Waldemar Tomaszewski zaapelował o mocniejszą reakcję w sprawie Polaków aresztowanych na Białorusi

W środę obradowała Delegacja Parlamentu Europejskiego do spraw stosunków z Białorusią. Jej wiceprzewodniczącym jest reprezentant Polaków z Litwy.

Przewodniczący Akcji Wyborczej Polaków na Litwie-Związku Chrześcijańskich Rodzin Waldemar Tomaszewski wnioskował o zebranie się Delegacji w sprawie fali represji wobec Polaków na Białorusi, jakie prowadzą władze tego państwa. Posiedzenie odbyło się w trybie wirtualnym w środę i zostało w całości poświęcone sytuacji naszych rodaków na Białorusi, jak podał portal L24.lt.

Na początku zebrania wystąpili przedstawiciele białoruskich organizacji pozarządowych, w tym Aliaksandr Jaraszuk z Białoruskiego Kongresu Demokratycznych Związków Zawodowych i Jarosław Lichaczewski z Fundacji Solidarności z Białorusią. Dodatkowo członkom Delegacji odczytano list sekretarza Związku Polaków na Białorusi – Andrzeja Pisalnika. Ten nie mógł wziąć udziału w posiedzeniu, został zatrzymany przez białoruską milicję.

„Zwracam się do pana Przewodniczącego z propozycją, aby nasza Delegacja wystąpiła z oficjalnym wnioskiem do Wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Josepha Borrella, aby ten zwiększył swoją aktywność w kwestii aresztowanych wszystkich Polaków na Białorusi, a nie tylko wybranych przez niego osób.” – powiedział Tomaszewski. Uznał on, że “samo oświadczenie Borrella, które wydał, to za mało”.

Tomaszewski chce powołania specjalnego zespołu do monitorowania tej sprawy, do którego zaproszeni powinni być przedstawiciele Delegacji do spraw stosunków z Białorusią. Jak uzasadnił polski polityk z Litwy – “jesteśmy do tego przygotowani merytorycznie, jako ci którzy kilkakrotnie byli tam na miejscu i wielokrotnie rozmawiali z przedstawicielami opozycji, władzy”.

Tomaszewski poinformował – “spotkałem się w Grodnie także z przedstawicielami Związku Polaków na Białorusi, Polskiej Macierzy Szkolnej, Wspólnoty Polskiej i innych środowisk. Potrzebne jest konkretne działanie jak też dialog. A jako priorytet uwolnienie aresztowanych Polaków”.

Od ponad czterech tygodni na Białorusi trwa fala represji wymierzonej w działających w tym państwie Polaków. Jak poinformowaliśmy 9 marca, białoruskie władze zdecydowały o wyrzuceniu z Białorusi z konsulatu generalnego RP w Brześciu polskiego konsula, Jerzego Timofiejuka, który 28 lutego br. wziął udział w lokalnych obchodach Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”, co białoruskie władze propagandowo przedstawiły jako czczenie „bandytów” odpowiedzialnych za „ludobójstwo Białorusinów”. Skromne obchody były organizowane przez Forum Polskich Inicjatyw Lokalnych Brześcia i Obwodu Brzeskiego, którym kieruje Anna Paniszewa. Także we wtorek na portalu internetowym głównego, białoruskiego dziennika państwowego „Biełaruś Siegodnia”, ukazał się artykuł Andrieja Mukowozczika, w którym autor ostro skrytykował Paniszewą przyrównując ją do „szkodnika”. Jeszcze ostrzej zaatakował liderką polskiej organizacji brzeski wideobloger Jurij Uwarow.

Prokuratura brzeska wszczęła postępowanie w sprawie „podżegania do nienawiści na tle narodowościowym” oraz „rehabilitacji nazizmu” do jakiego miało dojść w trakcie wspomnianych obchodów ku czci żołnierzy wyklętych zorganizowanych przez Forum Paniszewej. Za przestępstwo z tego paragrafu grozi kara pozbawienia wolności od pięciu lat. Pokuratura miasta Brześcia twierdzi, że „pod pretekstem świadczenia usług informacyjnych i kulturalno-oświatowych z udziałem co najmniej 20 nieletnich uczniów i młodych mieszkańców Brześcia byli gloryfikowani zbrodniarz wojenni, włączając Romualda Rajsa, znanego pod pseudonimem <<Bury>>” – zacytował Reform.by. Polska dyplomacja, której przedstawiciel brał udział w zebraniu, zaprzecza by na spotkaniu w Polskiej Szkole Społecznej im. R. Traugutta sławiono akurat „Burego”.

