Archeolodzy IPN zakończyli prace w Gruzji [+FOTO]

Specjaliści Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN ekshumowali w Gruzji szczątki 29 ofiar sowieckiego reżimu.

Zespół Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN zakończył prace poszukiwawczo-ekshumacyjne w miejscu odkrycia masowych grobów z lat 30-tych XX wieku na terenie bazy wojskowej w Batumi w Gruzji – poinformowało w środę Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN.

Archeolodzy i antropolodzy BPiI IPN pracowali w Batumi w dniach 24 stycznia – 8 lutego br. W badaniach udział wzięli również przedstawiciele gruzińskiej armii, reprezentanci Institute for Development of Freedom of Information (IDFI) oraz lokalne duchowieństwo. W efekcie w kolejnym z dołów śmierci odnaleziono i podjęto szczątki 29 osób, ofiar sowieckich represji w latach 1937-1938.

Wszystkie ofiary miały skrępowane ręce. W jamie grobowej znaleziono amunicję kalibru 9mm, której prawdopodobnie użyto podczas egzekucji. Ofiarom strzelano w głowę, niekiedy kilkakrotnie. Przy szczątkach znaleziono rzeczy należące do zabitych, do tej pory zaewidencjonowano ponad 100 przedmiotów.

Polscy specjaliści pojechali do Gruzji na zaproszenie duchowieństwa Diecezji Batumi i Lazeti oraz IDFI. Pracowali w miejscu, w którym przez lata stacjonowały wojska sowieckie, gdzie w ubiegłych latach w pięciu zbiorowych mogiłach odnaleziono szczątki około 150 osób. Jak podejrzewano, wśród ofiar mogli być Polacy zamordowani w ramach tzw. operacji polskiej NKWD.

Oprócz prac ekshumacyjnych zespół IPN przeprowadził szerokopłaszczyznowe prace archeologiczne z użyciem ciężkiego sprzętu, w celu sprawdzenia, czy na terenie bazy wojskowej znajdują się kolejne doły śmierci. Prace te nie doprowadziły do ujawnienia kolejnych miejsc pochówku.

BPiI IPN podało, że prace na terenie bazy w Batumi rozpoczęły się w 2017 roku dzięki staraniom s. Sidonii Darchii, przełożonej miejscowego klasztoru i sierocińca. Strona gruzińska własnymi siłami i środkami doprowadziła do odkrycia czterech grobów, z których ekshumowano szczątki 150 osób. W kolejnych latach w prace zaangażowali się amerykańscy specjaliści z uniwersytetów w Texasie i Michigan. Efektem ich prac było ekshumowanie w sierpniu ub. roku szczątków 28 osób z piątej mogiły.

Zdaniem IPN na terenie autonomicznej republiki Adżarii, której stolicą jest Batumi, w wyniku represji stalinowskich życie mogło stracić blisko 1050 osób, w tym obywatele polscy.

Przypomnijmy, że prace takie jak w Gruzji, od 2017 roku nie są możliwe na Ukrainie. „Stanowisko strony ukraińskiej od lat jest powszechnie znane. Brak jest zgody na jakiekolwiek działania poszukiwawcze na teranie Ukrainy” – mówił na początku tego roku szef BPiI IPN prof. Krzysztof Szwagrzyk.