Gazprom nie zgodził się na zarezerwowanie dodatkowych mocy przepustowych gazu przez Ukrainę i Polskę w pierwszym kwartale 2022 roku, licząc prawdopodobnie na szybką certyfikację Nord Stream II; Putin polecił, aby zwiększyć dostawy do Europy, głównie do Niemiec i Austrii; niemiecki operator gazociągu jamalskiego poinformował, że przesył gazu spadł czasowo do zera; Morawiecki wezwał w imieniu krajów Grupy Wyszehradzkiej Komisję Europejską, aby dokładnie sprawdzić manipulacje cenowe Gazpromu i manipulacje na rynku certyfikatów emisji CO2; zapasy węgla w Polsce są znacznie mniejsze niż w poprzednich latach, a kopalnie… zwiększają eksport na Ukrainę; Ukraina wznowiła import energii elektrycznej z Białorusi; Mołdawia i Rosja podpisały obowiązującą od 1 listopada umowę o dostawach gazu na okres pięciu lat; ponad 40 krajów, w tym Polska, zobowiązało się do odejścia od węgla w deklaracjach złożonych na szczycie klimatycznym COP26 w Glasgow; 90 proc. Polaków oczekuje obniżenia akcyzy na paliwo.

Zapisz się w poniższym formularzu, aby otrzymywać pełny Kresowy Przegląd Tygodnia co tydzień na swoją skrzynkę mailową:

Kryzys energetyczny

Rosyjski Gazprom nie zgodził się na zarezerwowanie dodatkowych mocy przepustowych gazu przez Ukrainę i Polskę w pierwszym kwartale 2022 roku. Mają o tym świadczyć wyniki aukcji rezerwacyjnych na platformach GSA Platform i Regional Booking Platform. W opinii komentatorów cytowanych w rosyjskich mediach, Gazprom prawdopodobnie liczy na szybką certyfikacje Nord Stream 2 i a słabą konkurencję ze strony LNG w Europie.

Kilka dni wcześniej prezydent Rosji Władimir Putin polecił szefowi Gazpromu, żeby w listopadzie, po napełnieniu rosyjskich magazynów gazu, zwiększyć dostawy gazu do Europy, głównie magazynów w Austrii i Niemczech.

Niemiecki operator gazociągu jamalskiego poinformował, że przesył gazu spadł do zera. Wnioski europejskich konsumentów o dostawy rosyjskiego gazu są w pełni realizowane – przekonuje w oświadczeniu rosyjska firma Gazprom. Pompowanie gazu do Europy gazociągiem Jamalskim zostało wstrzymane w sobotę rano, wynika z danych europejskiego operatora sieci Gascade. W ten sposób wypompowywanie gazu zmniejszyło się drastycznie od 7:00 do 8:00, a następnie zatrzymało się od 8:00 do 9:00. Później, według Gascade, rozpoczęło się tłoczenie rewersem pewnych ilości gazu.

Premier Mateusz Morawiecki wezwał w imieniu krajów Grupy Wyszehradzkiej Komisję Europejską, aby dokładnie sprawdzić manipulacje cenowe Gazpromu i manipulacje na rynku certyfikatów emisji CO2.

