W środę Komisja Europejska zaproponowała ustanowienie nowych zasobów własnych, które zasilą unijny budżet. Chodzi o środki z handlu uprawnieniami do emisji (ETS), graniczny podatek węglowy oraz część zysków przedsiębiorstw międzynarodowych.

W 2020 roku UE w związku z wyzwaniami gospodarczo-ekonomicznymi czasu pandemii uzgodniła rekordowy pakiet stymulacyjny o wartości ponad 2 bln euro. Dzięki narzędziu w postaci Funduszu Odbudowy (NextGenerationEU), długoterminowy budżet został zwiększony o ponad 800 mld euro. Fundusz umożliwia Komisji Europejskiej emitowanie na dużą skalę obligacji gwarantowanych przez budżet UE. Tym samym, UE może się zadłużać. W spłacie zaciągniętych pożyczek mają pomóc nowe zasoby własne. Dzięki temu KE chce uniknąć sytuacji, w której spłaty w ramach Funduszu Odbudowy doprowadziłyby do nadmiernych cięć w unijnych programach lub do nadmiernego zwiększenia wkładów państw członkowskich.

Zgodnie z oczekiwaniem Komisji, w latach 2026–2030 te nowe źródła dochodów „będą w pełni funkcjonalne” i pozwolą osiągnąć średnio do 17 mld euro rocznie dla budżetu UE. Ponadto, z nowych zasobów własnych ma być finansowany Społeczny Fundusz Klimatyczny, będący podstawą proponowanego, nowego systemu handlu emisjami CO2. Obejmuje on budynki i transport drogowy oraz sektor gospodarki morskiej, w założeniu KE ma przyczynić się do zapewnienia, aby w procesie przechodzenia na gospodarkę niskoemisyjną nikt nie został pominięty.

 

„Dzisiejszy pakiet pozwala nam utworzyć podwaliny dla spłaty środków udostępnionych w ramach NextGenerationEU i zapewnić niezbędne wsparcie dla pakietu +Fit for 55+ dzięki wprowadzeniu finansowania Społecznego Funduszu Klimatycznego. Przy pomocy zestawu nowych zasobów własnych będziemy mogli zadbać więc o to, by kolejne pokolenie rzeczywiście skorzystało z NextGenerationEU” – powiedział Johannes Hahn, komisarz ds. budżetu i administracji.

„Fit for 55” to sztandarowy unijny pakiet, zakłada zmniejszenie emisji netto gazów cieplarnianych do 2030 roku o co najmniej 55 proc. w porównaniu z danymi za rok 1990. Eurokraci i władze wielu z państw zachodnioeuropejskich, szczególnie Niemiec, przywiązują do niego dużą wagę.

18 grudnia pakiet i sam Systemem Handlu Emisjami zdecydowanie skrytykował premier Mateusz Morawiecki w artykule opublikowanym na łamach niemieckiego dziennika „Frankfurter Allgemeine Zeitung” (FAZ). W tym samym numerze odpowiedziała mu przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen. Jak napisała – „Słuszna jest polityka polegająca na tym, że zatruwanie [atmosfery – red.] musi mieć swoją cenę”. Później minister klimatu i środowiska Anna Moskwa twierdziła, że Polska jest gotowa do użycia weta wobec tego pakietu.

Przeczytaj: Kaczyński: Polska będzie musiała „podjąć walkę” w sprawie pakietu klimatycznego „Fit for 55”

W ramach obecnego unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji większość dochodów ze sprzedaży na aukcji uprawnień do emisji jest przekazywana do budżetów krajowych. Komisja proponuje, by w przyszłości 25 proc. dochodów z handlu uprawnieniami w UE trafiało do unijnego budżetu. Szacuje, że w ten sposób Unia uzyska około 12 mld euro rocznie w latach 2026–2030, średnio 9 mld euro w okresie 2023–2030.

