Pożar pałacu Umiastowskich w Żemłosławiu
“Człowiek potrafi tworzyć, umie też niszczyć. Pozostaje wtedy tylko pamięć”.
Motto z mojej książki pt. “Żemłosław”, wyd. GAWIA, Poznań 2005.
Wczoraj około godziny 12 wybuchł pożar w pałacu Umiastowskich w Żemłosławiu
(gmina Sobotniki w rejonie Iwie na Grodzieńszczyznie). Prawdopodobnie
przyczyną pożaru było zaprószenie ognia podczas demontażu instalacji
ciepłowniczej. Ogień gasiło 6 jednostek straży pożarnej. Spłonęło około 20
metrów kwadratowych dachu. Zespól pałacowy od dłuższego czasu stal
nieużywany i niszczał w oczach. Kilka lat temu podjęto nieudana próbę jego
sprzedaży. Być może ten pożar ostatecznie przesadzi o końcowym losie pałacu
w Żemłosławiu. Miejmy jednak nadzieje, ze nie – byłaby to strata dla
historii tej ziemi, cząstki Rzeczpospolitej Obojga Narodów.
Kazimierz Niechwiadowicz
http://pawet.net/library/history/city_district/towns/n_zemoslaw/Żemłosław.html
http://www.radzima.org/pl/zdjecia/1574.html?id_gallery=8560
Dodaję trzy nowe zdjęcia z pożaru. Kilka lat temu próbowałem zainteresować ratowaniem zespołu palacowego w Żemłosławiu ministerstwa Kultury Białorusi i Polski, ale nic z tego nie wyszło. Żemłosławskie zabytki zostały zaliczone do III kategorii, jeżeli chodzi o stopień ważności na Białorusi. Zachowanie takich obiektów nie jest wspomagane przez państwo. Obowiązek ten spoczywa na właścicielu obiektu, w przypadku Żemłosławia jest to Spółdzielnia Rolno-Produkcyjna “Sobotniki” (dawniejszy kołchoz) i władze rejonu Iwie, w którym znajduje się Żemłosław. Obydwa te podmioty nie posiadają środków na konserwację i ochronę pałacu w Żemłosławiu. Nie oznacza to jednak, że nie można było dużo wcześniej zabezpieczyć budynki przed wejściem nieproszonych gości i aktami zwykłego wandalizmu. Trzeba jednak zanaczyć, że ten wandalizm trwa od przyjścia bolszewików na te tereny w dniu 17.09.1939. Proszę zobaczyć, jak prezentował się Żemłosław przed tą datą na stronie http://www.radzima.org/pl/zdjecia/1574.html?id_gallery=8560 i przeczytac o nim na http://pawet.net/library/history/city_district/towns/n_zemoslaw/Żemłosław.html
O ironio losu! W tym roku SRP “Sobotniki” otrzymała patrona i zmieniła nazwę na im. hrabiego Władysława Umiastowskiego, ostatniego właściciela Żemłosławia z tego rodu (zm. 16.01.1905) i fundatorze kościoła w Sobotnikach. to był chyba pierwszy przypadek na Białorusi, że polski ziemianin i hrabia został patronem wciąż komunistycznego w istocie kołchozu.