Wizyta Pompeo na Ukrainie. Spotkanie Trump-Zełenski „w odpowiednim czasie”

Ukraina jest nie tylko geograficznym centrum Europy, jest faktycznie bastionem między wolnością a autorytaryzmem w Europie Środkowej – powiedział Sekretarz Stanu USA Mike Pompeo podczas wizyty na Ukrainie.

W czwartek wieczorem swoją dwudniową wizytę na Ukrainie rozpoczął sekretarz stanu USA, Mike Pompeo. W piątek w Kijowie spotkał się z szefem MSZ Ukrainy Wadymem Prystajko, a potem z prezydentem Wołodymyrem Zełenskim. Po spotkaniu obaj politycy wystąpili na wspólnej konferencji prasowej.

Zełenski wyraził nadzieję, że Stany Zjednoczone „będą bardziej aktywnie zaangażowane w proces pokojowego rozwiązania [konfliktu-red.] na wschodzie Ukrainy i de-okupacji Krymu, poprzez wyznaczenie oddzielnego urzędnika Departamentu Stanu odpowiedzialnego za te kwestie”. Chodzi tu o specjalnego, amerykańskiego wysłannika ds. Krymu i Donbasu.

Ukraiński prezydent zaznaczył przy tym, że na Ukrainie nie ma żadnych wątpliwości ws. kontynuacji strategicznego partnerstwa z USA. – Jesteśmy przekonani co do udanej implementacji wszystkich naszych wspólnych planów, Ukrainy i USA – powiedział Zełenski, cytowany przez agencję Ukrinform.

Prezydent był dopytywany, czy sprawa impeachment wobec prezydenta USA Donalda Trumpa zaszkodziła relacjom ukraińsko-amerykańskim. – Myślę, że jest zupełnie odwrotnie – oświadczył. Podkreślił, że relacje z USA są „niezachwianie silne” i oparte na pełnym zaufaniu, wzajemnym zrozumieniu i wspólnych, długoterminowych interesach strategicznych. Jego zdaniem, jest nawet „nowe uczucie” w tym relacjach. – Robimy wszystko, żeby poprawić te relacje – powiedział Zełenski. Zadeklarował też, że Ukraina jest gotowa do rozwijania nowych form partnerstwa z Amerykanami w zakresie bezpieczeństwa, co zostało już potwierdzone poprzez zakupy amerykańskich systemów przeciwpancernych Javelin.

Przeczytaj: Pompeo do dziennikarki: „Myślisz, że Amerykanów obchodzi Ukraina?”

Czytaj również: Danyluk: wstrzymanie pomocy wojskowej przez Trumpa wywołało panikę wśród ludzi Zełenskiego

Podczas rozmów omawiano też sprawę wzmocnienia ukraińskiej marynarki wojennej i obrony powietrznej poprzez „rozważanie zakupów niezbędnego uzbrojenia”, jak powiedział Zełenski. Dodał, też, że Ukraina aktynie współpracuje z amerykańskimi partnerami na polu reformowania przemysłu zbrojeniowego, co ma przyczynić się intensyfikacji współpracy z „czołowymi amerykańskimi firmami przemysłu obronnego”. Przypomniał, że łączna wartość amerykańskich programów pomocowych dla Ukrainy na 2020 rok to blisko 700 mln dolarów, a 365 mln dol to pomoc w obszarze bezpieczeństwa. Wyraził też wdzięczność USA za reformowanie ukraińskiej armii, za dostarczanie broni i sprzętu oraz za wspólne ćwiczenia wojskowe.

Pompeo podczas konferencji podkreślił, że Stany Zjednoczone nigdy nie uznają rosyjskiej aneksji Krymu, a zarazem popierają starania Ukrainy o członkostwo w NATO i jej zbliżenie z UE. Powiedział, że rozmawiać z Zełenskim na temat relacji ukraińsko-rosyjskich. Powtórzył, że USA są zaangażowane na rzecz ochrony ukraińskiej suwerenności i integralności terytorialnej i przypomniał o różnych proukraińskich działaniach Waszyngtonu wymierzonych w Moskwę, np. sankcje.

