Obywatel Kazachstanu skazany za zamieszczenie fałszywego nagrania o konflikcie z Rosją

52-letni obywatel Kazachstanu został skazany na ograniczenia wolności za zamieszczenie nagrania sprzętu wojskowego i sugerowanie, że jest on kierowany w związku ze starciem strażników granicznych jego państwa i Rosji.

Proces odbywał się w Kustanaju, stolicy północnego obwodu Kazachstanu graniczącego z Rosją. Etniczni Rosjanie stanowią 40,9 proc. mieszkańców regionu minimalnie przewyższając liczebnością etnicznych Kazachów. Skazany to mieszkaniec tego miasta. We wrześniu 2023 r. nagrał konwój pojazdów kazachstańskihc sił zbrojnych, informując, że podąża on na granicę. „To jest w Kustanaju, przy trasie Fiodorowskiej. Na granicy Kazachstanu doszło do konfliktu pomiędzy funkcjonariuszami straży granicznej w Karabałyku. Mówią, że strona rosyjska coś zrobiła, albo strzeliła… No to tam jadą. Horror, w Kustanaju zaczęła się wojna” – mężczyzna dodał taki komentarz do nagrania.

Skazany umieścił takie nagranie wraz ze swoimi komentarzami na czacie grupowym WhatsApp, inny użytkownik umieścił je później na serwisie YouTube, jak opisał w środę portal Fergana.

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Kazachstanu określiło wówczas informację o rzekomo rozpoczętej „wojnie” jako fałszywą, tłumacząc, że na nagraniu uchwycono wyposażenie jednostki Gwardii Narodowej, która przemieszczała się na poligon w celu przeprowadzenia ćwiczeń strzeleckich.

Autor nagrania zotał wykryty przez organy ścigania i postawiony przed sądem za, ujęte w kodeksie karnym Kazachstanu, świadome rozpowszechnianie fałszywych informacji.

Maksymalna kara przewidziana w kodeksie za takie przestępstwo to trzy lata pozbawienia wolności. Oskarżony jednak w pełni przyznał się do winy i wyraził skruchę za swój czyn. Sąd rozpoznał więc sprawę w trybie skróconym – podsądnego skazano na rok ograniczenia wolności z ustanowieniem kontroli w tym okresie.

Władze Kazachstanu w ostatnich latach aktywnie walczyły z rozprzestrzenianiem fałszywych informacji. W tym celu przy wsparciu Ministerstwa Informacji i Rozwoju Społecznego stworzono serwis stopfake.kz, na którym szybko publikowane są dementi fałszywych materiałów.

Jesteśmy najbardziej rzetelnymi mediami w Polsce

Reakcja jest szybka także w kontekście obaw władz Kazachstanu przed zadrażenianiem relacji z Rosją, z którą Kazachstan ma granicę liczącą aż 6467 km.

W całym Kazachstanie etniczni Rosjanie stanowią 15,5 proc. ludności, a etniczni Kazachowie 70,4 proc. Jednak w dwóch obwodach graniczących z Rosją – kustanajskim i północnokazachstańskim Rosjanie stanowią największą grupę narodowościową. W kolejnych czterech obwodach i dawnej stolicy Ałmaty Rosjanie stanowią ponad 20 proc. ludności.

W ralacjach z Rosją zadrażnień nie brakuje. W ostatnich lata od czasu do czasu rozlegają się w Rosji publiczne głosy kwestionujące jego północną granicę Kazachstanu, obejmującą tereny zamieszkałe licznie przez etnicznych Rosjan.

Wśród głosów tego rodzaju był i wywiad prezydenta Rosji dla rosyjskiej telewizji państwowej z 2020 r., w którym ten skrytykował Włodzimierza Lenina za to, że ustanowił on Związek Radziecki jako państwo federalne składające się z różnych republik narodowych. Jak stwierdził Putin było to przyczyną tego, że część republik otrzymała „do swojego bagażu ogromną ilość ziem rosyjskich, tradycyjnych rosyjskich terytoriów” i opuszczała ZSRR nie z tym „z czym przyszła” lecz z „podarkami od narodu rosyjskiego”.

Wkrótce po tym grupa kazachstańskich generałów – aktywnych i w stanie spoczynku odpowiedziała Putinowi listem otwartym, w którym wyprowadzali długą metrykę historyczną swojej państwowości oraz przypominali, że w skład Rosji wchodzą obecnie obszary zamieszkane przez pokrewne Kazachom ludy turkijskie.