Ks. Gurgacz i żołnierze “Bartka” wśród 16 zidentyfikowanych przez IPN ofiar komunizmu [+VIDEO]

W Pałacu Prezydenckim w Warszawie odbyła się uroczystość wręczenia not identyfikacyjnych rodzinom ofiar reżimu komunistycznego, których szczątki zostały odnalezione i zidentyfikowane przez Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN. Podczas konferencji ujawnione zostały nazwiska 16 osób. – podał we wtorek IPN.

Na uroczystość przybyły rodziny zidentyfikowanych ofiar, przedstawiciele władz państwowych oraz instytucji zajmujących się historią i kultywowaniem pamięci narodowej. List od prezydenta Dudy przeczytał zastępca szefa Kancelarii prezydenta minister Paweł Mucha, a od premiera Morawieckiego – zastępca szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów minister Paweł Szrot.

W imieniu IPN głos zabrał prezes Instytutu dr Jarosław Szarek, który nawiązał do ostatniej dyskusji na temat zasadności używania terminu “wyzwolenie” w kontekście wkroczenia Armii Czerwonej na terytorium Polski. “Zostali zamordowani po wojnie” – mówił prezes IPN o 16 zidentyfikowanych ofiarach. “To ich dotknęło wyzwolenie, które wkraczało tutaj od 1944 roku. Zostali wyzwoleni od wolności, prawdy, niepodległości, od życia, tak jak blisko 50 tys. naszych rodaków, ofiar władzy komunistycznej w pierwszym dziesięcioleciu Polski komunistycznej” – dodawał dr Szarek.

Jak podaje IPN, wśród zidentyfikowanych znalazł się ks. Władysław Gurgacz ps. „Sem” – kapelan niewielkiego oddziału „Żandarmeria” Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowców. Po aresztowaniu w lipcu 1949 roku wojskowy sąd skazał go na karę śmierci, którą wykonano 14 września 1949 roku na dziedzińcu więzienia przy ul. Montelupich w Krakowie. Szczątki ks. Gurgacza zostały odnalezione w październiku 2018 roku podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN na cmentarzu Rakowickim w Krakowie, podobnie jak innej ofiary zamordowanej tego dnia – Stanisława Szajny ps. „Orzeł”, który był żołnierzem oddziału “Żandarmeria”.

Noty identyfikacyjne wręczono również rodzinom 9 żołnierzy Zgrupowania Narodowych Sił Zbrojnych kpt. Henryka Flamego, ps. Bartek. W 1946 roku zostali oni uwięzieni i zamordowani w ramach operacji UB/NKWD “Lawina”. Szczątki 7 z nich ekshumowano w 2016 roku w miejscu byłego poniemieckiego lotniska polowego pod Starym Grodkowem. Byli to Roman Bączek, Antoni Byrdy ps. “Antek”, Jan Ficek ps. “Jamnik”, Stanisław Łajczak ps. „Wtorek”, Franciszek Pajestka ps. „Orzech”, Franciszek Talik ps. „Tygrys” i „Miś” oraz Jan Wojtas ps. „Pilot”. Kolejnymi żołnierzami “Bartka”, których zidentyfikowano, byli Władysław Nowotarski ps. „Lotny” i Karol Talik ps. „Ryś” – ich również zamordowano podczas operacji “Lawina”. Szczątki “Lotnego” i “Rysia” odnaleziono w 2012 roku w pobliżu Malerzowic Wielkich.

Wśród zidentyfikowanych znaleźli się też dwaj żołnierze Zgrupowania Partyzanckiego „Błyskawica” dowodzonego przez Józefa Kurasia „Ognia”, których szczątki ekshumowano w październiku 2018 roku na cmentarzu Rakowickim w Krakowie – Wojciech Frodyma ps. „Mucha” i Ryszard Kłaput ps. „Pomsta”.

Pozostali zidentyfikowani to Mieczysław Kozłowski ps. „Bunt” – dowódca oddziału niepodległościowego Narodowego Zjednoczenia Wojskowego/Armii Polskiej w Kraju o krypt. „Błysk”, Marian Sobolczyk współpracujący z oddziałem partyzanckim Eugeniusza Kokolskiego „Groźnego” oraz Józef Wawrzyńczyk ps. “Pepik” – żołnierz Armii Krajowej.

Jak pisaliśmy, poprzednia uroczystość wręczenia not identyfikacyjnych odbyła się 17 czerwca br. Podano na niej nazwiska 24 zidentyfikowanych. Była to piąta uroczystość, podczas której krewnym osób odnalezionych i zidentyfikowanych przez IPN wręczono dokumenty poświadczające tożsamość ich bliskich.

Kresy.pl / poszukiwania.ipn.gov.pl / dzieje.pl