Biden uruchomił format spotkań z przywódcami Azji Środkowej

19 września w Nowym Jorku odbył się pierwszy szczyt Azja Środkowa-USA („C5+1”) z udziałem prezydentów Stanów Zjednoczonych i regionu słabo dostępnego dla Amerykanów.

Obok Joe Bidena oraz prezydentów Kazachstanu, Kirgistanu, Tadżykistanu, Turkmenistanu i Uzbekistanu, w szczycie uczestniczył także sekretarz stanu USA Antony Blinken. Jak relacjonuje portal Fergana politycy poruszyli szeroki wachlarz zagadnień, zwracając szczególną uwagę na współpracę w zakresie zielonej energii i bezpieczeństwa regionalnego.

Przywódcy mieli również rozmawiać na temat partnerstwa handlowego, gospodarczego i inwestycyjnego, konieczności poszanowania suwerenności i integralności terytorialnej wszystkich krajów oraz kontynuowania reform wzmacniających praworządność.

Jak relacjonuje Fergana Biden przedstawił szereg propozycji przyszłej współpracy z republikami Azji Środkowej. Amerykański prezydent chce stworzyć sprzyjające środowisko dla rozwoju potencjału handlowego i inwestycyjnego, w tym z prywatnymi firmami amerykańskimi, zdecydowano się na zorganizowanie platformy biznesowej, która uzupełniłaby wektor dyplomatyczny formatu „C5+1”.

Ponadto Agencji Rozwoju Międzynarodowego Stanów Zjednoczonych (USAID) powierzono zadanie zorganizowania regionalnej konferencji ministerialnej w październiku tego roku w celu opracowania konkretnych działań mających na celu rozwój powiązań gospodarczych pomiędzy państwami-uczestnikami szczytu.

Przedstawiciele USA wystąpili z inicjatywą rozpoczęcia Dialogu na temat Krytycznych Minerałów, w ramach którego Stany Zjednoczone zamierzają nawiązać ścisłą współpracę z republikami Azji Centralnej w kwestiach wydobycia cennych i rzadkich pierwiastków, w które obfituje ten region.

Prezydent Biden podkreślił również znaczenie omawiania takich tematów, jak wspieranie społeczeństwa obywatelskiego, wzmacnianie pozycji ekonomicznej kobiet i promowanie praw osób niepełnosprawnych. Niewykluczone, że w przyszłości w formacie „5C+1” prowadzone będą odrębne konferencje dla tych zagadnień.

Prezydent USA podkreślił owocną współpracę z krajami Azji Centralnej w zakresie bezpieczeństwa i obiecał zwiększenie finansowania projektów mających na celu walkę z terroryzmem.

„Myślę, że to historyczny moment. Opieramy się na wieloletniej bliskiej współpracy między Azją Środkową a Stanami Zjednoczonymi – współpracy opartej na naszym wspólnym zaangażowaniu na rzecz suwerenności, niepodległości i integralności terytorialnej. Moim zdaniem te zasady są ważniejsze niż kiedykolwiek. A dzisiaj przenosimy naszą współpracę na nowy poziom” – zadeklarował po spotkaniu Biden.

Według Fergany elity krajów Azji Centralnej doceniły znaczenie szczytu i wzmocnienie partnerstwa ze Stanami Zjednoczonymi.

Turkmeńskie media relacjonujące zagraniczną podróż Serdara Berdymuhamedowa nazywają szczyt „istotnym wydarzeniem” w historii stosunków państw regionu ze Stanami Zjednoczonymi. Dodają, że w programie poruszono także kwestie zmian klimatycznych i bezpieczeństwa żywnościowego.

Jak poinformowała służba prasowa prezydenta Kazachstanu Kasyma-Żomarta Tokajewa, w dyskusji na temat bezpieczeństwa regionalnego zwrócono uwagę na takie aspekty, jak cyberbezpieczeństwo, brutalny ekstremizm, nielegalna migracja i handel narkotykami. Jednocześnie Tokajew wyraził nadzieję na wsparcie USA w utworzeniu Regionalnego Centrum ONZ ds. Celów Zrównoważonego Rozwoju, które miałoby zostać zlokalizowane w kazachstańskim Ałmaty.

Prezydent Kirgistanu Sadyr Dżaparow zauważył, że Azja Środkowa jest bogata nie tylko w zasoby naturalne, ale także posiada rezerwy wykwalifikowanej siły roboczej. W związku z tym zaproponował rozszerzenie partnerstwa z Waszyngtonem na dziedziny IT, edukacji i zatrudnienia.

Przywódca Uzbekistanu Szawkat Mirzijojew podkreślił, że takie spotkania stwarzają wyjątkowe możliwości dla szerokiego partnerstwa o ​​strategicznym znaczeniu dla regionu. Według niego, oprócz interakcji gospodarczych, republiki Azji Środkowej i Stany Zjednoczone mogą owocnie współpracować na rzecz przestrzegania praw człowieka i równości płci, a także w kwestiach pokojowego rozwiązania sytuacji w Afganistanie.

Stabilność w Afganistanie stała się głównym tematem przemówienia przywódcy Tadżykistanu Emomali Rahmona, który podkreślił potrzebę ścisłej współpracy w walce z terroryzmem, handlem narkotykami, a także w zakresie udzielania pomocy humanitarnej Kabulowi.

Jak poinformowała służba prasowa Rahmona, po spotkaniu w Nowym Jorku przyjęto Deklarację Głów Państw, w której uczestnicy szczytu określili główne obszary partnerstwa między krajami w formacie „5C+1”.

Czytaj także: Państwa Azji Środkowej w gościach u naftowych emirów

fergana.news/kresy.pl