Ustawa centralizująca władzę w Rosji przechodzi przez Dumę

Na czwartkowym posiedzeniu Duma Państwowa przyjęła w drugim czytaniu projekt ustawy o organizacji władzy publicznej w subiektach Federacji Rosyjskiej.

Federacja Rosyjska powstała po przekształceniu Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej na początku lat 90 XX w. i teoretycznie miała reprezentować system federalny zawarty jeszcze w ustawodawstwie radzieckim. Obecnie subiektami Federacji są 83 podmioty terytorialne. Funkcjonalnie są w niej również anektowana Republika Krymu oraz miasto wydzielone Sewastopol. Oprócz tego ostatniego miastami wydzielonymi są jeszcze Moskwa i Petersburg. W skład Federacji wchodzi jeszcze 21 republik narodowościowych (taki status ma również Krym) oraz jeden narodowościowy okręg autonomiczny oraz cztery narodowościowe obwody autonomiczne.

Pierwotnie systemy polityczne poszczególnych subiektów, zwłaszcza republik narodowościowych różniły się nieznacznie, w przypadku Tatarstanu był on nawet w teorii jedynie suwerennym państwem stowarzyszonym z Federacją. Jednak po przejęciu władze przez Władimira Putina Moskwa podjęła stopniowe działania na rzecz ujednolicenia systemu polityczno-administracyjnego i centralizacji władzy w państwie. Przegłosowany w drugim czytaniu projekt ustawy ma być uwieńczeniem tego procesu.

Jak opisuje agencja informacyjna TASS nowa ustawa wprowadzi ujednoliconą kadencję szefów władzy wykonawczej we wszystkich subiektach. Znosi limit dwóch kadencji dla sprawowania tej funkcji. Szefowie regionów będą wybierani przez obywateli bądź zgromadzenia prawodawcze na okres pięciu lat. Nie będą nimi mogły zostać obywatele innego państwa lub osoby posiadające pozwolenie na pobyt w innym państwie. Kandydat na szefa regionu będzie musiał być w wieku powyżej 30 lat. W przypadku wyborów bezpośrednie będzie musiał zyskać poparcie 5-10 proc. radnych gminnych w regionie by zarejestrować kandydaturę. W przypadku wyborów pośrednich akceptację prezydenta Rosji.

Szef władze regionu będzie mógł zostać odwołany z urzędu przez prezydenta Rosji z powodu utraty zaufania z jakiejkolwiek przyczyny lub z powodu wyrażenia mu wotum nieufności przez regionalne zgromadzenie prawodawcze. Nie będzie on już mógł nosić tytułu prezydenta.

Projekt umożliwia transfer kompetencji między władzą centralną i władzami subiektów federacji jeśli nie będzie on sprzeczny z postanowieniami rosyjskiej konstytucji oraz podkreśla, że wszelkie prawa uchwalane przez regionalne zgromadzenia ustawodawcze nie mogą być sprzeczne z konstytucją i ustawami federalnymi.

Jednocześnie, zgodnie z projektem ustawy, niedopuszczalne jest przenoszenie kompetencji gmin na szczebel władz regionalnych w zakresie gospodarowania mieniem komunalnym, tworzenia, zatwierdzania i wykonywania budżetu lokalnego. Dochody z użytkowania mienia podmiotu wchodzącego w skład Federacji Rosyjskiej, jej przedsiębiorstw unitarnych oraz środki ze sprzedaży tego mienia trafiają do budżetu regionalnego. Wyjątkiem będą dochody z dzierżawionego majątku instytucji budżetowych i autonomicznych.

Poprawki do drugiego czytania precyzują, że władza federalna może uczestniczyć w tworzeniu regionalnych władz wykonawczych odpowiedzialnych za edukację, opiekę zdrowotną, finanse, regulację taryf i kontrolę mieszkaniową. Innymi słowy, powoływanie kandydatów na stanowiska szefów odpowiednich ministerstw i struktur regionalnych lub ich rezygnacja będzie koordynowane z odpowiednimi departamentami federalnymi.

Nowa ustawa reguluje też relacje w tak zwanych “subiektach-matrioszkach” to jest takich regionach, w skład których wchodzą mniejsze regiony też mające status subiektu federacji. Dochody tych takich regionów będą zaliczane w poczet dochodów budżetowych tych, w skład których wchodzą.

Jak wyjaśnił wcześniej TASS jeden z autorów projektu, przewodniczący Komisji Budownictwa Państwowego i Ustawodawstwa Dumy Państwowej Paweł Kraszeninnikow, pełna lista uprawnień podmiotów wchodzących w skład Federacji Rosyjskiej, zawierająca około 170 punktów, została sprecyzowane w projekcie do drugiego czytania. W przyszłości zmiany kompetencyjne będą uzgadniane z Radą Państwa, dopiero po tym będzie możliwa nowelizacja prawa.

tass.ru/kresy.pl