Zmarł ks. Roman Dzwonkowski, wieloletni profesor KUL-u specjalizujący się w badaniach nad Polakami na Kresach Wschodnich. Znamy wyniki konkursu marszałka Senatu na nagrodę dla polskich dziennikarzy pracujących na Kresach i w społecznościach polonijnych lub opisujących ich życie. W Przemyślu środowiska związane z lokalnym oddziałem Związku Ukraińców w Polsce próbują przeforsować, wbrew stanowisku IPN, upamiętnienie Ołeny Kulczyckiej – ukraińskiej działaczki komunistycznej, internowanej za antypolską działalność. W wielu miastach Ukrainy 1 stycznia odbyły się uroczystości upamiętniające Stepana Banderę.

Aby otrzymywać co tydzień pełny Kresowy Przegląd Tygodnia na swoją skrzynkę mailową zapisz się w poniższym formularzu:

Kresy

W środę 30 grudnia zmarł ks. Roman Dzwonkowski, wieloletni profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, socjolog, członek Państwowej Akademii Nauk, specjalizujący się w badaniach nad Polakami na Kresach Wschodnich.

Rozstrzygnięto konkurs marszałka Senatu na nagrodę dla polskich dziennikarzy pracujących na Kresach i w społecznościach polonijnych lub opisujących ich życie.

Pierwszą nagrodę otrzymali  Sonia Pajgert i Wiktor Pajgert z Ukrainy za film „Polacy Odessy – zniszczona pamięć”. Nieco ponad półgodzinny film dokumentalny opowiadający o losach społeczności Polskiej w mieście na Morzem Czarnym opublikowany został na portalu Youtube. Autorzy ukazali w nim nie tylko wkład odeskich Polaków w rozwój miasta w którym mieszkali, ale też w dzieje całego narodu.

Jak podaje portal zw.lt druga nagroda trafiła do Iwony Piętak, która przygotowała reportaż radiowy „Od frontów I wojny światowej do obozu jenieckiego w Starobielsku – rzecz o żołnierzu i lekkoatlecie Tadeuszu Kirchnerze”, wyemitowany w Polskim Radiu Rzeszów.

Jury zadecydowało, że w bieżącym rok nagrody za trzecie miejsca przyzna jednocześnie dwóm osobom. Otrzymała ją Ewie Szkurłat za reportaż radiowy „Bilet z rowerem”, jaki został wyemitowany przez Radio Kraków. Opisuje on losy Polski z Kanady powracającej do Macierzy i odkrywającej rodzinną historię. Trzecie miejsce zajęła również Ewa Trzcińska – autorska reportażu z polonijnej szkoły we włoskiej Bolonii obrazującego jak jej uczniowie poznają historię bitwy warszawskiej jaki zmieszczony został na portalu polacywewłoszech.com.

Wyróżnienie otrzymała natomiast Sława Ratajczak z Niemiec za esej „W setną rocznicę Bitwy Warszawskiej” opublikowany na redagowanym z Hamburga portalu Gazeta-Rynek.

W Przemyślu środowiska związane z lokalnym oddziałem Związku Ukraińców w Polsce próbują przeforsować, wbrew stanowisku IPN, upamiętnienie Ołeny Kulczyckiej – ukraińskiej działaczki komunistycznej, internowanej za antypolską działalność. Elementem inicjatywy „Centrum światów jest tutaj” jest umieszczenie na kamienicy przy ratuszu w Przemyślu tablicy upamiętniającej trzy kobiety. To, zgodnie z założeniem, ważne dla historii miasta przedstawicielki trzech różnych narodowości: polskiej, żydowskiej i ukraińskiej. Wybrano Wincentę Tarnawską, zasłużoną Polkę, która była szefową kobiecych oddziałów wspomagających obronę Przemyśla w 1918 roku, a także Helenę Deutsch, z domu Rosenbach, psychoanalityczkę, uczennicę i współpracowniczkę Zygmunta Freuda, pochodzącą ze zasymilowanej rodziny żydowskiej.  „Obok polskiej patriotki i znanej działaczki żydowskiej próbuje się upamiętnić działaczkę Komunistycznej Partii Ukrainy, która jeszcze wcześniej działała przeciwko państwu polskiemu” – powiedział Kresom.pl prof. Andrzej Zapałowski.

W piątek 1 stycznia 2021 roku w centrum Kijowa odbył się doroczny marsz na cześć lidera Organizacji Ukraiński Nacjonalistów (OUN), Stepana Bandery. Tego dnia przypadła 112. rocznica jego urodzin. „Tradycyjny” marsz z pochodniami został zorganizowany przez środowiska neobanderowskie, m.in. przez Prawy Sektor.

Uczestnicy mieli ze sobą liczne, czerwono-czarne flagi, a także flagi państwowe oraz takich neobanderowskich organizacji jak Korpus Narodowy, Swoboda czy Kongres Ukraińskich Nacjonalistów. Korespondent serwisu „Hromadśke” oszacował, że w wydarzeniu wzięło udział około tysiąca osób. Całe wydarzenie trwało niespełna godzinę, zakończyło się krótkim wiecem.

Na zdjęciach widać, że członkowie Korpusu Narodowego, związanego z pułkiem Azow i tzw. ruchem azowskim, wykorzystującymi m.in. symbolikę neonazistowską, nieśli na czele marszu baner z ideogramem „Idea Nacji”, będącym trawestacją symbolu Wolfsnagel, „wilczego haka”, stosowanego przez nazistów (m.in. w symbolice formacji SS III Rzeszy) , a później przez neonazistów. Na banerze umieszczono fotografię Bandery i napis: „Naszą religią nacjonalizm. Naszym prorokiem Stepan Bandera”. Na innym banerze widniał napis: „Bandera przyjdzie, porządek nadejdzie”.

Podobne wydarzenia na cześć lidera OUN odbyły się też w innych miastach, przede wszystkim na zachodniej Ukrainie: we Lwowie, w Tarnopolu i w Stanisławowie (ob. Iwano-Frankowsku). Uczestniczyło w nich od kilkudziesięciu do kilkuset osób.

We Lwowie, jak co roku, uroczystości rocznicy urodzin Bandery miały charakter oficjalny. Odbyły się pod pomnikiem Bandery, gdzie przedstawiciele władz miasta i obwodu lwowskiego (w tym gubernator obwodu lwowskiego Maksym Kozyćkyj, politycy, działacze społeczni i reprezentanci duchowieństwa, w tym greckokatolickiego, złożyli kwiaty. Z tej okazji wręczono też nagrody im. Bohatera Ukrainy Stepana Bandery. Otrzymał ją m.in. szef lwowskiego oddziału stowarzyszenia Memoriał im. Wasyla Stusa, Roman Hunda, a także Mychajło Hałuszczak, działacz partii Swoboda i koordynator projektu „Dialogi Historyczne”, znany z różnych antypolskich akcji.

W Tarnopolu uroczystości również odbyły się pod pomnikiem Bandery, gdzie zgromadziło się około 200 osób, w tym przedstawiciele władz i duchowieństwa.

W Stanisławowie z powodu obostrzeń odwołano marsz ku czci lidera OUN, a obchody ograniczono do wiecu, z udziałem kilkudziesięciu osób. Małe spotkanie zorganizowano też we wsi Stary Uhryniec, miejscu urodzin Bandery. Z kolei w Słowiańsku na Donbasie zorganizowano marsz z pochodniami, podobnie jak w Kijowie.

Kresy.pl