20 lat temu Białoruś proklamowała niepodległość

Dziś przypada 20. rocznica proklamowania niepodległości Białorusi. W Mińsku do tej pory trwają dyskusje, kto pierwszy uznał niepodległość Białorusi – Polska czy Turcja.

Aleh Trusau, były deputowany do ówczesnego parlamentu, czyli Rady Najwyższej Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, powiedział Polskiemu Radiu, że sam ma z tym problemy. “Jedni piszą, że Polska uznała jako pierwsza niepodległość, inni, że Turcja. O ile ja pamiętam, to Turcja chyba uznała niepodległość Białorusi o godzinę wcześniej – ale mogę się mylić”.

Profesor Trusau podkreślił, że proklamowanie niepodległości Białorusi było wielkim wydarzeniem. “Wszyscy wtedy zrozumieli, że niepodległość jest tą wartością, dla której warto żyć. Bywają momenty, gdy naród jednoczy się w takim zrywie. Po proklamowaniu niepodległości poszedłem z białoruskim kosmonautą Uładzimirem Kawalonkiem do parlamentarnego bufetu i wypiliśmy lampkę koniaku za niepodległość. On był bardzo wzruszony. Powiedział, że nawet w kosmosie nie miał takich uczuć, jak w sali parlamentu” – wspomina Aleh Trusau.

Niepodległość Białorusi ogłoszono po klęsce przewrotu państwowego w Moskwie, czyli po próbie przejęcia władzy przez “twardogłowych” liderów Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego. Walancin Hołubiau, historyk i były deputowany do Rady Najwyższej powiedział Polskiemu Radiu, że wtedy w białoruskim parlamencie komuniści stanowili większość.

“Dlatego demokraci użyli fortelu aby przekonać ich do poparcia deklaracji o niepodległości Białorusi. Na mównicę wszedł lider opozycji Zianon Paźniak i powiedział, że w Rosji do władzy doszli ludzie, którzy nie lubią komunistów – demokraci z Jelcynem na czele, który może zabrać Białorusi jej własność. Tu okazało się, że swojej własności nikt nie chce oddawać. Absolutna większość deputowanych już w pierwszym głosowaniu poparła propozycję nadania deklaracji o niepodległości rangi ustawy konstytucyjnej” – mówi Hołubieu.

Historyk zwrócił uwagę, że białoruscy demokraci mogli wtedy łatwo forsować wszelkie ustawy w parlamencie, gdyż przed budynkiem Rady Najwyższej Białorusi odbywały się potężne demonstracje popierające przemiany demokratyczne.

IAR/Kresy.pl