Prezydent podpisał specustawę dotyczącą walki z koronawirusem. Może być niekonstytucyjna

Prezydent Andrzej Duda poinformował w sobotę w Nysie, że podpisał ustawę o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem koronawirusa. Ustawa nadaje rządowi specjalne uprawnienia, mec. Kwaśniewski uważa nawet, że może być niekonstytucyjna.

Właśnie dziś w Nysie podpisałem ustawę. Jest gotowa do wysłania i do publikacji. (…) Podpisałem ją najszybciej jak to było możliwe. W najbliższych dniach ustawa umożliwi działanie dyrektorom szpitali, starostom, wszystkim tym, którzy za szpitale odpowiadają, byśmy mogli działać jeszcze szybciej i jeszcze bardziej doraźnie mogli działać, gdyby stwierdzono kolejne przypadki koronawirusa – mówił prezydent.

Projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych został przekazany Sejmowi w ubiegłą niedzielę wieczorem. Ten uchwalił ją w poniedziałek, a w piątek bez poprawek poparł ją Senat.

Przewiduje ona m.in. możliwość wprowadzenia zdalnej pracy w czasie kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego; wypłatę zasiłków za czas zamknięcia szkół, przedszkoli i żłobków; wydawanie poleceń przez wojewodę organom administracji; wyłączenia przepisów prawa budowlanego czy ustawy o zamówieniach publicznych. Na jej mocy żołnierze służby czynnej będą mogli wykonywać dodatkowe zadania; uproszczone ma zostać przekazywanie asortymentu przez Agencję Rezerw Materiałowych.

CZYTAJ TAKŻE: Krzysztof Bosak: Specustawa ws. koronawirusa jest niepoważna

Tego samego dnia opisywaliśmy wywiad z mec. Kwaśniewskim z Ordo Iuris, który zwracał uwagę na ryzyko niekonstytucyjnego ograniczania wolności obywatelskich. Pierwszym z warunków jest, aby ograniczenie nastąpiło w ustawie. Pozornie warunek ten jest spełniony, jednak skala zastosowanych w specustawie klauzul generalnych, czyli odwołań do niedookreślonych okoliczności uzasadniających ograniczanie praw i wolności obywateli lub niezależności jednostek samorządu terytorialnego, budzi już poważne zastrzeżenie – przekonywał.

Przez najbliższe pół roku premier będzie mógł wydawać polecenia jednostkom samorządu terytorialnego na wniosek ministra zdrowia, co może być zagrożeniem dla niezależności samorządu. Premier będzie mógł wydawać także polecenia prywatnym przedsiębiorcom na – nie jest to uwarunkowane konkretnymi okolicznościami a jedynie wnioskiem wojewody. Realizowane zadania muszą jednak pozostawać „w związku z przeciwdziałaniem COVID-19”. Prace przygotowywawcze mające „charakter planistyczny” będą finansowane ze środków własnych przedsiębiorcy. W regulacjach ustawy brak przepisów o środkach odwoławczych od decyzji ograniczających prawa i wolności.

Wydaje się, że to narusza drugi z konstytucyjnych warunków ograniczenia praw i wolności – proporcjonalność ograniczenia do zagrożenia chronionych wartości konstytucyjnych, takich jak zdrowie publiczne – mówił prezes Ordo Iuris.

CZYTAJ TAKŻE: Potwierdzono kolejny, szósty, przypadek koronawirusa w Polsce