Noc Świętojańska na Litwie

Przed nami jedna z najbardziej niezwykłych nocy, najkrótsza w roku – Noc Świętojańska. 24 czerwca na Litwie jest dniem wolnym od pracy. Można się więc będzie bawić tak długo, jak dusza zapragnie, tym bardziej że zabawy świętojańskie zapowiadane są w wielu miejscach w Wilnie i na Wileńszczyźnie.

W najkrótszą noc w roku można się wybrać – na przykład – do Waki Trockiej. Zabawa odbędzie w parku koło pałacu Tyszkiewiczów. Jedną z atrakcji programu będą tańce liniowe. Jak zapewnili organizatorzy zabawy w Wace Trockiej, nie szkodzi, jeśli ktoś nie potrafi tańczyć: nauczycielka tańca Vilma Grikinė nauczy. Można będzie się wybrać na konną przejażdżkę po parku, wziąć udział w warsztatach fotograficznych, potańczyć i pośpiewać. Będzie – obowiązkowe w tę noc – plecenie wianków i szukanie kwiatu paproci. Zabawa świętojańska w Wace Trockiej rozpocznie się o 20.00.

O 18.00 zabawa świętojańska rozpocznie się w wileńskiej dzielnicy Lazdynai, nad Wilią, koło Centrum Wystaw i Konferencji “Litexpo”.

Mnóstwo atrakcji na najkrótszą noc w roku zaplanował Wielofunkcyjny Ośrodek Kultury w Rudomine. W tej podwileńskiej miejscowości już o 20.00 rozpocznie się zabawa, podczas której można będzie poznać ludowe obrzędy związane z Nocą Kupały, wziąć udział w grach i konkursach, szukać kwiatu paproci. Gospodynie będą częstowały daniami kuchni ormiańskiej i tatarskiej. Na festynie w Rudominie wystąpi Katarzyna Niemyćko.

W najkrótszą noc roku zazwyczaj najhuczniej bawiono się w parku koło pałacu Balińskich w Jaszunach. Obecnie trwa renowacja pałacu i rewitalizacja parku, w tym roku wyjątkowo więc jaszuńska zabawa się nie odbędzie.

Na szukanie kwiatu paproci można się natomiast wybrać do Zubiszek. To miejscowość w rejonie solecznickim, w gminie Koleśniki, nad Wersoką. Wystąpią: Zespół Pieśni i Tańca “Ejszyszczanie”, goście z Białorusi – Zespół Muzyki Ludowej “Lidczanka” i uczniowie Szkoły Średniej im. L. Narbutta w Koleśnikach. Zabawa w Zubiszkach rozpocznie się o 19.00.

Obrzędy związane z Nocą Świętojańską, zwaną również Nocą Kupały, Sobótką, Ligo mają bardzo długie tradycje. Znane są legendy o szukaniu kwiatu paproci po lasach, w najkrótszą noc w roku palono też wielkie ogniska na brzegach rzek i wzgórzach. Lokalne społeczności tej nocy zezwalały młodzieży na więcej niż zwykle, stąd między innymi właśnie nocne wyprawy w poszukiwaniu kwiatu paproci.

Jednym z najważniejszych zwyczajów było plecenie i puszczanie wianków na wodę. W wiankach musiały być określone gatunki kwiatów w kolorach: żółtym i niebieskim lub fioletowym. Wianki puszczało się na rzekę, szczególnie ten zwyczaj był pielęgnowany w Polsce i na Litwie. Z puszczaniem wianków wiązały się również wróżby. Znano przypadki, że kobiety, których wianek zbaczał w krzaki, próbując go nakierować, się topiły. Wróżby traktowano bardzo poważnie, ponieważ uważano, że jeśli wianek się przewróci lub zgaśnie świeczka, która się w nim paliła, dziewczyna nie wyjdzie za mąż albo nawet umrze.

Noc Kupały jest słowiańskim świętem związanym z letnim przesileniem Słońca. Święto to było obchodzone w czasie najkrótszej nocy w roku, około 21-22 czerwca. W Polsce Kościół katolicki, nie mogąc wykorzenić z obyczajowości wierzeń słowiańskich, wprowadził w wigilię świętego Jana – Noc Świętojańską. Zapożyczono na ten czas wiele obrzędów z Nocy Kupały, ale Noc Świętojańska obchodzona jest z 23 na 24 czerwca.

Wilnoteka.lt