Ponadto, oprócz spłaty środków udostępnionych w ramach NextGenerationEU, nowe dochody finansowałyby Społeczny Fundusz Klimatyczny, zaproponowany przez Komisję w lipcu 2021 roku. Według Brukseli, fundusz ten ma pozwolić zapewnić „sprawiedliwą społecznie transformację” i wspierać gospodarstwa domowe znajdujące się w trudnej sytuacji, użytkowników transportu i mikroprzedsiębiorstwa w finansowaniu inwestycji w efektywność energetyczną, nowe systemy ogrzewania i chłodzenia oraz czystszą mobilność, a w określonych przypadkach także tymczasowe bezpośrednie wsparcie dochodu. Całkowita koperta finansowa funduszu odpowiada kwocie wynoszącej około 25 proc. spodziewanych dochodów z nowego systemu handlu emisjami dotyczącego budynków i transportu drogowego.

Pilnujemy wspólnych spraw

Zależymy od Twojego wsparcia
Wspieram Kresy.pl

Latem KE zaproponowała wprowadzenie granicznego podatku węglowego (CBAM), który ma ograniczyć ryzyka ucieczki emisji poprzez zachęcanie producentów z państw trzecich do ekologizacji swoich procesów produkcyjnych. Będzie wyznaczał cenę emisji dwutlenku węgla w odniesieniu do importu, jaką trzeba by zapłacić, gdyby towary zostały wyprodukowane w UE. Komisja planuje, że dzięki temu do unijnego budżetu wpłynie 75 proc. dochodów osiąganych poprzez ten mechanizm. Szacuje się, że w latach 2026-2030 budżet zyska Dochody budżetu UE szacuje się na około 1 mld euro rocznie.

Kolejnym elementem jest uzgodniona w październiku przez ponad 130 krajów będących członkami OECD/G-20 reforma międzynarodowych ram podatkowych. Oparte na dwóch filarach rozwiązanie problemu unikania opodatkowania ma na celu zapewnienie, by zyski podlegały opodatkowaniu tam, gdzie ma miejsce działalność gospodarcza i tworzenie wartości ekonomicznej. Kraje będące sygnatariuszami reprezentują ponad 90 proc. światowego PKB. Filar pierwszy tego porozumienia umożliwi przeniesienie prawa do opodatkowania części tzw. zysków rezydualnych największych na świecie przedsiębiorstw wielonarodowych do uczestniczących krajów na całym świecie. Komisja proponuje zasoby własne odpowiadające 15 proc. części zysków rezydualnych przedsiębiorstw objętych zakresem stosowania porozumienia.

Należy zaznaczyć, że aby włączyć te nowe zasoby własne do budżetu, Unia Europejska musi zmienić dwa kluczowe akty prawne. Po pierwsze, decyzję w sprawie zasobów własnych w celu dodania proponowanych trzech nowych zasobów do zasobów już istniejących. Druga kwestia dotyczy zmiany rozporządzenia w sprawie obecnego długoterminowego budżetu UE na lata 2021–2027. Poprawka ta daje prawną możliwość rozpoczęcia spłaty pożyczek zaciągniętych w ramach NextGenerationEU już w czasie obecnych wieloletnich ramach finansowych. Proponuje też zwiększenie odpowiednich pułapów wydatków WRF na lata 2025–2027 w celu uwzględnienia dodatkowych wydatków na Społeczny Fundusz Klimatyczny.

Pilnujemy wspólnych spraw

Zależymy od Twojego wsparcia
Wspieram Kresy.pl

Po konsultacji z Parlamentem Europejskim decyzję w sprawie zasobów własnych należy zatwierdzić jednomyślnie w Radzie. Decyzja może wejść w życie po jej zatwierdzeniu przez wszystkie państwa UE zgodnie z ich wymogami konstytucyjnymi. Po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego rozporządzenie w sprawie WRF musi zostać przyjęte jednomyślnie przez Radę.

Komisja Europejska poinformowała, że będzie teraz współpracować z Parlamentem Europejskim i Radą, aby szybko wdrożyć pakiet w terminach określonych w porozumieniu międzyinstytucjonalnym. Ponadto, do końca 2023 r. Komisja przedstawi wniosek dotyczący drugiego koszyka nowych zasobów własnych.

PAP / bankier.pl / Kresy.pl

0 odpowiedzi

Zostaw odpowiedź

Chcesz przyłączyć się do dyskusji?
Nie krępuj się!

Leave a Reply