Zdaniem wielu historyków trwającą od kilku miesięcy renowacja zamku królewskiego w Grodnie, siedziby króla Stefana Batorego wypacza on historię.
Jan Supron, grodzieński historyk, powiedział Polskiej Agencji Prasowej, że zatwierdzony i realizowany projekt jest pełen sprzeczności, w niektórych aspektach przeczy dokumentom historycznym i badaniom archeologicznym. Uważa on, że po rekonstrukcji powstanie „nowy Stary Zamek”.
17 maja Supron na łamach „Naszej Niwy” wymienił szereg problemów związanych z zaakceptowanym przez białoruskie władze projektem rekonstrukcji zamku autorstwa architekta Uładzimira Baczkoua. Podkreślił m.in., że Baczkou nie przeprowadził na terenie zamku badań dotyczących przełomu XVI i XVII wieku, a w projekcie, stworzonym jeszcze w latach 80. XX wieku, używał głównie pochodzącej z 1600 roku grawiury Tomasza Makowskiego.
ZOBACZ TAKŻE: „Kontynuacja barbarzyństwa” – kolejny film z burzenia murów zamku w Kamieńcu Podolskim [+VIDEO]
Po pierwsze, przy wieży na ścianie od strony Niemna ma być dobudowana kamienica, której jednak historycznie nie było, ponieważ po przeprowadzonych niedawno badaniach archeologicznych wiadomo już, że w ziemi nie ma fundamentów. Autor projektu i jego zwolennicy twierdzą, że kamienica była drewniana, ale dokumenty tego nie potwierdzają – tłumaczył Supron.
Zarzuty dotyczą także kształtu kopuły wieńczącej jedną z wież. Baczkou zaproponował cebulastą kopułę, przypominającą raczej wschodnią architekturę i niepodobną do tego bardziej spłaszczonego kształtu, który widać na grawiurze – wskazuje historyk.
Rozmówcy PAP w Grodnie uważają również, że sam sposób przeprowadzenia prac jest „antynaukowy”. To nie jest renowacja, a remont. Najpierw niszczy się to, co jest, a potem na tym miejscu buduje coś nowego. To będzie może i ładne, ale nie tak się powinno pracować z zabytkami – powiedział anonimowo jeden z historyków. To nie renowacja, a budowanie od nowa zamku z bajki – podkreślił.
Przyznaję, że ta dyskusja rozpoczęła się zbyt późno – powiedział Supron. Zabrakło również konsultacji międzynarodowych, w tym ze stroną polską. Ten zamek był siedzibą królów Rzeczypospolitej, jest wspólnym dziedzictwem – podkreślił.
Stary Zamek w Grodnie był siedzibą królów, miejscem przeprowadzenia sejmów Rzeczypospolitej. Jeszcze w XII wieku na jego miejscu istniał drewniany gród książąt ruskich. Potem istniał w wielu „wcieleniach”, ale postanowiono, że należy odnowić go według wzoru z XVI wieku, z czasów Stefana Batorego. Jest to bardzo trudne, bo w 1655 roku zamek zniszczyli Rosjanie, a potem jeszcze wiele razy zmieniało się jego oblicze – wyjaśnia Ihar Łapieha z Grodna, który broni projektu.
kresy.pl / l24.lt
Zostaw odpowiedź
Chcesz przyłączyć się do dyskusji?Nie krępuj się!