Szef MSZ Węgier Péter Szijjártó powiedział podczas swojego piątkowego wystąpienia na sesji plenarnej Zgromadzenia Ogólnego ONZ, że sytuacja mniejszości etnicznych na Ukrainie jest nieakceptowalna i poważnie bezprawna.

Minister Szijjártó zwrócił uwagę, że silna, rozwijająca się i demokratyczna Ukraina jest w interesie Ukrainy, z uwagi na żyjącą tam blisko 150-tys. mniejszość węgierską. Zaznaczył, że przez ostatnie 6 lat Węgry przekazały na Ukrainę około 75 mld forintów (ok. 222 mln euro) na pomoc rozwojową, humanitarną, zdrowotną i edukacyjną. Dodał też, że Węgry zapewniły opiekę medyczną dla rannych żołnierzy ukraińskich i gościły podczas wakacji letnich 2,3 tys. dzieci.

– Węgry zawsze opowiadały się za integralnością terytorialną i suwerennością Ukrainy i są świadome trudności, z jakimi ten kraj się mierzy – powiedział Szijjártó. – Nie może jednak zaakceptować ostatnich ukraińskich ustaw o edukacji i używaniu języka, które przyjęto z naruszeniem bilateralnych i międzynarodowych zobowiązań tego sąsiedniego kraju.

-Sytuacja mniejszości etnicznych na Ukrainie jest nieakceptowalna i poważnie bezprawna – powiedział szef węgierskiej dyplomacji, cytowany przez węgierskie media.

Szef MSZ Węgier wyraził nadzieję, że zaplanowana na marzec br. wizyta na Węgrzech ukraińskiego wicepremiera pozwoli obu stronom na zbliżenie się do porozumienia ws. praw mniejszości na Ukrainie.

Szijjártó powiedział, że ONZ powinna podchodzić w sposób uniwersalny do wszelkich przypadków naruszania prawa międzynarodowego. Jego zdaniem nie do przyjęcia jest sytuacja, gdy ONZ podejmuje działania przeciwko pewnym naruszeniom, a inne przeocza.

Na początku lutego Péter Szijjártó przedstawił w Kijowie stronie ukraińskiej nowe propozycje dotyczące kontrowersyjnej ustawy o szkołach średnich. – Rozumiemy oczekiwania Ukrainy, żeby mieć pewność, iż każdy obywatel żyjący na jej jej terytorium potrafił mówić po ukraiński, a my również chcemy, żeby etniczni Węgrzy żyjący na Zakarpaciu mogli być w stanie zachować swój język ojczysty – powiedział minister. Dodał, że zdaniem Węgier, „oba te cele mogą zostać osiągnięte jednocześnie”.

Jak pisaliśmy, Węgry i Ukraina toczą spór o dwie kontrowersyjne ustawy godzące w prawa mniejszości narodowych na Ukrainie, w tym prawa mniejszości węgierskiej. Są to ustawa o oświacie oraz ustawa o języku ukraińskim. W obu przypadkach Komisja Wenecka wskazała, że niektóre zapisy tych ustaw godzą w prawa mniejszości. Po wejściu w życie ukraińskiej ustawy oświatowej Węgry ogłosiły blokadę integracji Ukrainy z UE i NATO do czasu zmiany kontrowersyjnych przepisów. Regulacje, wokół których toczy się węgiersko-ukraińska batalia, dotyczą także mniejszości polskiej na Ukrainie, jednak rząd w Warszawie pozostaje całkowicie bierny w tej kwestii od czasu uzyskania w 2017 roku gołosłownej deklaracji Kijowa, że nauczanie w języku polskim nie zostanie całkowicie wyeliminowane ze szkół mniejszości polskiej na Ukrainie.

Czytaj także: Węgierski eurokomisarz: Ukraina powinna zmienić ustawę językową

Węgry o nowej ustawie o szkolnictwie

Jak informowaliśmy wcześniej, w opinii Węgierskiej Akademii Nauk, nowa ukraińska ustawa oświatowa dotycząca szkolnictwa średniego poważnie ogranicza prawo węgierskiej mniejszości narodowej na Ukrainie do nauki w swoim języku ojczystym. Przedstawiciele Węgierskiej Akademii Nauk zaznaczają, że jeśli ustawa wejdzie w życie w obecnym kształcie, to uniemożliwi Węgrom odpowiednią integrację ze społeczeństwem ukraińskim, a ponadto „przyczyni się do utraty języka, zaniku kultury narodowej, izolacji pewnych społeczności przywiązanych do języka węgierskiego, a nagłego rozpadu innych”.