Zapasy węgla kamiennego w Polskiej Grupie Energetycznej, która jest największym producentem energii elektrycznej, są znacznie mniejsze niż w tym czasie w poprzednich latach. Ceny surowca wzrosły w ostatnim czasie o 200 proc. Jednak kopalnia Bogdanka jednocześnie zwiększa eksport na Ukrainę. Jak podała „Rzeczpospolita”, podobna sytuacja jak w PGE występuje także w innych elektrowniach. „Mroźna zima może spowodować, że w Polsce zabraknie tego surowca” – ostrzegają eksperci cytowani przez gazetę. W ich opinii w efekcie może wzrosnąć import węgla kamiennego z Rosji, co może być poważnym obciążeniem finansowym. Kopalnia Bogdanka – jedyna działająca na Lubelszczyźnie – w sierpniu podpisała pierwszy duży kontrakt na sprzedaż węgla ukraińskim elektrowniom. Umowa, zawarta z pośrednikiem – firmą D. Trading International, obowiązuje do końca lutego 2022 r. Jej szacunkowa wartość sięga 27 mln dol. (ok. 104 mln zł). Kontrakt przewiduje możliwość zwiększenia dostaw w tym czasie o 3,6 mln dol. (ok. 14 mln zł). Po uwzględnieniu wcześniejszych dostaw dla tego klienta, łączna sprzedaż wartość sprzedaży w roku 2021 i 2022 dla D. Trading International wyniesie ok. 39 mln dol. (ok. 149 mln zł). W pierwszym półroczu br. Bogdanka sprzedała na Ukrainę surowiec o wartości 37,8 mln zł, co stanowiło 3,6 proc. całkowitych przychodów spółki. Jak podaje Bogdanka, w I półroczu 2021 r. na zagraniczne rynki trafiło około 2,9 mln ton węgla, z czego zaledwie 0,9 mln ton to surowiec dla energetyki. W tym samym czasie w Polsce sprzedano około 21,4 mln ton węgla energetycznego.

Z dniem 2 listopada Ukraina wznowiła import energii elektrycznej z Białorusi. Dostawy wznowiono w ramach awaryjnej pomocy. Strona białoruska zaznaczyła, że dostawa jest wykonywana na zamówienie strony ukraińskiej, w ramach awaryjnej pomocy. Nie ma mowy o długoterminowych kontraktach handlowych (poza tymi, które zawarto wcześniej). Jak podaje agencja Interfax, służba prasowa operatora systemu przesyłowego NEK „Ukrenerho” potwierdziła doniesienia strony białoruskiej o dostawie 500 MW energii elektrycznej. „Ukrenerho” dodało, że Ukraina uzyskała też 100 MW awaryjnej pomocy ze Słowacji.

Według Interfaxu w najbliższym czasie spodziewane jest wznowienie przerwanych kilka miesięcy temu komercyjnych dostaw energii elektrycznej z Białorusi na Ukrainę. Świadczą o tym wyniki aukcji na prawo dostępu do połączeń systemów elektroenergetycznych Ukrainy oraz Rosji i Białorusi w listopadzie br. W wyniku aukcji wykupione zostały wszystkie dostępne moce do importu energii elektrycznej: z Rosji – w ilości 2200 MW i z Białorusi – 900 MW. Z tego 885 MW z Białorusi kupił Energoatom, operator ukraińskich elektrowni jądrowych. Ukraińscy eksperci spodziewają się, że regularne dostawy rozpoczną się w przyszłym tygodniu.

W piątek, Mołdawia i Rosja podpisały obowiązującą od 1 listopada umowę o dostawach gazu na okres pięciu lat, zatwierdzając formułę cenową proponowaną przez stronę mołdawską. Cena dostaw rosyjskiego gazu ziemnego do Mołdawii w ramach nowego kontraktu z Gazpromem prawdopodobnie wzrośnie do 500-600 USD za 1000 metrów sześciennych – poinformowała w sobotę agencja TASS. W  ramach nowego pięcioletniego kontraktu z Gazpromem Mołdawia również planuje spłacić „historyczny dług” z tytułu nagromadzonych w ostatnich latach dostaw rosyjskiego gazu ziemnego.

Ponad 40 krajów, w tym Polska, zobowiązało się do odejścia od węgla w deklaracjach złożonych na szczycie klimatycznym COP26 w Glasgow.

Z sondażu wykonanego przez Instytut Badań Pollster na zlecenie „Super Expressu” wynika, że 90 proc. Polaków oczekuje obniżenia akcyzy na paliwo. W ubiegłym tygodniu Konfederacja przedstawiła projekt ustawy „Tanie paliwo” – według jego założeń cena jednego litra benzyny w odniesieniu do obecnych cen spadnie o 1 złoty 89 groszy.

Kresy.pl