Białoruską szkołę pozbawiono imienia przywódcy powstania styczniowego

Gimnazjum nr 1 w białoruskiej Swisłoczy jeszcze za czasów Związku Radzieckiego otrzymało imię Wincentego Konstantego Kalinowskiego. Patron taki okazał się jednak nieakceptowalny dla obecnego kierownictwa szkoły.

O odebranie szkole patronatu przywódcy powstanie styczniowego na obszarach Wileńszczyzny i Grodzieńszczyzny poinformował portal Znadniemna.pl, tworzony na emigracji w Polsce przez działaczy niezależnego Związku Polaków na Białorusi. Kierownictwo placówki oświatowej twierdzi, że podjęło taką decyzję ponieważ osoba Kalinowskiego “przestała być popularna wśród lokalnych mieszkańców”. Powołuje się też na przepisy, które przyznają pierwszeństwo w upamiętnieniach uczestnikom oporu Związku Radzieckiego przeciwko najazdowi hitlerowskich Niemiec.

Od 1987 r. szkoła w położonej przy obecnej granicy Polski Swisłoczy była jedyną w całej republice nazwaną imieniem Kalinowskiego. Od niedawna jej patronką została Pasza Wasilenko. To działaczka komunistycznej młodzieżówki – Komsomołu, która została zamordowana w czasie okupacji przez Niemców za współpracę z okolicznymi partyzantami.

Szkoła nosiła imię Kalinowskiego ponieważ placówka oświatowa działa w Swisłoczy od ponad 200 lat i uczył się w niej między innymi sam przywódca styczniowego. Na tym nie koniec, bowiem uczęszczali do niej także malarze Lucjan Kraszewski i Napoleon Orda, a także ostatni dyktator powstania styczniowego, generał Romuald Traugutt.

Co ważne przy szkole funkcjonował też muzeum przybliżające postać Kalinowskiego i szerzej historię powstania styczniowego na tych ziemiach. Jak podał portal Znadniemna.pl muzeum jest obecnie likwidowane.

W Związku Radzieckim postać Kalinowskiego pojawiała się w historiografii i upamiętnieniach, ze względu na jego radykalnie demokratyczne poglądy. Był fetowany jako rewolucyjny bojownik przeciwko caratowi

Obecnie opozycjn białoruskie środowiska niezależnych białoruskich historyków przedstawia Kalinowskiego jako narodowego Białorusina walczącego o naród i państwo białoruskie. Jak pisaliśmy, w kręgach białoruskiej inteligencji, szczególnie osób związanych z opozycją, Kalinowskiego określa się mianem Białorusina, próbując zanegować jego polskość i fakt, że był przywódcą szerszego zrywu narodowego, którego celem było odzyskanie przez Polskę niepodległości z Grodzieńszczyzną w składzie.

Na tego rodzaju narrację odpowiedzieli w 2019 r. polscy działacze z Grodzieńszczyzny publikując artykuł przywołujący historyczne źródła ukazujące polskość Kalinowskiego.

PRZECZYTAJ: Powstanie Styczniowe na Litwie i Rusi

znadniemna.pl/kresy.pl