10 marca białoruska milicja zatrzymała w Brześciu współzałożyciela Forum Polskich Inicjatyw Lokalnych Brześcia i Obwodu Brzeskiego Aleksandra Nawodniczego. Jak podała białoruska, państwowa agencja informacyjna BiełTa polski działacz społeczny został zatrzymany „w sprawie o heroizację zbrodniarzy wojennych”.

11 marca prezes Forum – Anna Paniszewa opublikowała swoje nagrane wystąpienie w mediach społecznościowych Anna Paniszewa. Jak stwierdziła działalność jej organizacji „miała na celu odrodzenie polskiej kultury w Brześciu i obwodzie brzeskim” oraz „upowszechniać najlepsze wzory polskiej kultury muzycznej, literackiej, historycznej wśród etnicznych Polaków Brześcia, a także wszystkich chętnych”. Paniszewa stanowczo odrzuciła oskarżenia białoruskich władz. Wystąpienie zostało nagrane w Polsce, gdzie polska działaczka przebywała w delegacji. Dzień później wróciła na Białoruś, gdzie została zatrzymana przez funkcjonariuszy. W Internecie pojawiło się następnie krótkie nagranie z przesłuchania Paniszewej na którym skarży się ona na użycie przemocy. Pojawiły się też niepotwierdzone informacje, że rozpoczęła ona głodówkę w areszcie śledczym.

Po aresztowaniu Paniszewej i Nawodniczego przedstawiciele prokuratur nachodzili także inne społeczne organizacje oświatowe białoruskich Polaków. Według informacji jaką nasza redakcja uzyskała od anonimowego źródła, w Brześciu miejscowe władze oświatowe wydały polecenie by wszyscy wychowawcy klas we wszystkich szkołach państwowych w tym mieście sporządzili listę uczniów uczących się języka polskiego wraz z adnotacjami gdzie dane dziecko uczy się polszczyzny. Prokuratura miasta Brześcia zwróciła się także do władz obwodu brzeskiego o delegalizację podmiotu prowadzącego Polską Szkołę Społeczną im. Romualda Traugutta.

W ciągu kolejnych tygodni władze Białorusi doprowadziły do aresztowania czołowych działaczy Związku Polaków na Białorusi: Andżeliki Borys, Andrzeja Poczobuta, Ireny Biernackiej i Marii Tiszkowska. Stawia się im zarzuty z tego samego paragrafu co Paniszewej i również w ich przypadku śledczy uważają, że znamiona takie przestępstwa spełnia uczenie o Armii Krajowej i „żołnierzach wyklętych” oraz ich upamiętnianie w ramach działalności ZPB. 14 marca zatrzymani zostali kolejni działacze ZPB – redaktorzy jego portalu Andrzej Pisalnik i jego małżonka Iness Todryk-Pisalnik.

Działaniom wymierzonym w miejscowych Polaków towarzyszy nasilona kampania białoruskich mediów oficjalnych ukazująca w negatywnym świetle II Rzeczpospolitą, Armię Krajową i „żołnierzy wyklętych” jako prowadzących opresję czy nawet „ludobójstwo narodu białoruskiego”. Hasło to pojawiło się na środowych pikietach pod ambasadą i konsulatami Polski przeprowadzonych przez zwolenników reżimu łukaszenkowskiego. Pojawiło się na nich również hasło „Polska hiena Europy”, które wcześniej zostało użyte w materiale głównego państwowego dziennika prasowego opublikowanym w rocznicę podpisania traktatu ryskiego zatwierdzającego przynależność Kresów Wschodnich do Polski.

l24.lt/kresy.pl