Jak podawaliśmy, z przyjętych w styczniu przez ukraiński parlament zmian wynika, iż w szkole podstawowej uczniowie będą uczyć się w języku mniejszości, do której należą oraz języka państwowego (ukraińskiego). W szkole średniej, w klasie 5, co najmniej 20% czasu zajęć będzie musiało odbywać się w języku ukraińskim ze stopniowym zwiększaniem tego udziału, aby w 9 klasie co najmniej 40% czasu zajmowała nauka w języku ukraińskim. W starszych klasach szkół średnich co najmniej 60% rocznego czasu nauki powinno być w języku ukraińskim. Spod obowiązywania kontrowersyjnej ustawy o języku ukraińskim wyjęto szkoły prywatne, gdzie nauka będzie mogła odbywać się wyłącznie po węgiersku. Jest to ustępstwo w stosunku do poprzednich przepisów, które praktycznie likwidowały szkoły średnie mniejszości narodowych na Ukrainie. Było to jednym z wymogów Węgier i rekomendacją Komisji Weneckiej.

Przeczytaj: Ukraina zmieniła ustawę, by udobruchać Węgry

Reakcje mniejszości węgierskiej z Ukrainy wskazywały jednak, że zakarpaccy Węgrzy nie są usatysfakcjonowani ustępstwem ukraińskich władz. Przyjęte zmiany nie zadowoliły m.in. naukowców z Centrum Naukowo-Badawczego im. Antala Hodinki pracującego na bazie Instytutu Węgierskiego im. Franciszka II Rakoczego w Berehowie. W ich opinii nowelizacja jest „kolejnym krokiem ukrainizacji”. Zdaniem ukraińskich mediów wśród węgierskich organizacji na Ukrainie panuje oczekiwanie, że należy powrócić do stanu sprzed 2017 roku, czyli nauczania wszystkich przedmiotów wyłącznie w języku węgierskim.

Węgierskie media charakteryzując nową ustawę na podstawie charakterystyki zamieszczonej na stronie Węgierskiej Akademii Nauk podają natomiast, że nauczanie w języku węgierskim dla uczniów na Ukrainie zostanie w zasadzie ograniczone do przedszkola i pierwszych czterech klas szkoły podstawowej (początkowej/elementarnej). Zwracają też uwagę, że ustawa wymaga, by przed końcem szkoły średniej 40 proc. przedmiotów było nauczanych w języku państwowym, co zdaniem strony węgierskiej oznacza nagłą zmianę w szkołach, bez żadnych okresów przejściowych.

Należy zaznaczyć na Ukrainie szkolnictwo w klasach od piątej do dwunastej określa się zbiorczo mianem średniego Klasy V-IX wcześniej określano mianem niższej szkoły średniej, obecnie to etap edukacji średniej, natomiast klasy X-XII, jako wyższą szkołę średnią, a obecnie edukację zawodową/specjalistyczną.

Na Węgrzech podkreśla się też, że język węgierski oficjalnie będzie traktowany jako język obcy, a nie ojczysty. To oznacza, że jeśli uczniowie wybiorą swój język ojczysty, to nie będą mogli uczyć się w szkole innego języka obcego, np. angielskiego. Mogą też zrezygnować z nauki węgierskiego w szkole, „stopniowo oddalając się od swej kultury narodowej, która jest głęboko zakorzeniona w ich mowie ojczystej”. W szkołach średnich oraz wyższych jedynym językiem nauczania ma być język ukraiński. Zaznacza się, że ustawia czyni niemożliwym zdawanie egzaminów kończących szkołę średnią czy egzaminów wstępnych na studia w języku węgierskim, w związku z czym osoby węgierskojęzyczne będą na wszystkich szczeblach edukacji w relatywnie gorszej sytuacji w porównaniu z uczniami ukraińskojęzycznymi. Obecnie nowa ustawa czeka na podpis prezydenta.

hungarytoday.hu / Kresy.pl

0 odpowiedzi

Zostaw odpowiedź

Chcesz przyłączyć się do dyskusji?
Nie krępuj się!

Leave a Reply