Konflikt polityczny w Mołdawii o wstążkę gieorgijewską

Sąd Apelacyjny Terytorium Autonomicznego Gagauzji zawiesił prawo uchwalone przez jego parlament legalizujące stosowanie rosyjskiego symbolu militarnego.

Parlament Mołdawii 14 kwietnia uchwalił ustawę zabraniającą używania “symboli agresji wojennej”, do których zakwalifikowano wstążkę gieorgijewską, związaną symbolicznie z rosyjskim orderem wojskowym, która od 2014 r. używana jest przez donbaskich separatystów i wspierających ją Rosjan. 19 kwietnia ustawa została podpisana przez prezydent Maję Sandu. Wprowadzany przez nią zakaz obejmuje objął również stosowanie liter Z i V, które używane są dla identyfikacji przez rosyjskie oddziały dokonujące inwazji na Ukrainę.

Uchwała ta wywołała sprzeciw w autonomicznym regionie tego państwa – Gagauzji. Regionalny parlament (Halk Topluşu) przyjął w reakcji na działania władz centralnych własną ustawę “O używaniu symboli Zwycięstwa na terytorium Gagauzji”. Przepisy regionalnej ustawy w praktyce zalegalizowały używanie wstążki gieorgijewskiej.

Prezydent Sandu, premier Natalia Gawrilita i naczelnik Generalnego Inspektoratu Policji Mołdawii Viorel Cernăuțeanu ocenili te przepisy jako nielegalne. Ustawę tę szybko zaskarżyło przedstawicielstwo władz centralnych, to jest Biuro Kancelarii Państwa w stolicy Gagauzji, Komracie. Sąd Apelacyjny autonomicznego regionu ogłosił w niedzielę zastosowanie środków tymczasowych polegających na zawieszeniu stosowania przepisów ustawy Gagauzji do czasu zakończenia postępowania sądowego w sprawie jej legalności, jak podał portal Gagauzinfo.md.

Premier Gavrilica już wcześniej zapowiedziała, że policja będzie egzekwować w Dzień Zwycięstwa, to jest 9 maja, zakaz używania wstążki gieorgijewskiej na terytorium Gagauzji. “Kary te będą nakładane w bardzo spokojnych okolicznościach. Pojawiają się nowe technologie, filmy, zdjęcia. Więc te [kary] niekoniecznie będą [nakładane] na miejscu, ale prawo będzie egzekwowane” – stwierdziła mołdawska premier.

Uznała ona, że “w tym roku ta wstążka już nie oznacza pokoju, zwycięstwa, a oznacza wojnę”. Dlatego Dzień Zwycięstwa należy według niej świętować “innymi sposobami i symbolami”.

Gagauzowie to niewielki naród turkojęzyczny lecz prawosławny zamieszkujący południową część Mołdawii. W czasie rozkładu Związku Radzieckiego, w 1990 r. Gagauzowie proklamowali własną republikę, nie zgadzając się z polityką wprowadzenia monopolu używania języka mołdawskiego przyjętą wówczas przez władzę w Kiszyniowie oraz obawiając się prób przyłączenia Mołdawii do Rumunii. Gagauzja funkcjonowała jako nieuznawane republika separatystyczna do 1994. W tymże roku doszło do zawarcia kompromisu między Kiszyniowem a Komratem, w wyniku którego Gagauzja uznała zwierzchnictwo władz Mołdawii w zamian za autonomiczny status. Zakłada on możliwość rozpisania referendum o niepodległości regionu w sytuacji, gdyby Mołdawia została przyłączona do innego państwa.

Powszechnym językiem używanym w Gagauzji jest język rosyjski. W ostatnich wyborach parlamentarnych w 2021 r. mająca prorosyjskie nastawienie koalicja socjalistów i komunistów uzyskała w Gagauzji poparcie 80 proc. wyborców. Jej mieszkańcy opowiadają się w większości przeciwko przystąpieniu Mołdawii do Unii Europejskiej, a za bliższymi relacjami z Rosją.

Czytaj także: Premier Mołdawii nie widzi zagrożenia ze strony Naddniestrza

gagauzinfo.md/kresy.pl