Litwini postulują wysłanie na Tajwan delegacji wszystkich państw UE

Znana z antychińskiej polityki Litwa próbuje zmobilizować inne państwa Unii Europejskiej do wysłania wspólnej delegacji na Tajwan.

Przewodnicząca litewskiego parlamentu Viktorija Čmilytė-Nielsen zapowiada, że spróbuje zgromadzić delegację przewodniczących parlamentów UE, jaka miałaby się udać na Tajwan, jak zrelacjonował w środę portal litewskiego nadawcy publicznego LRT.

„Otrzymałam zaproszenie od przewodniczącego [parlamentu władz na Tajwanie], który niedawno odwiedził Wilno z delegacją. Spotkałam się z nim, zjedliśmy obiad, rozmawialiśmy o sytuacji na Tajwanie, o współpracy kulturalnej i gospodarczej. Myślę, że biorąc pod uwagę obecną sytuację, sensowne byłoby zebranie poparcia, aby zbudować większą grupę przewodniczących parlamentów państw członkowskich UE, którzy mogliby wybrać się na Tajwan, aby pójść w ślady [przewodniczącej Izby Reprezentantów USA Nancy] Pelosi” – litewska polityk powiedziała w środowym wywiadzie dla radia Žinių Radijas.

You Si-kun, przewodniczący parlamentu na Tajwanie, złożył wizytę na Litwie pod koniec lipca .

Zapytana, czy zamierza pojechać na Tajwan, Čmilytė-Nielsen powiedziała, że wizyta większej delegacji przewodniczących parlamentów państw członkowskich UE świadczyłaby o silniejszym poparciu dla Tajpej.

„Zamierzam omówić tę kwestię z przewodniczącymi parlamentów krajów nordyckich i bałtyckich, którzy wkrótce odwiedzą Litwę na moje zaproszenie. Później będą kolejne wizyty i spotkam się z przewodniczącymi parlamentów innych krajów UE. W związku tym uważam, że taka wizyta mogłaby pokazać maksymalne poparcie dla demokratycznego społeczeństwa Tajwanu, a także bardzo jasne stanowisko tych, którzy demokrację kochają i bronią” – powiedziała Čmilytė-Nielsen.

Qu Baihua, chiński chargé d’affaires na Litwie, ostrzegł w niedawnym wywiadzie dla BNS, że każda wizyta urzędników z Litwy lub innych krajów na Tajwanie „naruszy zasadę jednych Chin”.

Wezwał polityków do powstrzymania się od przyszłych wizyt w Tajpej, w szczególności po wizycie przewodniczącej Izby Reprezentantów USA Nancy Pelosi. Tymczasem wiceminister transportu Litwy Agnė Vaiciukevičiūtė przebywa właśnie na Tajwanie wraz z całą delegacją z pięciodniową wizytą.

Rozpoczęcie wizyty litewskiej delegacji na Tajwanie nastąpiło cztery dni po odlocie z Tajwanu przewodniczącej Izby Reprezentantów USA. Nancy Pelosi, która udała się tam wbrew ostrzeżeniom władz Chińskiej Republiki Ludowej. Ta ostatnia odpowiedziała na wizytę Pelosi rozpoczęciem kilkudniowych manewrów u wybrzeży Tajwanu z użyciem marynarki wojennej, lotnictwa i uzbrojonych pocisków rakietowych.

Litwa prowadzi antychińską politykę od dłuższego czasu. W 2021 roku doszło do znaczącego pogorszenia się relacji litewsko-chińskich, po miesiącach nieprzyjaznych wobec Pekinu kroków Litwy. Chiński potentat Huawei został wykluczony z możliwości budowy litewskiego systemu 5G, a miejscowi wykonawcy zaczęli nawet usuwać dotychczas używane w litewskim systemie telekomunikacyjnym elementy dostarczone przez Huawei. Polska filia chińskiego koncernu Nuctech została z kolei wykluczona z możliwości dostarczenia skanerów na litewskie lotniska. Litewska dyplomacja oskarżała Chiny o „dzielenie Europy”, a następnie wycofała się z formatu wielostronnej współpracy Pekinu z państwami Europy Środkowowschodniej 17+1.

W odwecie władze ChRL zadecydowały o obniżeniu rangi relacji dyplomatycznych z Litwą, po tym gdy w Wilnie otwarte zostało przedstawicielstwo władz na Tajpej opatrzone nazwą Tajwan. W grudniu administracja celna ChRL skasowała nawet na pewien czas Litwę z rejestru celnego, co uniemożliwiało wwóz jakichkolwiek towarów wyprodukowanych w tym europejskim państwie. Według danych z maja relacje handlowe z maja zrekompensowały Litwie wartość relacji handlowych z ChRL w jednej szóstej.

Republika Chińska na Tajwanie jest dziedzictwem chińskiej wojny domowej. Gdy nacjonalistyczny przywódca Chin Czang Kaj-szek przegrał walkę z komunistami Mao Zedonga, którzy 1 października 1949 proklamowali powstanie Chińskiej Republiki Ludowej, w grudniu tegoż roku roku resztki sił nacjonalistycznych ewakuowały się na Tajwan. Tam, korzystając z osłony USA, funkcjonowały one dalej jako Republika Chińska, początkowo ciesząca się międzynarodowym uznaniem.

W 1971 ChRL zajęła jej miejsce w Organizacji Narodów Zjednoczonych. Od tego czasu większość państw świata uznaje ją za jedyne państwo chińskie. Nawet wspierające tajwańskie struktury Stany Zjednoczone uznają formalną jedność państwowości chińskiej.

Zgodnie z prawem międzynarodowym Tajwan jest częścią Chin. Władze w Tajpej są uznawane, jako władze Republiki Chińskiej w nielicznych państwach świata.

lrt.lt/kresy.pl