Sekretarz Stanu określił Ukrainę mianem „bastionu między wolnością a autorytaryzmem w Europie Środkowej”:

– Ukraińcy powinni wiedzieć, że Ukraina jest ważnym krajem. Jest nie tylko geograficznym centrum Europy, jest faktycznie bastionem między wolnością a autorytaryzmem w Europie Środkowej.

Pompeo podkreślił, że USA postrzegają Ukrainę jako „kraj, który walczy o swoją wolność, demokrację i pomyślność”. Powiedział też, że „blisko 14 tys. Ukraińców zginęło za wolność swojego kraju”, a wielu ludzi wciąż cierpi z powodu konfliktu w Donbasie.

Odnosząc się do możliwości spotkania Zełenskiego z Trumpem, Pompeo powiedział, że Waszyngton nie stawia w tej kwestii Ukraińcom żadnych warunków. – Znajdziemy odpowiedni czas albo stosowną okazję. Chcemy być pewni, że będzie to w czasie, gdy znaczący postęp w sprawach, które możemy osiągnąć między sobą [zostanie osiągnięty – Ukrinform] – powiedział szef amerykańskiej dyplomacji. Dodał, że oba kraje mają przed sobą wiele pracy, żeby przygotować takie spotkanie, a zespołu obu prezydentów omawiają tego rodzaju okazje.

Według Pompeo, USA dostrzegają możliwości biznesowe na Ukrainie dla swoich firm, a niektóre przedsiębiorstwa, które będą uczestniczyć w określonych projektach, były przedmiotem jego rozmów z Zełenskim. Ten ze swojej strony zaprosił amerykański biznes do inwestowania w rozwój infrastruktury, szczególnie drogowej, na Ukrainie, a także w inwestycje dotyczące wydobywania ropy i gazu. – Oczekuje, że amerykańskie firmy postawią na rozwój [eksploatacji – red.] szelfu Morza Czarnego – powiedział prezydent Ukrainy. Podziękował też USA za prowadzoną przez nie politykę sankcji.

– Prezydent Zełenski będzie mile widzianym gościem w Waszyngtonie, gdy będziemy mieć sposobność do zrobienia dobrych rzeczy zarówno dla Ukraińców, jak i dla Amerykanów – podsumował sekretarz stanu.

Podczas wizyty w Kijowie Mike Pompeo spotkał się też ze zwierzchnikiem Prawosławnego Kościoła Ukrainy (PKU), Metropolitą Kijowa i Całej Ukrainy Epifaniuszem. Według oficjalnego komunikatu PKU, rozmawiano o wyzwaniach dotyczących tej nowej ukraińskiej Cerkwi, w szczególności na części Donbasu kontrolowanej przez separatystów. Metropolita podziękował za amerykańskie wsparcie dla Ukrainy. Obie strony zgodziły się na dalsze podtrzymywanie kontaktów dwustronnych, szczególnie w kwestiach dotyczących ochrony wolności wyznania i religii. Pompeo i Epifaniusz wspólnie złożyli też kwiaty pod Ścianą Pamięci, upamiętniającą „poległych obrońców Ukrainy”.

Sekretarz Stanu USA spotkał się też z ukraińskim ministrem obrony Andrijem Zahorodniukiem. Rozmowy dotyczyły sytuacji w Donbasie, operacji Sił Połączonych na wschodzie Ukrainy i perspektyw dalszej współpracy ukraińsko-amerykańskiej.

Według oficjalnego komunikatu, strona ukraińska podkreśliła, że USA są strategicznym partnerem i rzetelnym przyjacielem Ukrainy. Minister wyraził wdzięczność Amerykanom za całościowe wsparcie, w tym za pomoc w reformowaniu armii, a szczególnie za wsparcie finansowe. Zahorodniuk zwrócił uwagę na „destabilizujące działania Federacji Rosyjskiej w regionie Morza Azowskiego i Morza Czarnego, a także na dalszą militaryzację Półwyspu Krymskiego” przez Rosję.

W sobotę Pompeo udał się na Białoruś.

Jak informowaliśmy, sekretarz stanu USA Mike Pompeo miał odwiedzić w ramach swojej podróży zagranicznej m.in. Ukrainę, Białoruś i Kazachstan na początku stycznia br. Jednak z powodu sytuacji na Bliskim Wschodzie, szczególnie w Iraku, a później w Iranie, odłożył swoje wizyty w czasie.

Ukrinform / Kresy.pl