Litwa: Wymóg znajomości języka ojczystego mniejszości przez dyrektora w służącej jej szkole nie jest dyskryminacją

Z końcem maja Najwyższy Sąd Administracyjny Litwy (LVAT) wydał orzeczenie ważne dla kilkudziesięciu szkół z polskim językiem nauczania w tym kraju.

LVAT orzekł, że wymaganie przez samorządy, by kandydaci na dyrektorów szkół w których językiem nauczania jest język ojczysty mniejszości narodowych mogli być zobowiązani do bardzo dobrej znajomości tegoż języka nie są dyskryminacją, można przeczytać w najnowszym numerze “Tygodnika Wileńszczyzny”.

Wymogi takie wprowadziła w 2020 r. w konkursach na stanowiska dyrektorów szkół i zakresach obowiązków służbowych samorządowa administracja rejonu wileńskiego. Samorząd ten był wówczas całkowicie kontrolowany przez Akcję Wyborczą Polaków na Litwie-Związek Chrześcijańskich Rodzin, ponieważ w rejonie wileńskim prawie połowę mieszkańców stanowią etniczni Polacy. W rejonie zamieszkują również Rosjanie, stąd istnieją placówki nauczające po polsku i rosyjsku.

Decyzja samorządu o wymogu posługiwania się językiem polskim czy rosyjskim spotkała się ze sprzeciwem administracji terenowej rządu Litwy. Pełnomocnik rządu w okręgu wileńskim oraz olickim (szersze jednostki terenowe administracji centralnej) zaskarżył decyzję mera rejonu wileńskiego, którym w 2020 r. była Maria Rekść. Jej decyzja została uznana za dyskryminacyjną i administracja rządowa wnioskowała do sądu administracyjnego, by ten zmusił samorząd do zmiany zakresu obowiazków kierowników szkół. Rządowi urzędnicy zasugerowali, że tak sporządzone opisy obowiązków slużbowych są sprzeczne z wzorem kwalifikacji niezbędnych dyrektorom ujętych w litewskiej ustawie o oświacie.

Wileński Okręgowy Sąd Administracyjny uznał prawidłowość zarządzenia mera rejonu wileńskiego, ale administracja rządowa nie ustała w próbach jego podważenia i zaskarżyła orzeczenie do LVAT.

Ten uznał 31 maja, że o ile organ założycielski szkoły publicznej nie może wymagać od jej dyrektorów kwalifikacji niższych, niż te określone w ustawie, to może stawiać im dodatkowe wymogi odnoszące się do specyfiki form pracy i celów danej placówki. Do takich zaliczono wymóg bardzo dobrej znajomości języków mniejszości narodowych w placówkach, w których są one językiem nauczania.

Czytaj także: Kolejne uderzenie władz w polską szkołę na Wileńszczyźnie – rozwiązano dwie klasy

W roku szkolnym w rejonie wileńskim funkcjonowało 36 szkół z polskim językiem nauczania różnych szczebli i ich filii. Uczyło się w nich 4392 uczniów. W 2022 r., pod presją rządu Litwy, część z tych szkół została zdegradowana do poziomu filii.

Czytaj także: Polacy znów manifestują w Wilnie w obronie szkół – coraz ciemniejsze chmury nad polską oświatą na Litwie [+VIDEO/+FOTO]

“Tygodnik Wileńszczyzny”/Kresy.pl