II powstanie śląskie wybuchło w nocy z 19 na 20 sierpnia 1920 roku i trwało do 25 sierpnia. Był to kolejny krok w walce o polskość Śląska.

W styczniu 1920 roku na Górnym Śląsku weszły w życie postanowienia traktatu warsalskiego. Wojska niemieckie opuściły teren plebiscytowym, a ich miejsce zajęły kilkutysięczne oddziały francuskie, brytyjskie i włoskie.

Cywilną władzę na obszarze plebiscytowym oraz zwierzchność nad obcymi wojskami sprawowała Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plesbiscytowa na Górnym Śląsku. Za siedzibę obrała Opole, a na jej czele stanął francuski generał Henri Le Rond. Polska, Niemcy, Czechosłowacja i Watykan miały przy Komisji swoich stałych przedstawicieli. Na czele Polskiego Komitetu Plebiscytowego stanął Wojciech Korfanty.

Niemcy starali roztoczyć się przed Ślązakami wizję upadku górnośląskiego przemysłu ciężkiego w przypadku dołączenia do Rzeczpospolitej. Wskazywano również na Polskę jako państwo “sezonowe” i bliskie rozpadu. Polacy z kolei ostrzegali, że Niemcy będą musieli przez dziesiątki lat spłacać odszkodowania wojenne, co spowodować miało załamanie gospodarki. Konflikty narodowy utożsamiano również z konfliktem klasowym – Niemiec utożsamiani byli z obszarnikami, a Polacy z wykorzystywanymi robotnikami. Obie strony zapowiadały nadanie Górnemu Śląskowi specjalnego statusu prawnego.

W 1920 roku, wiosną i latem, podczas kampanii plebiscytowej wielokrotnie dochodziło do walk między Polakami i Niemcami, pacyfikowanych przez żołnierzy wojsk sojuszniczych. Po I powstaniu śląskim odtworzono Polską Organizację Wojskową Górnego Śląska. Zaangażowana ona byłą w ochronę polskich wieców i zebrań, co prowadziło do starć z funkcjonariuszami niemieckiej policji.

CZYTAJ TAKŻE: W Bytomiu odsłonięto tablicę ku czci niemieckich bojówkarzy z Freikorpsu i Selbstschutzu

Sytuacja na Górnym Śląsku zaostrzyła się wraz z niepowodzeniem polskiej ofensywy na Kijów. W momencie kiedy bolszewicy zbliżali się do Warszawy, Niemcy podjęli próbę przejęcia Górnego Śląska bez plebiscytu. W lipcu 1920 roku wybuchł strajk wywołany przez niemieckie związki zawodowe. Żądano wzmocnienia sił sojuszniczych, a także użycia w celu ochrony granicy dodatkowych niemieckich sił policyjnych wprowadzonych na teren plebiscytowy.

17 sierpnia uczestnicy demonstracji niemieckiej w centrum Katowic starli się z francuskimi oddziałami. Później zaatakowano siedzibę Polskiego Komitetu Plebiscytowego. Zginął wówczas zamordowany przez Niemców polski działacz polityczny i społeczny, katowicki lekarz – Andrzej Mielęcki.

Wydarzenia te skłoniły Korfantego do ogłoszenia II powstania śląskiego. Jego cele zostały precyzyjnie określone: likwidacja stronniczej policji niemieckiej i stworzenie opartej na parytecie policji plebiscytowej. Powstanie zakończyło się polskim sukcesem, zajęto powiaty nadgraniczne i większość górnośląskiego okręgu przemysłowego.

Unikano atakowania centrów miast, gdzie znajdowały się wojska sojusznicze. Francuzi wyraźnie sympatyzowali z Polakami i tylko żołnierze włoscy, deklarujący neturalność, zmuszali kilkukrotnie powstańców do ustąpienia. W tym czasie na terenie plebiscytu nie było wojsk brytyjskich.

Sukces powstania umożliwił po rozmowach prowadzonych w Bytomiu pod patronatem Komisji Międzysojuszniczej, podpisanie porozumienia o zawieszeniu walk. Udało się spełnić żądania strony polskiej i utworzono tzw. policję plebiscytową.

Pilnujemy wspólnych spraw

Zależymy od Twojego wsparcia
Wspieram Kresy.pl

Czytaj więcej: Skandaliczna uchwała opolskiego sejmiku: powstańców śląskich zrównano z członkami niemieckich bojówek

I powstanie śląskie rozpoczęło się w nocy z 16 na 17 sierpnia i trwało do 24 sierpnia 1919. Objęło powiaty: katowicki, lubliniecki, pszczyński, rybnicki, tarnogórski oraz część raciborskiego. Bezpośrednia jego przyczyną była masakra górników z kopalni “Mysłowice”, którzy domagali się zaległych wypłat. 26 sierpnia z powodu braku pomocy ze strony państwa polskiego, walka dobiegła końca.

Przeczytaj więcej na temat ślązakowców i idei ślązakowskiej: Śląsk, Ślązak, Ślązakowiec…

Kresy.pl

0 odpowiedzi

Zostaw odpowiedź

Chcesz przyłączyć się do dyskusji?
Nie krępuj się!

Leave a Reply