Klimkin: oczekiwaliśmy na taką decyzję TK, teraz trzeba rozmawiać o odnowieniu naszych upamiętnień w Polsce

Szef MSZ Ukrainy Pawło Klimkin komentując orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego ws. części ustawy o IPN dotyczącej zbrodni ukraińskich nacjonalistów, powiązał wznowienie prac poszukiwawczo-ekshumacyjnych na Ukrainie ze sprawą odnowienia, jak to ujął, “naszych upamiętnień” w Polsce – czyli obiektów ku czci UPA.

Zdaniem szefa MSZ Ukrainy Pawło Klimkina, orzeczenie polskiego Trybunału Konstytucyjnego w sprawie części ustawy o IPN, dotyczącej zbrodni ukraińskich nacjonalistów, wnosi nową dynamikę w stosunkach między Kijowem i Warszawą.

Jak informowaliśmy, Trybunał Konstytucyjny uchylił w czwartek przepisy nowelizacji ustawy o IPN wprowadzające kary za zaprzeczanie zbrodniom ukraińskich nacjonalistów na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej. Nowelizację ustawy o IPN zaskarżył do TK prezydent Andrzej Duda. Argumentował, że sformułowania „ukraińscy nacjonaliści” oraz „Małopolska Wschodnia” są nieprecyzyjne. Według TK przepisy te były niezgodne z konstytucją poprzez swoją „nieprecyzyjność”. Chodziło właśnie o sformułowania „ukraińscy nacjonaliści” i „Małopolska Wschodnia”, do których zastrzeżenia miał prezydent. Jak mówił sędzia Andrzej Zielonacki, „ich znaczenia ani nie zostały sformułowane w ustawie, ani nie można ich zrekonstruować w sposób niebudzący wątpliwości w oparciu o konotacje występujące w języku powszechnym”. Zdaniem TK ustawa o IPN nie precyzuje, kim są „ukraińscy nacjonaliści” – ukraińskimi ugrupowaniami zbrojnymi i strukturami politycznymi czy każdym, kto utożsamiał się z ideami ukraińskiego ruchu narodowego

– Oczekiwaliśmy na taką właśnie decyzję, gdyż bez niej zmiana atmosfery dyskusji byłaby naprawdę niemożliwa. Uważam, że nie ma między nami i Polską zasadniczych różnic we wzajemnych relacjach, ale jest tło emocjonalne. Teraz złapaliśmy świeży oddech i musimy to wykorzystać – powiedział Klimkin w piątek podczas konferencji prasowej podsumowującej pracę ukraińskiego MSZ w 2018 roku.

Szef ukraińskiej dyplomacji dodał, że we wtorek rozmawiał o tym z ministrem spraw zagranicznych Polski Jackiem Czaputowiczem, który przebywał na Ukrainie. – Rozmawialiśmy o tym, co możemy zrobić w kontekście następnych kroków.

Szef MSZ dał do zrozumienia, że decyzja TK ws. ustawy o IPN nie oznacza automatycznego zniesienia zakazu prac poszukiwawczo-ekshumacyjnych na Ukrainie, wyraźnie wiążąc to ze sprawą odnowienia ukraińskich upamiętnień w Polsce. Chodzi tu wyłącznie o obiektu ku czci UPA, o czym minister wprost nie wspomniał.

– Uważam, że powinniśmy kontynuować całkowicie zorientowaną na rezultat przedmiotową dyskusję o pracach poszukiwawczych (polskich ofiar konfliktów na terytorium Ukrainy) oraz odnowienia naszych (ukraińskich) upamiętnień w Polsce – cytuje Klimkina ukraińska sekcja Polskiego Radia. – Uważam, że ta decyzja [polskiego TK – red.] daje nam całkowicie nowe możliwości dla dynamiki [wzajemnych relacji] – podsumował Klimkin.

Przeczytaj: Szef MSZ Ukrainy: spodziewam się, że pomnik UPA w Hruszowicach będzie odbudowany [+VIDEO]

Czytaj również: Szef MSZ Ukrainy o „pomniku UPA” w Hruszowicach: to jest nasze rozumienie pojednania

Zaznaczmy, że wyjaśnienia w nawiasach, w tym o “polskich ofiarach konfliktów [podkr. red.]na terytorium Ukrainy”, zostały dodane przez ukraińskojęzyczną sekcję Polskiego Radia. Podpis wskazuje, że autorem był najpewniej Taras Andruchowycz, autor szeregu antypolskich artykułów w PR, prywatnie syn znanego ukraińskiego pisarza. Taką wersję przytacza też m.in. portal stacji Biełsat.

Przeczytaj: Polskie Radio: baner „Lwów – kolebka polskiej piłki” jest „prowokacyjny”

Należy zaznaczyć, że także ambasador Ukrainy w Warszawie, Andrij Deszczycia komentując decyzję TK ws. ustawy o IPN nie wspomniał o zniesieniu zakazu przez stronę ukraińską. Wyrażając zadowolenie z takiego werdyktu oświadczył jedynie, że może on być „dodatkowym argumentem na rzecz przeniesienia dialogu na bardziej pragmatyczną i konstruktywną współpracę”. Dodał, że dzięki „sprawiedliwemu orzeczeniu” Trybunału, jest możliwość wznowienia dialogu historyków z obu krajów. Przypomnijmy, że w ub. roku jako warunek odblokowania poszukiwań i ekshumacji szczątków polskich ofiar na Ukrainie, Deszczycia podał odbudowanie co najmniej dwóch zniszczonych obiektów po polskiej stronie granicy, wymieniając pomniki nagrobne w Pikulicach i Monasterzu.

Czytaj także: Ambasador Ukrainy sugeruje: odblokujemy ekshumacje, jeśli Polska odbuduje dwa „legalne” pomniki UPA

Również szef ukraińskiego IPN Wołodymyr Wjatrowycz zasugerował, że uchylenie przepisów penalizujących tzw. kłamstwo wołyńskie przez polski Trybunał Konstytucyjny pozwoli wznowić polsko-ukraiński dialog historyków.

PRZECZYTAJ: Prof. Osadczy dla Kresy.pl: werdykt TK to akt publicznego i symbolicznego pohańbienia Polski

PRZECZYTAJ TAKŻE: Ks. Isakowicz-Zaleski: Duda i Poroszenko dogadali się ws. ustawy o IPN

polradio.pl / Ukrainform.ua / Kresy.pl