Szef MSZ Węgier podkreślił w Kijowie prawo mniejszości węgierskiej do nauki w języku ojczystym

Szef MSZ Węgier po spotkaniu ze swoim ukraińskim odpowiednikiem w Kijowie podkreślił konieczność rozstrzygnięcia sporu dotyczącego praw autochtonicznej mniejszości węgierskiej na Ukrainie do nauki w języku ojczystym i że do tego czasu będzie blokowana komisja NATO-Ukraina. Zapowiedziano też spotkanie Orban-Zełenski w przyszłym miesiącu.

W czwartek w Kijowie odbyło się spotkanie ministrów spraw zagranicznych Węgier i Ukrainy, Péter Szijjártó i Dmytro Kuleby, a także, po raz pierwszy od siedmiu lat, posiedzenie wspólnej, węgiersko-ukraińskiej, mieszanej międzyrządowej komisji gospodarczej. Podczas tego wydarzenia obaj ministrowie podpisali specjalny protokół.

Zasadniczą kwestią uzgodnioną podczas rozmów jest otwarcie od poniedziałku wszystkich pięciu drogowych przejść granicznych między Węgrami a Ukrainą. Szijjártó zaznaczył, że decyzję podjęto w związku z prośbą ze strony László Brenzovicsa, lidera Zakarpackiego Węgierskiego Stowarzyszenia Kulturalnego, głównej organizacji mniejszości węgierskiej na Ukrainie. Zwrócił się on wcześniej do rządu Węgier o otwarcie wszystkich przejść granicznych, żeby zmniejszyć obciążenie na jedynym czynnym dotąd przejściu Záhony-Csáp (Czop). Władze ukraińskie wyraziły na to zgodę.

Kuleba podczas konferencji prasowej powiedział, że czwartkowe spotkanie posłużyło też do przygotowania spotkania na szczycie, premiera Węgier Viktora Orbana i prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego. Miałoby ono odbyć się w lipcu. Szef ukraińskiego MSZ oświadczył, że Kijów jest zainteresowany produktywnym spotkaniem obu przywódców, a podpisany przez ministrów protokół ma posłużyć jako podstawa dla memorandów, który podpisaliby obaj premierzy.

Szef MSZ Węgier podkreślił konieczność rozstrzygnięcia „w sposób cywilizowany” sporu dotyczącego praw Węgrów z Zakarpacia, autochtonicznej mniejszości węgierskiej na Ukrainie, do nauki i używania swojego języka ojczystego, „żeby kwestia ta nie szkodziła współpracy dwustronnej na innych obszarach”. Zaznaczył, że Budapeszt nadal blokuje posiedzenie komisji NATO-Ukraina, „ale otwarcie mówiliśmy, że jak tylko zostaną rozwiązane kwestie związane z prawami oświatowymi mniejszości węgierskiej, to zniesiemy weto”.

– W interesie podtrzymania dalszego dialogu uzgodniliśmy zorganizowanie spotkań międzyrządowych komisji mieszanych, zajmujących się edukacją i sprawami mniejszości. Mamy nadzieję na zbliżenie się do rozwiązania kwestii, które doprowadziły do sporów między obu krajami – powiedział Szijjártó.

Przeczytaj: Szijjártó: uchylimy weto ws. Ukrainy, gdy Węgrzy z Zakarpacia powiedzą, że ich problemy zostały rozwiązane

Czytaj także: Węgrzy złamali władze Ukrainy – Kijów przygotowuje się do stworzenia rejonu z węgierską większością [+MAPA]

Od 2017 roku bowiem Węgry blokują integrację Ukrainy z NATO w związku uderzającymi w mniejszości narodowe, w tym węgierską na Zakarpaciu, ukraińskimi ustawami – oświatową i językową. Przypomnijmy, że po wejściu w życie ukraińskiej ustawy oświatowej Węgry ogłosiły blokadę integracji Ukrainy z UE i NATO. Budapeszt domaga się uchylenia tej ustawy wymierzonej w ponadpodstawowe szkolnictwo mniejszości narodowych. Kolejną „kością niezgody” pomiędzy oboma krajami jest ustawa o języku państwowym, również godząca w prawa mniejszości.

Szef węgierskiej dyplomacji powiedział również, że węgierski Eximbank otworzył linię kredytową wartą 62 mln dolarów. Ma ona pomóc w promowaniu dwustronnej współpracy gospodarczej. Ponadto, rząd Węgier podtrzyma także zaoferowaną wcześniej linię kredytową, wartą 50 mln dolarów, która ma posłużyć renowacji dróg na Zakarpaciu. Szijjártó wezwał też do usunięcia przeszkód biurokratycznych w kwestii otwarcia nowego przejścia granicznego Nagyhodos – Wełyka Paładz (Nagypalad).

Budapeszt zamierza też do 2023 roku przedłużyć swoją autostradę M3 do granicy z Ukrainą. Rząd Ukrainy obiecał z kolei budowę do tego czasu nowej autostrady ze swojej strony.

Jak pisaliśmy, od 2017 roku Węgry blokują integrację Ukrainy z NATO w związku  uderzającymi w mniejszości narodowe ukraińskimi ustawami – oświatową i językową, utrzymując swoje weto wobec natowskich rozmów z Kijowem na wysokim szczeblu pomimo nacisków Stanów Zjednoczonych. Ta pierwsza ustawa, uchwalona w 2017 r. grozi ukrainizacją szkół mniejszości narodowych na poziomie ponadpoczątkowym. Ukraińska ustawa językowa ustanowiła natomiast zakaz oficjalnego używania w działalności politycznej, administracyjnej, społecznej i gospodarczej języków innych niż ukraińskich. Rząd Viktora Orbana podkreśla, że nie ustąpi tak długo jak władze Ukrainy nie zmienią dyskryminacyjnych przepisów.

Upór Budapesztu przyniósł już pierwsze efekty. Ukraiński parlament złagodził już niektóre zapisy oprotestowane przez Węgry, trwają rozmowy dotyczące spełnienia dalszych węgierskich postulatów. Na początku czerwca informowaliśmy, że Ministerstwo Rozwoju Wspólnot i Terytoriów Ukrainy przestawiło projekt nowego podziału administracyjnego kraju. W projekcie zawarto propozycję utworzenia rejonu obejmującego niemal wszystkich Węgrów Zakarpacia, gdzie będą oni stanowić większość. W zamian Węgry nie sprzeciwiły się uznaniu Ukrainy za Partnera Zwiększonych Możliwości NATO.

MTI / dailynewshungary.com / Ukrinform / Kresy.pl