Katalońskie “tak” bez zobowiązań

Zdecydowana większość Katalończyków domaga się niepodległości. Według wstępnych wyników plebiscytu idee niepodległej Katalonii popiera 80 proc. jej mieszkańców. Plebiscyt nie posiadał mocy prawnej i nie jest wiążący dla rządu Hiszpanii.

Podczas odbywającego się w niedzielę plebiscytu do urn poszło ponad 2 mln. osób, co stanowi 40 proc. uprawnionych do głosowania. Katalończycy odpowiadali na dwa pytania: “Czy chcesz, żeby Katalonia była krajem?”, oraz “Czy chcesz, żeby ten kraj był niepodległy?”. Na oba pytania Katalończycy odpowiedzieli twierdząco w zdecydowanej większości. Za niepodległością opowiedziało się 80 proc. Katalończyków.

Wyniki plebiscytu nie dziwią politologa dr. Przemysława Wójtowicza z Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu. Jak podkreśla politolog wyniki odzwierciedlają ogólną tendencję panująca od dłuższego czasu wśród Katalończyków.

– Żądania niepodległościowe Katalończyków są oczywiste od kilku lat. To jest ten region w Hiszpanii obok kraju Basków który już nie domaga się autonomii, ale niepodległości. Ten plebiscyt pokazuje że bardzo duża część Katalończyków chce niepodległości, a druga istotna rzecz to to że rząd w Madrycie robi wszystko metodami administracyjnymi żeby tą niepodległość Katalończykom uniemożliwić. Na razie siłą napędową Katalończyków jest sprzeciw Madrytu, który powoduje że oni nie mogą zadecydować o swojej niepodległości w ten sam sposób jaki mogli to zrobić Szkoci – wskazuje dr Wójtowicz w rozmowie z NaszymDziennikiem.pl.

Rząd Hiszpanii zdecydowanie przeciwstawiał się rozpisaniu referendum niepodległościowego w Katalonii. Powoływano się na konstytucję, która nie zezwala na przeprowadzanie referendum, w którym nie mogą zagłosować wszyscy obywatele kraju. Premier Hiszpanii Mariano Rajoy wielokrotnie zapowiadał , że nie dopuści do rozpisania referendum. Rząd odwołał się w tej sprawie do Trybunału Konstytucyjnego.

W związku z przeszkodami prawnymi, autonomiczny rząd Katalonii zdecydował że referendum się nie odbędzie. W wyniku wypowiedzianego przez rząd Hiszpanii „No pasarán” w stronę niepodległej Katalonii, władze autonomicznego regionu zdecydowały o przeprowadzeniu konsultacji społecznych w formie plebiscytu. W ten sposób stworzono Katalończykom okazję do wyrażenia swojej opinii na temat ewentualnej niezależności od Madrytu.

Choć wyniki plebiscytu wskazują na znaczne poparcie dla idei niepodległości, w ocenie dr Wójtowicza sytuacja ta wcale nie przesądza oderwania się Katalonii od Hiszpanii. Wielce prawdopodobne jest że Katalończycy w sytuacji w której mieli by szansę podjąć decyzję zachowaliby się inaczej.

– Przykład Szkocji pokazuje że w społeczeństwie mogą być duże tendencje niepodległościowe, a jednak gdy dochodzi do głosowania które posiada moc prawną wówczas zwyciężają tendencje ekonomiczne. Większa część Szkotów wykalkulowała że niepodległość nie jest warta problemów natury ekonomicznej i socjalnej, które by się wiązały z budową od początku podstaw niepodległościowych. Także możliwe że w przypadku Katalończyków ten mechanizm w przyszłości też zadziała – zauważa.

Katalonię zamieszkuje obecnie7,5 mln osób. Jest silnie uprzemysłowiona, co sprawia że jest jednym z najbogatszych regionów Hiszpanii. Według szacunków wytwarza ok. 20 proc. hiszpańskiego PKB.

“Nasz Dziennik”