Londyn ustalił z Brukselą i Dublinem nowy program dla Irlandii Północnej

Władze Wielkiej Brytanii porozumiewały się z przedstawicielami Unii Europejskiej i Republiki Irlandii w sprawie nowego programu Peaceplus.

O programie napisał w poniedziałek portal Euractiv.pl. Jak zapowiadał tego dnia do stolicy Irlandii Północnej Belfastu zmierzali brytyjski sekretarz stanu ds. Irlandii Płn., Chris Heaton-Harris, premier Republiki Irlandii, Leo Varadkar i wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej, Maros Šefčovič. Spotkanie miało za zadanie przełamać polityczny impas, grożący stabilizacji problematycznego regionu.

Całą trójkę sprowadziła do Belfastu koncepcja nowego programu finansowego dla Irlandii Północnej – Peaceplus. Fundusz o wartości 1,14 mld euro miałby zostać przeznaczony nie tylko dla niej, ale też przygranicznych jednostek samorządowych w Republice Irlandii.

“Wsparcie Unii Europejskiej dla tego programu stanowi część naszego zdecydowanego zaangażowania na rzecz pokoju w Irlandii Północnej. Teraz i w przyszłości” – powiedział Šefčovič.

Dofinansowanie ma pomóc uspokoić sytuację społeczną w regionie pogrążony w latach 1968-1998 w krwawym konflikcie między probrytyjskimi lojalistami i dążącym do zjednoczenia wyspy republikanami, w którym w ostatnich latach znów dochodzi do pojedynczych aktów przemocy.

Autonomiczne władze regionu, których wznowienie było jednym z głównych założeń kończącego konflikt porozumienia z 1998 r. upadły jeszcze 18 miesięcy temu i od tego czasu główna partia katolików-republikanów Sinn Fein nie może porozumieć się z czołową siłą probrytyjskich protestantów Demokratyczną Partią Unionistyczną (DUP).

Istotnym elementem konfliktu jest kwestia Brexitu. Generalnie większość głosujących w Irlandii Północnej, inaczej niż w Anglii, opowiedziało się za pozostaniem Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej. DUP kontestowała kompromisowe porozumienie regulujące specjalny status Irlandii Północnej w relacjach handlowych z UE, co unioniści uznali na krok na rzecz relatywizacji przynależności regionu do Zjednoczonego Królestwa.

“Jeśli w ogóle postępuje, to w ślimaczym tempie” – powiedział dziennikarzom Varadkar komentując stan rozmów na temat ożywienia politycznego w Irlandii Północnej.

„Wiem, z rozmów ze wszystkimi pięcioma głównymi partiami, że zaczyna słabnąć pewność co do tego, czy możliwe będzie przywrócenie do działania zgromadzenia i władzy wykonawczej [Irlandii Północnej]. Martwię się tym.” – słowa Varadkara zacytowała agencja informacyjna Reutera.

euractiv.pl/reuters.com/kresy.pl