Spotkanie premierów Polski i Litwy w Wilnie. „Litwa jest dla Polski partnerem strategicznym”

Premier Mateusz Morawiecki oraz premier Litwy Saulius Skvernelis dużo mówili po swoim spotkaniu  o pogłębianiu wzajemnej współpracy i „strategicznym partnerstwie”. Kwestia polskiej mniejszości na Litwie, na tle reszty oświadczeń, została potraktowana marginalnie.

W piątek podczas swojej wizyty na Litwie premier Mateusz Morawiecki spotkał się ze swoim litewskim odpowiednikiem, Sauliusem Skvernelisem. Po rozmowie, podczas konferencji prasowej, szef polskiego rządu podkreślał, że „Litwa jest dla Polski partnerem strategicznym”:

– Litwa jest dla Polski partnerem strategicznym zarówno ze względu na więzy historyczne, ale też ze względu na położenie geograficzne, na sprawy obronności, na wspólną nasza historię w stosunku do Rosji, potem Związku Radzieckiego i teraz znowu Rosji.

Morawiecki zaznaczył, że Polska wspiera Litwę „w nadzorze nad niebem litewskim”, a także stara się wspólnie rozwijać z nią konkretne projekty energetyczne. Ich celem ma być synchronizacja systemów elektroenergetycznych i zwiększenie wymiany przesyłu gazu.

Premier podkreślił, że „praca” Polski i Litwy dotyczy przede wszystkim „tematów przyszłościowych”. W tym kolejnego budżetu UE, w ramach którego zdaniem Morawieckiego, Polska i Litwa mają “bardzo podobne potrzeby”. Mówił również o współpracy ws. tzw. dyrektywy transportowej, iż celem obu krajów jest zapewnienie swobody świadczenia usług w ramach Unii Europejskiej. Morawiecki przekonywał też, że Polska i Litwa mają “bardzo wspólne interesy” w Brukseli, a współpraca obu krajów „umacnia się”. Jego zdaniem, świadczą o tym wzrost obrotów handlowych i wzajemnych inwestycji.

Przeczytaj: Prezydencki minister chce zacieśniać relacje z Litwą

– To wszystko napawa mnie ogromnym optymizmem. Wierzę, że ta współpraca – jakkolwiek już niezwykle ważna i strategiczna – nabierze takiego charakteru prawdziwie, bardzo blisko partnerskiego pomiędzy naszymi krajami – zaznaczył Morawiecki. Podziękował również Litwie za wsparcie „w pewnych sporach [w ramach UE –red.], które teraz toczymy”.

Skvernelis powiedział, że wysoko ocenia możliwość spotkania z polskim premierem i wyraził nadzieję na dalszą aktywizację stosunków dwustronnych. Powiedział, że Polska „jest szczególnie ważnym partnerem” Litwy. – Łączy nas wspólne doświadczenie historyczne oraz bardzo wiele wspólnych wyzwań i interesów – powiedział. Zaznaczył, że Polska jest ważnym partnerem gospodarczym Litwy i wyraził radość z rosnących obrotów handlowych.

Odnośnie inwestycji PKN Orlen na Litwie litewski premier ocenił, że jest ona „bardzo ważna nie tylko pod względem gospodarczym, ale również pod względem bezpieczeństwa energetycznego”. Podkreślił, że podpisane w piątek porozumienie polsko-litewski o współpracy w dziedzinie energetyki i transportu morskiego „powinno dać kolejny impuls do współpracy naszych państw”. Dodał też, że cieszy go współpraca obu krajów w dziedzinie obronności i bezpieczeństwa. Oświadczył, że Litwa przyjęła „z zadowoleniem” rozpoczęcie w Polsce prac w zakresie modernizacji linii kolejowej z Warszawy w kierunku Litwy. Skvernilis zapewnił też, że do 2023 roku zakończą się prace na autostradzie Warszawa-Kowno, zaś od maja br. PLL LOT zwiększą liczbę połączeń do Litwy. Litewski premier jest również zainteresowany otwarciem linii promowej Kłajpeda-Szczecin.

Jak poinformowano, rozmowa obu polityków dotyczyła też m.in. spoczywających na terenie Litwy szczątków uczestników Powstania Styczniowego. Skvernilis zapewnił Morawieckiego, że prawdopodobnie w przyszłym roku będą mogły odbyć się „wspólne pochówki” powstańców styczniowych, poległych w walce z Rosjanami. – To nasza wspólna historia, która nas łączy – podkreślił Morawiecki.

Przeczytaj: Cytacka o słowach Dudy: „to tak jakby włożyć nóż w ręce władz litewskich”

Ponadto, szef polskiego rządu powiedział, że spotkanie ze Skvernelisem dotyczyło także umocnienia polsko-litewskiej współpracy w zakresie wymiany młodzieży, a także wspólnej komisji oświatowej, która ma „rozwiązać pewne problemy”. W tym kontekście Morawiecki krótko odniósł się do kwestii sytuacji Polaków na Litwie:

– Rozmawialiśmy też o sytuacji Polaków, obywateli Litwy, tutaj na Litwie, w jaki sposób ich sytuacja może zostać poprawiona.

Premier Litwy twierdził z kolei: – Należytą uwagę poświęcamy i będziemy poświęcać kwestiom mniejszości narodowych. To są obywatele naszych krajów. Te kwestie wymagają wspólnej uwagi ze strony obu rządów obu krajów. W naszym interesie leży otwarty dialog i chęć życzliwego rozwiązania tej kwestii.

Przeczytaj: Pranckietis w Sejmie: Litwa dba o polską mniejszość

Czytaj również: Winnicki: przewodniczący litewskiego parlamentu mówił nieprawdę nt. sytuacji Polaków na Litwie

Propozycja dotycząca przywrócenia działalności polsko-litewskiej komisji do spraw edukacji mniejszości narodowych padła podczas spotkania prezydentów Polski i Litwy w lutym tego roku.

Przeczytaj: Kuchciński nie wymienił interesów mniejszości polskiej wśród najważniejszych obszarów współpracy z Litwą

Czytaj także: Hipokryzja do potęgi drugiej czyli marszałek Kuchciński w sprawie Litwy

Litewski premier poinformował również, że w maju planowane jest rozpoczęcie transmisji 5 polskich kanałów Telewizji Polskiej dla mieszkańców Wileńszczyzny.

Podczas wizyty w Wilnie premier Polski Mateusz Morawiecki spotkał się również z prezydent Litwy Dalią Grybauskaitė. Weźmie też udział w piątkowym szczycie premierów Litwy, Łotwy i Estonii w Wilnie. W planie jest także spotkanie z polskimi biznesmenami i samorządowcami.

Przed południem szef polskiego rządu złożył kwiaty przy Mauzoleum Matki i Serca Syna na wileńskim Cmentarzu na Rossie, gdzie jest pochowane serce Marszałka Józefa Piłsudskiego, oraz na Cmentarzu na Antokolu.

W obecności premierów Polski i Litwy, minister energetyki Litwy Žygimantas Vaičiūnas i minister energii Polski Krzysztof Tchórzewski podpisali w Wilnie porozumienie o wzmocnionej strategicznej współpracy w dziedzinie energetyki. Ponadto, podpisano też porozumienie o współpracy pomiędzy Zarządem Morskich Portów Szczecin i Świnoujście oraz Dyrekcją Państwowego Portu Morskiego w Kłajpedzie. W ramach porozumienia zostanie uruchomione połączenie promowe Szczecin-Kłajpeda.

Interia.pl / l24.lt / Kresy.pl