznaczy 300 mln dol. na rozwijanie infrastruktury energetycznej w ramach krajów Trójmorza. Pieniądze mają wesprzeć Fundusz Trójmorza celem promowania rozwoju m.in. w sektorach energetycznym i transportowym w krajach Europy Środkowej Wschodniej.

Inicjatywa Trójmorza to platforma współpracy krajów położonych między morzami Bałtyckim, Adriatyckim i Czarnym. Obecnie jej członkami są Austria, Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Polska, Rumunia, Słowacja, Słowenia i Węgry.

CZYTAJ TAKŻE: Niemcy chcą włączyć się w inicjatywę Trójmorza

Stany Zjednoczone od początku przedstawiały się jako sojusznik Inicjatywy Trójmorza. Na inauguracji Szczytu Inicjatywy Trójmorza w Warszawie, prezydent USA Donald Trump podkreślał, że Stany Zjednoczone zdecydowanie wspierają ten projekt. Podkreślał przy tym wyraźnie kwestie energetyczne, handlowe, a także wojskowe.

Przypomnijmy, że w lutym 2020 roku ówczesny sekretarz stanu USA, Mike Pompeo, podczas swojego wystąpienia na Monachijskiej Konferencji Bezpieczeństwa informował zgromadzonych o planie przekazania blisko miliarda dolarów państwom, które zrzeszone są w Inicjatywie Trójmorza, m.in. po to, by „ożywić prywatne inwestycje w sektorze energetycznym tych państw”.

Ponadto, we wrześniu tego samego roku Pompeo udzielił wywiadu Frederickowi Kempe, prezydentowi Atlantic Council. Wśród wielu poruszonych tematów rozmowa dotyczyła m.in. Inicjatywy Trójmorza. Kempe zwrócił uwagę, że szef amerykańskiej dyplomacji promuje ją podczas swoich wizyt w Europie i zaznaczył, że „ta koncepcja pierwotnie narodziła się w Atlantic Council”. Samą Inicjatywę opisał jako przebiegający po osi północ-południe korytarz transportowy i energetyczny, który nie tyle zastępuje połączenia wschód-zachód, co raczej pogłębia integrację krajów Europy Środkowej i Wschodniej. Kempe zaznaczył też, że wielką zwolenniczką tej koncepcji jest ambasador USA w Warszawie, Georgette Mosbacher, a Adam Boehler, szef International Development Finance Corporation, wyszedł z propozycją funduszy na ten cel.

wilno.tvp.pl / PAP / kurierwilenski.lt / money.pl / Kresy.pl