Co postanowiono w Paryżu? Publikujemy tłumaczenie dokumentu końcowego

Zawieszenie broni, wymiana jeńców, potwierdzenie obowiązywania porozumień mińskich – to niektóre z postanowień spotkania “czwórki normandzkiej”, które odbyło się w poniedziałek w Paryżu. Było to pierwsze spotkanie przywódców Ukrainy, Niemiec, Francji i Rosji na tak wysokim szczeblu od 2016 r.

Przed głównymi rozmowami odbyły się spotkania dwustronne: Zełenski rozmawiał Macronem i Merkel, a kanclerz Niemiec spotkała się później z Putinem. Szczyt rozpoczął się około półtora godzinnym opóźnieniem. Czuć było napięcie w powietrzu – prezydenci Ukrainy i Rosji nie uścisnęli sobie dłoni.

Przeczytaj także: Rozmowy Putina z Zełenskim. Prezydent Rosji zadowolony

Jednym z kluczowych wniosków zawartych w ostatecznym dokumencie było potwierdzenie, że porozumienia mińskie nadal obowiązują wszystkie strony. Zostały one ustalone w stolicy Białorusi we wrześniu 2014 i lutym 2015 r. i dotyczą zasad rozwiązania konfliktu w Donbasie. Zakładają wycofanie z linii frontu oddziałów obu stron, rozbrojenie formacji separatystycznych, przywrócenie kontroli Kijowa na całej długości granicy między Ukrainą i Rosją, przyznanie rejonom kontrolowanym przez separatystów specjalnego statusu administracyjnego. Zostały wynegocjowane w ramach formatu mińskiego łączącego w negocjacjach przywódców Francji, Niemiec, Rosji i Ukrainy.  Państwa zobowiązał się także do “pełnego i kompleksowego” zawieszenia broni w Donbasie i wymiany wszystkich jeńców.

Inną kluczową decyzją było przyjęcie tzw. “formuły Steinmeiera”, czyli wprowadzenia na niektórych obszarach Donbasu specjalnego statusu administracyjnego w dniu wyborów.

Przeczytaj także: Grupa kontaktowa ds. Donbasu zatwierdziła “formułę Steinmeiera”

W niedzielę w Kijowie odbyły się protesty – demonstranci wyznaczyli “czerwone linie” dla Zełenskiego, symbolizujące warunki, których prezydent Ukrainy nie mógł przekroczyć podczas rozmów w Paryżu. Zebrani sprzeciwili się jakimkolwiek próbom zmiany systemu państwa z unitarnego na federacyjny. Nie dopuszczali też wycofania się Ukrainy z kursu na integrację z Unią Europejską i NATO. Innym warunkiem był powrót Krymu w skład Ukrainy, rozbrojenie separatystów w Donbasie i przejęcie kontrolowanego przez nich odcinka granicy z Rosją, a także kontynuowania postępowań przeciwko Rosji w międzynarodowych trybunałach i arbitrażach.

Miesiąc wcześniej, minister spaw zagranicznych Ukrainy, Wadim Pristajko zapowiedział, że Ukraina może wycofać się z porozumień mińskich. Jak stwierdził, Ukraina może zerwać porozumienia mińskie jeśli kolejne spotkanie w formacie normandzkim nie przyniesie żadnego rezultatu.

„Tak to możliwe” – mówił zapytany o groźby wycofania się Ukrainy z porozumień mińskich Prystajko – „Jeśli zobaczymy, że ten proces trwa bez końca. To bardzo niepopularne oświadczenie i pewnie znów nie spodoba się naszym zachodnim partnerom. Ale dla nas Mińsk nie jest wartością samą w sobie. Wartością samą w sobie jest nasze przetrwanie jako narodu. I jeśli my zobaczymy, że one [porozumienia mińskie] nie działają i prowadzą nas to w ciągnięcie procesu bez końca, to wcześniej czy później będzie podjęta decyzja o wyjściu z procesu mińskiego”.

Poniżej prezentujemy tłumaczenie dokumentu końcowego z rozmów “czwórki normandzkiej”, które odbyły się w Paryżu 9 grudnia.

“Prezydent Republiki Francuskiej, Kanclerz Republiki Federalnej Niemiec, Prezydent Federacji Rosyjskiej i Prezydent Ukrainy odbyli dzisiaj w Paryżu spotkanie.

Porozumienia mińskie (Protokoły z Mińska z 5 września 2014 r., 19 września 2014 r. i 12 lutego 2015 r.) nadal będą podstawą prac formatu normandzkiego, a państwa członkowskie są zobowiązane do ich pełnego wdrożenia.

Przywódcy państw członkowskich wyrażają wolę zaprowadzenia w Europie pełnej i zrównoważonej architektury zaufania i bezpieczeństwa opartej o zasady OBWE, dla których rozwiązanie konfliktu na Ukrainie stanowi jeden z istotnych kroków.

Na tej podstawie zdecydowano o następujących kwestiach:

1. Natychmiastowe środki w celu ustabilizowania sytuacji w rejonie konfliktu.

Strony zobowiązują się do pełnego i całkowitego zawieszenia broni do końca 2019 r. z wykorzystaniem wszystkich dostępnych środków.

Strony zobowiązują się do pełnej realizacji planu rozminowania, który został zaaprobowany przez Trójstronną Grupę Kontaktową 3 marca 2016 r.

Strony zobowiązują się do realizacji porozumienia Trójstronnej Grupy Kontaktowej ws. wycofania jednostek wojskowych z trzech dodatkowych rejonów, co nastąpi do końca marca 2020 r.

Strony zobowiązują się do wypuszczenia i wymiany jeńców wojennych do końca bieżącego roku, na zasadzie “wszyscy za wszystkich”, poczynając od osób zidentyfikowanych. Proces wymiany jeńców będzie odbywał się pod nadzorem międzynarodowych instytucji, zaś Międzynarodowy Czerwony Krzyż będzie miał prawo pełnego dostępu do wszystkich jeńców wojennych.

Strony zobowiązują się do ustalenia w ciągu trzydziestu dni wspólnie z Trójstronną Grupą Kontaktową nowych przejść granicznych wzdłuż linii konfliktu, z poszanowaniem standardów pomocy humanitarnej.

Strony potwierdzają, że Specjalna Misja Monitorująca OBWE na Ukrainie, powołana na podstawie ustaleń z 21 marca 2014 r., będzie miała pełny i bezpieczny dostęp do wszystkich terytoriów na Ukrainie w celu wykonywania swoich obowiązków.

2. Środki w celu realizacji porozumień mińskich.

Strony wyrażają zainteresowanie uzgodnieniem w ramach formatu normandzkiego i Trójstronnej Grupy Kontaktowej wszystkich aspektów prawnych związanych z nadaniem specjalnego statusu administracyjnego niektórym obszarom Doniecka i Ługańska – zgodnie z opisem zawartym w porozumieniach mińskich – w celu zapewnienia stałego funkcjonowania tych obszarów.

Strony uważają za konieczne implementację “formuły Steinmeiera” do ukraińskiego systemu prawnego, w formie zaakceptowanej przez państwa formatu normandzkiego i Trójstronnej Grupy Kontaktowej.

3. Podsumowanie

Strony wezwą ministrów spraw zagranicznych swoich państw do zapewnienia realizacji powyższych ustaleń w trakcie czterech miesięcy od niniejszego spotkania oraz do zapewnienia wszelkich niezbędnych środków, między innymi w celu przeprowadzenia wyborów lokalnych”.

Kresy.pl / unian.net / twitter.com/JonahFisherBBC