Unia Europejska planuje ograniczenie płatności gotówkowych

Unia Europejska planuje wprowadzenie ograniczenia zakupów dokonywanych za gotówkę.

Bruksela chce zakazać płatności gotówkowych na kwotę powyżej 10 000 euro, co ma przeciwdziałać praniu pieniędzy.

Jak zapowiedziała Rada Europejska, negocjatorzy z Parlamentu Europejskiego i państw członkowskich uzgadniają odpowiednie regulacje.

Tożsamość klientów ma być sprawdzana w przypadku osób, które dokonują transakcji gotówkowych o wartości od 3 000 do 10 000 euro. Podejrzane zachowania mają być zgłaszane do odpowiednich organów.

Państwa członkowskie będą miały możliwość nałożenia niższego maksymalnego limitu.

W uzasadnieniu czytamy, że podmioty, których dotyczą te ustalenia, jak instytucje finansowe, banki, agencje nieruchomości, podmioty świadczące usługi zarządzania aktywami, kasyna, handlowcy – odgrywają kluczową rolę w ramach przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, ponieważ mają najwięcej możliwości wykrywania podejrzanych działań.

Obowiązkiem zachowania należytej staranności wobec klienta objęci zostaną handlowcy towarami luksusowymi, takimi jak metale i kamienie szlachetne, jubilerzy, zegarmistrzowie, złotnicy oraz podmioty sprzedające luksusowe samochody, samoloty i jachty czy dobra kultury (np. dzieła sztuki).

Przepisy obejmą większość sektora kryptowalut. Dostarczyciele usług w tym sektorze będą musieli weryfikować fakty i informacje na temat swoich klientów, a także zgłaszać podejrzane działania. Dodatkowo nałożony zostanie na nich obowiązek stosowania środki należytej staranności wobec klienta przy przeprowadzaniu transakcji o wartości 1000 euro lub więcej.

Od 2029 r. nowymi regulacjami będą objęte także silne finansowo kluby piłkarskie. Według Rady Europejskiej zawodowa piłka nożna, w ramach której inwestowane są miliardy euro z krajów trzecich, może stanowić potencjalne narzędzie do prania pieniędzy.

Według obliczeń Komisji Europejskiej, każdego roku na świecie „prane” jest od 715 mld euro nawet do 1,87 biliona euro. Jest to 2-5 proc. globalnego PKB.

Jak informowaliśmy, plany Komisji Europejskiej zakładają, że cyfrowe euro pojawi się za około trzy lata. Zdaniem krytyków, Bruksela dąży do maksymalnego ograniczenia transakcji gotówkowych w UE, a docelowo do całkowitego wyeliminowania gotówki z obiegu.

Obecnie około 59 proc. wszystkich transakcji w strefie euro dokonywana jest gotówką, przy czym różnice w poszczególnych krajach są duże. W niektórych państwach wynosi on 70 procent, a w innych niecałe 20 procent. Do tych ostatnich należy m.in. Holandia. Według badania przeprowadzonego przez holenderski bank centralny, 12 proc. aptek w tym kraju nie akceptuje już płatności gotówkowych.

Ponadto, w strefie euro dostęp do gotówki staje się coraz trudniejszy. Taki problem zgłasza już 13 proc. obywateli krajów należących do strefy. Liczba bankomatów spadła tam z 420 tys. do 370 tys. w latach 2016-2022.

W tym kontekście, Bruksela przedstawiła projekt ustawy o europejskiej walucie cyfrowej. Komisja Europejska argumentuje, że ludzie coraz częściej chcą płacić cyfrowo, a coraz rzadziej płacą gotówką. Zapewnia zarazem, że cyfrowe euro ma być uzupełniającą formą płatności i nie powinno zastępować gotówki.

Krytycy pomysłu uważają, że Bruksela dąży do maksymalnego ograniczenia transakcji gotówkowych w UE, a docelowo do jej całkowitego wyeliminowania gotówki z obiegu. Uważają, że to zagrożenie dla wolności i prywatności.

Według tych argumentów, wprowadzenie cyfrowej waluty z pewnością służy władzy, umożliwiając jej kontrolę nad społeczeństwem i jego działaniami, które uważa za sprzeczne ze swymi interesami. Przykładowo, może to umożliwić odcięcie od pieniędzy osób niepoprawnych politycznie. Takie sytuacje miały miejsce w Kanadzie, gdy „zamrożono” konta i karty kredytowe osób najbardziej zaangażowanych w akcje protestacyjne przeciwko polityce rządu w związku z pandemią COVID-19.

Rafał Górski z Instytutu Spraw Obywatelskich w rozmowie z portalem Interia.pl wyjaśniał, że za chęcią wyeliminowania gotówki „stoją ogromne interesy banków i wielkich firm big tech, zbierających nasze dane o tym, co, jak, kiedy i gdzie kupujemy”. Uważa, że „faktem jest, że technologia bezgotówkowa nigdy nie idzie w parze z wolnością”, zaś ludziom „wmawia się”, że odchodzenie od gotówki to naturalny proces, dla ich dobra.

W Polsce za ochroną gotówki zdecydowanie opowiada się Konfederacja Wolność i Niepodległość. Powołuje się przy tym m.in. na przykład Słowacji.

Przeczytaj: Słowacja dodaje prawo do płatności gotówkowych do konstytucji

Kresy.pl / consilium.europa.eu