Jak widać na mapach, w skład dzisiejszej Noworosji wchodzą Krym, Donbas (obwód doniecki i ługański), a także obwody charkowski, zaporoski, dniepropietrowski, odeski, mikołajowski i chersoński. Na Krymie i w Donbasie prorosyjskie nastroje były najsilniejsze, najsłabsze w Noworosji były w obwodzie chersońskim (najbardziej rolniczym).

Tym samym z 27 regionów byłej Ukrainy 10 (włączając Autonomiczną Republikę Krym i miasto ze specjalnym statusem Sewastopol) stanowiło Noworosję. Na terytorium tych regonów żyła prawie połowa (48%) ludności państwa. Są to najbardziej zurbanizowane i zindustrializowane terytoria. Wg niektórych danych dawały one 70-80% produkcji PKB całego państwa. Większe miasta, przedsiębiorstwa i porty są silnie związane z Rosją, mają mieszaną rosyjsko-ukraińską ludność, rosyjski język komunikacji międzyludzkiej i stepową strefę klimatyczno-naturalną – to podstawowe cechy tego terytorium.

Obecnie w ukraińskich środkach masowej informacji szeroko rozpowszechniony jest mit o dotacyjnym charakterze Donbasu. Jakoby Donbas nie był w stanie istnieć samodzielnie i nikomu nie jest potrzebny, czyli jest regionem-odbiorcą. Takich manipulacji łatwo dokonywać w niejasnych warunkach prowadzenia ukraińskiej statystyki ekonomicznej: przedsiębiorstwa płacą podatki w miejscu, gdzie znajduje się ich główna siedziba. Czyli przedsiębiorstwa położone w Noworosji mają zarejestrowane swoje główne biuro w stolicy – Kijowie i tam płacą podatki tak jak wszyscy. Wg takich rachunków jedynym regionem dotującym inne na Ukrainie był Kijów, pozostałe regiony były dotowane. Chociaż w rzeczywistości około 80% dochodów miejscowego budżetu szło do Kijowa i tam było rozdzielane.

Najprostszym argumentem przeciwko dotacyjnemu charakterowi Donbasu jest następujące pytanie – gdzie swoje siedziby ustanowiło większość oligarchów Ukrainy? Skąd się wywodzą? Przede wszystkim z Donbasu, prawie wszyscy z Noworosji. W biednych regionach niemożliwe jest utworzenie wielkich majątków. A machinacje z dotacyjnym charakterem tworzono po to, by pokazać rzekomą nierentownośc kopalni i innych przedsiębiorstw, by mieć zysk nie tylko z kopalni, ale i z dotacji dla regionu z budżetu państwowego.

Na przykład do czasów obecnego kryzysu społeczno-politycznego podstawowe wskaźniki dla obwodu donieckiego w stosunku do całej Ukrainy były następujące: 4,4% terytorium, 10% ludności (najludniejszy region kraju), 15% tworzonego PKB, 20% produkcji przemysłowej, 25% potencjału eksportowego. Jeden Mariupol tworzył 11% eksportu Ukrainy.

Ludność Donbasu i Noworosji jest wieloetniczna. Ale historycznie i etnicznie region ten związany jest ściśle i nierozerwalnie z Rosją. Na Ukrainie żyje największa rosyjska diaspora na świecie (wg ostatniego spisu ludności w 2001 roku – 8,3 mln, czyli 6,3% Rosjan na całym świecie). Obwód doniecki jest regionem, gdzie żyło najwięcej Rosjan na Ukrainie – 22%. Czyli obwód doniecki jest regionem, w którym żyło najwięcej Rosjan poza granicami Federacji Rosyjskiej (wg spisu z 2001 – 1,8 mln ludzi). W żadnej innej części świata poza granicami Federacji Rosyjskiej nie było tak wielkiej liczby Rosjan jak w obwodzie donieckim. W granicach obwodu (obecnie Donieckiej Republiki Ludowej) skoncentrowanych jest 1,4% wszystkich Rosjan.

Tym samym Donbas i Noworosja są z ekonomicznego punktu widzenia dostatnie i bardzo perspektywiczne. Współpraca z Rosją pozwoli naprawić skutki głębokiego kryzysu społeczno-ekonomicznego, który nastąpił w gospodarce regionu po rozpadzie Związku Radzieckiego, a także rozpocząć modernizację tych terenów. Utworzenie Noworosji może dać bodziec dla modernizacji całej Rosji, zaczynającej obecnie wychodzić z głębokiego duchowego i społeczno-ekonomicznego kryzysu spowodowanego rozpadem Związku Radzieckiego.

Kirił Czerkaszyn

kandydat nauk politycznych, docent katedry komunikacji społecznej i praktyki politycznej Donieckiego Uniwersytetu Narodowego

1 odpowieź

Zostaw odpowiedź

Chcesz przyłączyć się do dyskusji?
Nie krępuj się!

Leave a Reply