Zmuszenie samolotu Ryanair do lądowania. Politycy komentują działania władz Białorusi

Samolot linii Ryanair został w niedzielę zmuszony do awaryjnego lądowania na lotnisku w Mińsku. Na jego pokładzie podróżował białoruski opozycyjny aktywista i bloger Raman Pratasiewicz, który został zatrzymany przez białoruskie służby. Jako oficjalną przyczynę awaryjnego lądowania strona białoruska podała informację o bombie na pokładzie samolotu, która nie potwierdziła się. Zdarzenie wywołało oburzenie na arenie międzynarodowej.

Premier Mateusz Morawiecki oświadczył, że będzie chciał rozszerzenia agendy unijnego szczytu o sankcje wobec Białorusi. „Zwróciłem się do Przewodniczącego @eucopresident o rozszerzenie agendy jutrzejszej Rady Europejskiej o punkt dot. natychmiastowych sankcji wobec reżimu A. Łukaszenki. Porwanie cywilnego samolotu to bezprecedensowy akt państwowego terroryzmu, który nie może pozostać bezkarny” – napisał Mateusz Morawiecki na Twitterze. Zażądał także od władz Białorusi natychmiastowego zwolnienia Ramana Pratasiewicza oraz przetrzymywanych bezprawnie Andżeliki Borys, Andrzeja Poczobuta, a także innych polskich i białoruskich działaczy.

Zwróciłem się do Przewodniczącego @eucopresident o rozszerzenie agendy jutrzejszej Rady Europejskiej o punkt dot. natychmiastowych sankcji wobec reżimu A. Łukaszenki. Porwanie cywilnego samolotu to bezprecedensowy akt państwowego terroryzmu, który nie może pozostać bezkarny.

— Mateusz Morawiecki (@MorawieckiM) May 23, 2021

Polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych wydało oświadczenie w opisywanej sprawie. Resort podkreśla, że w trybie natychmiastowym, podsekretarz stanu Marcin Przydacz, wezwał do MSZ Chargé d’Affaires Ambasady Republiki Białorusi Aleksandra Czesnowskiego. Celem spotkania było przekazanie zdecydowanego protestu wobec zmuszenia do lądowania cywilnego statku powietrznego linii Ryanair należącego do spółki zarejestrowanej na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.

“Pod pozorem zagrożenia ładunkiem wybuchowym i wykorzystując procedury bezpieczeństwa, samolot pokonujący trasę z Aten do Wilna z obywatelami wielu państw europejskich na pokładzie został zmuszony do lądowania w Mińsku, gdzie następnie aresztowano białoruskiego opozycjonistę Ramana Protasiewicza. Działania takie noszą znamiona aktu terroryzmu państwowego” – napisano w oświadczeniu.

Podkreślono, że “ograniczając swobodę decyzji kapitana statku powietrznego władze Republiki Białorusi spowodowały zagrożenie dla ruchu lotniczego oraz dla życia pasażerów i załogi samolotu. Okoliczności tego zdarzenia muszą zostać niezwłocznie wyjaśnione przed właściwymi instancjami międzynarodowymi. Społeczność międzynarodowa nie może pozostawić tych działań bez zdecydowanej odpowiedzi”.

Swoje oburzenie wyraził na Twitterze prezydent Polski Andrzej Duda. “Wydarzenia na Białorusi związane z wymuszeniem lądowania samolotu pasażerskiego są kolejnym przykładem naruszania fundamentalnych zasad prawa międzynarodowego. Społeczność międzynarodowa nie może pozostawać obojętna. Konieczne jest zdecydowane działanie wobec władz białoruskich” – napisał.

Wydarzenia na Białorusi związane z wymuszeniem lądowania samolotu pasażerskiego są kolejnym przykładem naruszania fundamentalnych zasad prawa międzynarodowego. Społeczność międzynarodowa nie może pozostawać obojętna. Konieczne jest zdecydowane działanie wobec władz białoruskich.

