Uroczysty pogrzeb żołnierzy AK w Ejszyszkach na Wileńszczyźnie

Na cmentarzu w Ejszyszkach pochowano trzech żołnierzy Armii Krajowej, których szczątki po ponad 70 latach zostały odnalezione na terenie rejonu solecznickiego na Wileńszczyźnie.

W sobotę na cmentarzu parafialnym w Ejszyszkach zostali pochowani trzej żołnierze Armii Krajowej – kapral Edward Buczek ps. „Grzybek” oraz dwóch żołnierzy nieznanych. Po ponad 70 latach, ich szczątki zostały odnalezione przez Biuro Poszukiwań i Identyfikacji Instytutu Pamięci Narodowej na terenie rejonu solecznickiego podczas prac w latach 2017-2018. W poszukiwaniu szczątków poległych w czasie ostatniej wojny żołnierzy AK polscy specjaliści zbadali teren niedaleko Kolonii Michnokiemie, w Puszczy Rudnickiej i niedaleko Ejszyszek.

W trakcie prac w lesie nieopodal Kolonii Michnokiemie ekshumowano szczątki kaprala Edwarda Buczka ps. „Grzybek”. Według IPN, poległ on w walce z Niemcami 1 sierpnia 1944 roku. Przy jego szczątkach odnaleziono orzełka od czapki z odstrzelonym skrzydłem.

W Puszczy Rudnickiej prowadzono natomiast poszukiwania w miejscu pochówku podporucznika Wojciecha Stypuły ps. „Bartek”, oficera IV batalionu Nowogródzkiego Okręgu AK, który zginął 22 lipca 1944 roku, zastrzelony przez sowietów. Ekshumowano odnalezione w tym miejscu szczątki mężczyzny, zabezpieczając materiał kostny do badań DNA. Prace w tym miejscu będą kontynuowane.

Kolejne szczątki odnaleziono niedaleko Ejszyszek. Zgodnie z relacją świadków, pochowano tam kilku żołnierzy AK zabitych przez NKWD, przy czym po kilku dniach rodziny zabrały miejscowych i pochowały na cmentarzach. W grobie pozostał jeden niezidentyfikowany przez bliskich żołnierz.

Szczątki wszystkich trzech odnalezionych żołnierzy AK zostały uroczyście pochowane w kwaterze wojskowej cmentarza parafialnego w Ejszyszkach. Przed ceremonią pogrzebową z asystą wojskową odbyła się Msza św. w kościele Wniebowstąpienia Pańskiego w Ejszyszkach.

– Los nie pozwolił, aby wasze trumny stanęły w kościele, tak jak chciały wasze rodziny, jak chcieliście wy, jak chcieliśmy my. Czekaliście wiele lat, nasłuchując, czy słychać buty polskiego wojska, idącego po was. Wierzę, że nasłuchiwaliście tych tarabanów z naszego hymnu państwowego. Wierzę, że powiedzieliście do siebie: „Słuchaj jeno, pono nasi biją w tarabany, słuchaj idzie po nas Polska”… Jesteśmy – mówił ksiądz Tomasz Trzaska podczas Mszy św.

Uroczystość została zorganizowana przez Solecznicki Oddział Rejonowy Związku Polaków na Litwie i IPN. Patronat Honorowy nad wydarzeniem objęła ambasador RP na Litwie Urszula Doroszewska.

Podczas uroczystości pogrzebowych mer rejonu solecznickiego, prezes Solecznickiego Oddziału Rejonowego Związku Polaków na Litwie Zdzisław Palewicz mówił, że dziś można czuć „choć odrobinkę godności jako współcześni, że nam się udało, że Bóg pozwolił, żeby zasłużonych rodaków godnie pochować”.

– Cóż może być bardziej wymownego niż symbol śmierci kaprala Buczka, na mogile którego wyrosło piękne ogromne drzewo, stojące w Puszczy Rudnickiej – mówił Palewicz. – Co więcej, podczas ekshumacji znaleziono orzełka od czapki z postrzelonym skrzydłem – jak wymowny jest ten symbol, który po 74 latach jak Feniks z popiołów z tej mogiły jest razem z nami – ten symbol polskości, symbol Polski, symbol naszego narodu. Jesteśmy świadkami tego, co jest w życiu najważniejsze – pamięci, którą pielęgnujemy, i prawdy, którą zaświadczamy – powiedział

Ambasador Urszula Doroszewska  wyraziła zadowolenie z pomocy strony litewskiej w pracah poszukiwawczo-ekshumacyjnych i dziękowała miejscowej ludności za pomoc w poszukiwaniach. Podkreślała, że jest przede wszystkim dumna z możliwości pożegnania i pochowania z honorami wojskowymi ludzi, którzy oddali życie za ojczyznę.

O współpracy Polski i Litwy w poszukiwaniach miejsc pochówku żołnierzy mówiła też dyrektor generalny Centrum Badań Ludobójstwa i Rezystencji Ludności Litwy Teresa Birutė Burauskaitė. Podkreśliła, że wciąż dużo żołnierzy AK, a także litewskich partyzantów, spoczywa w nieodpowiednich miejscach i „musimy zadbać o ich godny pochówek”.

W uroczystości wzięli też udział: poseł na Sejm RL Leonard Talmont, poseł na Sejm RP Piotr Babiniec, przedstawiciele ambasady RP na Litwie,  zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej dr hab. Krzysztof Szwagrzyk, przedstawiciel Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, reprezentujący szefa rządu RP Jan Sroka, kombatanci, delegacje organizacji społecznych z Polski i Litwy, harcerze, społeczność Ejszyszek i rejonu solecznickiego.

Specjaliści Biura Poszukiwań i Identyfikacji planują na Wileńszczyźnie kolejne poszukiwania i ekshumacje grobów Polaków na, poległych w czasie II wojny światowej.

Przeczytaj także: Na Wileńszczyźnie upamiętniono bohaterów wojny z bolszewikami [+FOTO]

Czytaj również: Polacy Wileńszczyzny upamiętnili bitwę Armii Krajowej [+FOTO]

salcininkai.lt / ipn.gov.pl/ L24.lt / Kresy.pl