Kandydat na szefa amerykańskiej dyplomacji chce zniesienia ograniczeń w ralacjach z Azją Środkową

Senator Marco Rubio, którego Donald Trump wysuwa na stanowisko szefa amerykańskiej dyplomacji, chce zniesienia ograniczeń w handlowych i finansowych relacjach z czterema poradzieckimi państwami Azji Środkowej.

Rubio mówił o stosunku do Kazachstanu, Uzbekistanu, Tadżykistanu i Turkmeniestanu w czasie przesłuchania przez Komisją Spraw Zagranicznych Senatu USA. O poglądy na Azję Środkową zapytał go republikański senator Steve Daines. Rubio odnosząc się do regulacji zakładającej oddziaływanie środków organiczających na relacje z państwami regionu stwierdził, że jest to „absurdalnym reliktem przeszłości”, zacytował w czwartek portal Fergana.

Chodzi o tak zwaną poprawkę Jacksona-Vanika, która została przyjęta w Stanach Zjednoczonych w 1974 r. Przewiduje ograniczenia handlowe i finansowe wobec państw utrudniających swobodną emigrację i naruszających inne, określone przez Waszyngton, prawa człowieka.

Waszyngton stosował ją wobec Związku Radzieckiego. Po rozpadzie ZSRR regulacje automatycznie objęły całą powstałą na jego gruzach Wspólnotę Niepodległych Państw i republiki poradzieckie. Stany Zjednoczone usunęły jednak potem spod ich oddziaływania Rosję, Ukrainę, Armenię, Gruzję, Łotwę, Litwę, Estonię oraz jedno z państw Azji Środkowej – Kirgistan. Pozostałe państwa tego regionu podlegają obostrzeniom do dziś.

Od czasu uzyskania niepodległości Kazachstan wielokrotnie próbował doprowadzić do wyjęcia go spod tych represaliów, z podobną inicjatywą wystąpiły władze Uzbekistanu. Jak do tej pory nieskutecznie.

„Są tacy, którzy nalegają, aby utrzymać ją [poprawkę] jako lewar nacisku w celu uzyskania ustępstw w dziedzinie praw człowieka lub zmusić je [kraje Azji Środkowej] do bardziej zdecydowanych działań z nami, a nie z Rosją i jej podobnymi – mówił Rubio – Jednak myślę, że w niektórych przypadkach jest to absurdalny relikt przeszłości”.

W ostatnich latach USA próbują zwiększyć swoje wpływy w izolowanym od nich regionie Azji. Pierwszy szczyt Azja Środkowa-USA („C5+1”) z udziałem prezydentów Stanów Zjednoczonych i państw regionu słabo dostępnego dla Amerykanów odbył się we wrześniu 2023 r. Pierwszą konsekwencją praktyczną było wydzielenie przez Waszyngton kilkunastu milionów dolarów dla regionu z programu USAID.

W marcu zeszłego roku w stolicy Kazachstanu odbył się zjazd połączonego z tym pierwszym formatu B5+1, który poświęcony jest stymulowaniu relacji ekonomicznych.

fergana.news/kresy.pl