Z obiektu memorialnego koło Irkucka usunięto pomnik Polaków – ofiar terroru sowieckiego

Z obiektu memorialnego we wsi Piwowaricha pod Irkuckiem usunięto pomnik upamiętniający Polaków, ofiary masowych represji w latach 30. XX wieku. Usunięto też stojący tam krzyż ku czci litewskich ofiar sowieckiego terroru.

O sprawie poinformował w piątek Polską Agencję Prasową ambasador RP w Rosji Krzysztof Krajewski. Jak wyjaśnił, pod pretekstem prac reorganizacyjnych, w miejscowości Piwowaricha pod Irkuckiem, z miejsca pamięci i pochówku ofiar masowych represji sowieckich w latach 30. XX wieku, usunięto pomnik upamiętniający represjonowanych Polaków. Ponadto, zniknął również stojący krzyż ku pamięci litewskich ofiar terroru sowieckiego. Oficjalnie, w miejscu pamięci postanowiono zreorganizować alejki.

Polski ambasador zapowiedział, że na tę sytuację zareagują polskie placówki dyplomatyczne: ambasada RP w Moskwie i konsulat generalny RP w Irkucku.

W latach 30. XX wieku koło wsi Piwowaricha, obecnie na przedmieściach Irkucka, znajdował się zamknięty obiekt NKWD, na terenie którego rozstrzeliwano ludzi, których ciała chowano w wykopanych rowach. Zdaniem historyków, w masowych mogiłach może spoczywać około 15-17 tys. ofiar. Doły śmierci odkryto dopiero jesienią 1989 roku i nie wszystkie zostały jeszcze zidentyfikowane.

Piwowaricha stała się pierwszym miejscem masowych pochówków ofiar represji, któremu w Rosji oficjalnie nadano status cmentarza. Jak podaje opozycyjna względem Kremla “Nowaja Gazieta”, obiekt podlega regionalnemu urzędowi ds. ochrony spuścizny kulturalnej.

Pomnik poświęcony polskim ofiarom represji, stojący dotąd na terenie zespołu memorialnego w Piwowarisze, ustawiono w 2015 roku z inicjatywy Polskiej Autonomii Kulturalnej Ogniwo i konsulatu w Irkucku. Miał formę płyty nagrobnej z wizerunkiem płaczącej postaci. Pod wyrytym na płycie krzyżem znajdował się napis w języku rosyjskim: „Tak wstyd jest przed tymi, których już nie ma za czyny tych, którzy przynieśli tyle nieszczęść. Pamiętamy, bolejemy”. Niżej widniały słowa w języku polskim: „Spoczywajcie w pokoju”.

Z kolei pomnik poświęcony ofiarom litewskim, który również postawiono w 2015 roku, miał formę drewnianego krzyża o wysokości 4 metrów.

Oba pomniki znajdowały się wśród innych znaków pamięci ustawionych w Piwowarisze ku czci ofiar terroru różnych narodowości i wyznań. Na terenie zespołu memorialnego stoi m.in. symboliczna menora upamiętniająca Żydów czy krzyże prawosławne.

Przypomnijmy, że miesiąc temu poinformowano, że w Kraju Permskim w Rosji zdewastowano pomnik, upamiętniający Polaków i Litwinów – ofiary sowieckich represji.

PAP / gosc.pl / Kresy.pl