Viktor Orbán nie będzie pobłażał Ukraińcom

W wywiadzie dla ukazującej się w Rumunii gazety miejscowej wspólnoty węgierskiej, Viktor Orbán przedstawił swoje stanowisko wobec ukraińskiej ustawy oświatowej.

Premier Węgier udzielił wywiadu węgierskojęzycznemu dziennikowi ukazującemu się w Rumunii, “Krónika” wydawanemu z Cluj-Napoce (węg. Kolozsvár). Głównym tematem była sytuacja wspólnoty 1,2 miliona Węgrów w Rumunii, ale rozmowa dotyczyła też uchwalonej niedawno nowelizacji ukraińskiej ustawy oświatowej, która otwiera możliwość ukrainizacji szkół nauczających w języku mniejszości narodowych, w tym szkół węgierskich. Na Ukrainie mieszka 150 tys. Węgrów. Dysponują oni 71 szkołami w węgierskim językiem nauczania do których uczęszcza 16 tys. uczniów.

Komentując ukraińską ustawę oświatową Orbán radził Ukraińcom by zdecydowali się czy ich kraj jest krajem europejskim czy nie. Jeśli ma być europejskim to Ukraińcy “muszą zrozumieć, że nie mogą pozbawiać mniejszości wcześniej nabytych praw” – powiedział premier Węgier. Nazwał ustawę “antymniejszościową” i “antywęgierską”.

Orbán potwierdził też słowa innych węgierskich polityków, że był zwodzony przez Ukraińców w kwestii nowelizacji tej ustawy – “Wierzyliśmy im [Ukraińcom], gdy mówili, że to nie nastąpi i po tym gdy już zapewniliśmy Ukrainie preferencje handlowe i bezwizowy ruch graniczny [z Unią Europejską] przegłosowali ustawę”. Przywódca Węgier uznał to za “cios poniżej pasa”. Jak zaznaczył “polityka Węgier nie przejdzie nad tym do porządku dziennego”.

W wywiadzie Orbán mówił głównie o interesach swoich rodaków w Rumunii. Otwarcie poparł on dążenia tamtejszych Węgrów, stanowiących większość mieszkańców w części historycznego Siedmiogrodu, do ustanowienia w tym regionie węgierskiej autonomii terytorialnej. Jako przykład podawał autonomiczną prowincję Wojwodina w granicach Węgrów, która została utworzona przez wzgląd na fakt zamieszkiwania jej przez wiele różnych wspólnot narodowych, w tym Węgrów.

Ostre słowa Orbána skierowane do Ukraińców stanowią pewną nowość. Do tej pory zarzuty pod adresem Kijowa formułował głównie węgierski minister spraw zagranicznych Péter Szijjártó, który dzień po podpisaniu antymniejszościowej ustawy przez prezydenta Ukrainy, skomentował, że „Ukraińcy mogą zapomnieć o integracji europejskiej”. Premier Węgier nie komentował do tej pory obszernie tej kwestii.

Prezydent Ukrainy Petro Poroszenko podpisał 25 września nową ustawę oświatową, która otwiera możliwość ukrainizacji szkół mniejszości narodowych, w tym szkół polskich. Nowe ukraińskie prawo oświatowe stwierdza, że „językiem nauczania (procesu edukacyjnego) w placówkach oświatowych jest język państwowy”, czyli język ukraiński. Zgodnie z przyjętą ustawą, od przyszłego roku szkolnego dzieci będą mogły uczyć się w swoim języku ojczystym tylko w państwowych przedszkolach i do klasy IV szkoły początkowej. Od klasy V, wszystkie przedmioty miałyby być nauczane w języku ukraińskim. Szkoły mniejszości narodowych, w których teraz większość przedmiotów nauczana jest w ich językach, będą musiały stopniowo przejść na język ukraiński. Dotyczy to szkół ponadpodstawowych i wyższych. Ustawa otwiera możliwość dowolnego zwiększania liczby przedmiotów nauczanych po ukraińsku samymi aktami wykonawczymi. Bez względu na to jak ustawa zostanie skonkretyzowana na poziomie tych przepisów już oznacza pogorszenie sytuacji, bowiem uniemożliwia nauczanie wyłącznie w języku mniejszości.

Najszybciej zareagowały Węgry. Parlament tego kraju jednogłośnie potępił ukraińską ustawę. Szef węgierskiej dyplomacji zapowiedział bojkot wszelkich inicjatyw międzynarodowych Ukrainy. Przedstawiciel tego państwa zaskarżył kontrowersyjny akt prawny na forum ONZ i OBWE. Ostro reagowały także Rumunia, Bułgaria i Grecja.

Jedynym rządem nie protestującym w sprawie ewentualnego zagrożenia dla praw oświatowych swoich rodaków na Ukrainie jest rząd Polski. Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP pozostaje usatysfakcjonowane zapisami ukraińskiej ustawy oświatowej. 26 września na pytanie Kresów.pl MSZ odpowiedziało, że na razie nie planuje żadnego oficjalnego komunikatu czy oświadczenia w sprawie podpisania ukraińskiej ustawy oświatowej. Ustawę tę popierają także USA.

thehungaryjournal.wordpress.com/kresy.pl