— Andrzej Duda (@AndrzejDuda) May 23, 2021

Były premier Polski Donald Tusk napisał, że “Łukaszenka stał się zagrożeniem nie tylko dla obywateli swojego kraju, ale także dla bezpieczeństwa międzynarodowego. Jego akt państwowego terroryzmu wymaga natychmiastowej i zdecydowanej reakcji wszystkich europejskich rządów i instytucji”.

Łukaszenka stał się zagrożeniem nie tylko dla obywateli swojego kraju, ale także dla bezpieczeństwa międzynarodowego. Jego akt państwowego terroryzmu wymaga natychmiastowej i zdecydowanej reakcji wszystkich europejskich rządów i instytucji.

— Donald Tusk (@donaldtusk) May 23, 2021

Do sprawy odniósł się także sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg. Oświadczył, że zmuszenie samolotu linii Ryanair do lądowania w Mińsku to “poważny i niebezpieczny incydent”, który wymaga międzynarodowego śledztwa. “Ściśle monitorujemy przymusowe lądowanie na Białorusi samolotu linii Ryanair lecącego z Aten do Wilna oraz doniesienia o zatrzymaniu opozycjonisty Ramana Pratasiewicza. To jest poważny i niebezpieczny incydent, który wymaga międzynarodowego śledztwa. Białoruskie władze muszą zapewnić bezpieczny powrót załogi i wszystkich pasażerów” – napisał na Twitterze.

Closely monitoring forcible landing in #Belarus of flight to Vilnius & reported detention of opposition figure Roman Protasevich. This is a serious & dangerous incident which requires international investigation. Belarus must ensure safe return of crew & all passengers.

— Jens Stoltenberg (@jensstoltenberg) May 23, 2021

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen określiła zdarzenie jako “niedopuszczalne”. Zaznaczyła, że działanie tego typu powinno spotkać się z konsekwencjami.

It is utterly unacceptable to force @Ryanair flight from Athens to Vilnius to land in Minsk.

ALL passengers must be able to continue their travel to Vilnius immediately and their safety ensured.

Any violation of international air transport rules must bear consequences.

— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) May 23, 2021

Zaniepokojenie wyraził także przewodniczący Rady Europejskiej Charles Michel. Zaznaczył, że niezbędne będzie międzynarodowe dochodzenie w tej sprawie.

Very concerned regarding reports of a forced landing of #Ryanair flight in Minsk.

We call on Belarus authorities to immediately release the flight and all its passengers.

An #ICAO investigation of the incident will be essential.

— Charles Michel (@eucopresident) May 23, 2021

Zatrzymanie Pratasiewicza skomentowała także przebywająca na emigracji w Wilnie była kandydatka w wyborach prezydenckich i liderka białoruskiej opozycji Swiatłana Cichanouska. “Jest absolutnie oczywiste, że to operacja służb specjalnych” – napisała na kanale w serwisie Telegram.

Dodała, że “reżim naraził bezpieczeństwo pasażerów samolotu oraz całego lotnictwa cywilnego, by rozprawić się z człowiekiem, który był redaktorem największych niezależnych kanałów w Telegramie”.

Prezydent Litwy Gitanas Nauseda nazwał na Twitterze tę sytuację “wydarzeniem bez precedensu”. Zarzucił także białoruskim władzom przymuszenie samolotu do lądowania w mińskim porcie.

Unprecedented event! A civilian passenger plane flying to Vilnius was forcibly landed in #Minsk. Belarusian political activist & founder of @NEXTA_EN was on the plane. He is arrested. ?? regime is behind the abhorrent action. I demand to free Roman Protasevič urgently!

— Gitanas Nausėda (@GitanasNauseda) May 23, 2021

Pratasiewicz to jeden z autorów prowadzonego w Telegramie opozycyjnego kanału Nexta, później innego kanału – Białoruś mózgu (Biełaruś gołownogo mozga). Oba kanały zostały uznane przez białoruskie media za ekstremistyczne. Pratasiewicz został oskarżony w sprawie karnej. Umieszczono go także na liście osób „zaangażowanych w działalność terrorystyczną”.

Zobacz także: Białoruś domaga się od Polski ekstradycji założycieli opozycyjnych kanałów informacyjnych

Kresy.pl