Sąd Najwyższy Uzbekistanu złgaodził wyroki skazanych za zamieszki w autonomicznej republice

Sąd Najwyższy Uzbekistanu rozpatrywał apelacje od wyroku w sprawie protestów i zamieszek do jakich w 2022 r. doszło w specyficznym regionie kraju – Republice Karakałpakstanu.

12 czerwca Kolegium Sądowe ds. Karnych Sądu Najwyższego Uzbekistanu rozpatrzyło apelację oskarżonych w drugiej „sprawie nukuskiej”, jak określa się w środkowoazjatyckim kraju postępowania w sprawie protestów w stolicy Karakałpaksatnu. SN wyniku czego zwolniono pięciu z 28 wcześniej skazanych. Pięciu Karakalpaków, skazanych za udział w masowych zamieszkach w dniach 1-2 lipca ubiegłego roku, zamieniono kary więzienia na kary ograniczenia wolności nie zakładające pobytu w celi.

Zamieniono dwa siedmioletnie, dwa sześcioletnie i jeden pięcioletni wyrok więzienia na wyroki ograniczenia wolności od takim samym wymiarze czasowym, konkretyzuje portal Fergana.

W przypadku kolejnych 16 skazanych Sąd Najwyższy uwzględnił częściowo zarzuty – skrócono im kary pobytu za kratkami: 12 oskarżonym – o rok, trzem – o dwa lata, a jednemu – o 2,5 roku.

Apelacje siedmiu kolejnych osób skazanych na karę pozbawienia wolności w drugim procesie nie zostały uwzględnione przez sąd. Ponadto dziewięciu oskarżonym zwrócono mienie, w tym nieruchomości i samochody, zajęte wcześniej przez władze w celu naprawienia szkód wyrządzonych przez skazanych podczas protestów w Karakalpakstanie.

W projekcie zmian w konstytucji Uzbekistanu przedłożonych przez rząd tego państwa pod koniec czerwca 2022 r., znalazło się zniesienie statusu wchodzącego w jego skład Karakałpakstanu jako teoretycznie suwerennej republiki uprawnionej do secesji. Perspektywa obniżenia konstytucyjnego statusu regionu doprowadziła do ulicznych protestów w stolicy Karakałpakstanu – Nukusie i starć protestujących ze służbami porządkowymi. Prezydent Mirzijojew podjął szybko  decyzję o wprowadzeniu na terenie regionu stanu wyjątkowego na okres miesiąca. Zadeklarował jednak także, że status Karakałpakstanu w konstytucji Uzbekistanu nie zostanie zmieniony.

W zamieszkach zginęło 18 osób, a obrażenia odniosły łącznie 243 osoby, wśród nich 38 funkcjonariuszy służb bezpieczeństwa.

Karakałpakstan to zachodni region Uzbekistanu, stanowiący 37 proc. powierzchni tego państwa. Zamieszkuje go 1,8 mln ludzi. Wśród nich około jednej trzeciej stanowią etniczni Uzbecy, a kolejną jedną trzecią Karakałpacy. Ta ostatnia grupa narodowościowa bliższa jest językowo Kazachom, którzy z kolei stanowią trzecią co do wielkości grupę narodowościową Karakałpakstanu. Ze względu na strukturę etniczną jeszcze w czasach radzieckich region otrzymał status autonomiczny w ramach różnych republik związkowych, a w 1936 r. weszła w skład Uzbeckiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej.

W czasie rozkładu Związku Radzieckiego 14 grudnia 1990 r. Rada Najwyższa Karakałpackiej Autonomicznej SRR uchwaliła deklarację suwerenności, zakładającą możliwość ogłoszenie jej pełnej niepodległości na podstawie referendum. Niemniej w 1993 r. władze Karakałpakstanu osiągnęły porozumienie z centralnymi władzami w Taszkencie (pierwotnie z terminem 20-letnim). Region pozostał w składzie uzyskawszego niepodległość Uzbekistanu zachowując osadzone w konstytucji państwowej prawo do secesji na podstawie referendum. I właśnie propozycja zmiany tych konstytucyjnych przepisów wywołała wybuch społeczny w Uzbekistanie.

fergana.news/kresy.pl