Między polityką a plażą – wymiana młodzieży w Bułgarii [+FOTO]

Młodzież skupiona wokół Fundacji Kompania Kresowa – wydawcy portalu Kresy.pl po raz kolejny mogła odwiedzić Bułgarię.

Pozbawioną kosztów wyprawę na Bałkany umożliwił program Erasmus+ i współpracujące z naszą fundacją sofijskie stowarzyszenie Youths for the Balkans. Współpraca między dwiema organizacjami rozpoczęła się od wymiany młodzieżowej przeprowadzonej w lutym 2018 r. we Wrocławiu. We wrześniu 2018 r. stowarzyszenie „Youths for the Balkans” było partnerem projektu Fundacji Kompania Kresowa w ramach kolejnej organizowanej przez nią wymiany – „Odpowiedzialni za lokalne społeczności”, tym razem przeprowadzonej w autonomicznym regionie Mołdawii – Gagauzji. W zeszłym roku to Bułgarzy zaprosili młodych Polaków do górskiego Banska. Pod koniec czerwca bieżącego roku zamiast pośród malowniczych lecz ostrych gór Piryn młodzież z Wrocławia, Warszawy, Radomia, Kurpi i Krakowa mogła pojawić się nad brzegiem ciepłego i łagodnego Morza Czarnego. Wymiana młodzież “School of politics” odbyła się w Słonecznym Brzegu.

Oprócz ośmioosobowych grup z Polski i Bułgarii do Słonecznego Brzegu dotarli również działacze stowarzyszenia Glas z miasteczka Bosilegrad w Serbii, zamieszkiwanego głównie przez członków lokalnej bułgarskiej mniejszości narodowej, do której przynależeli również młodzi uczestnicy wymiany. Dołączyli młodzi ludzie angażujący się w prace Második Reformkor Alapítvány (Fundacja Drugiej Reformy) z Węgier. Wygodnie rozlokowawszy się w hotelu położonym nieopodal plaży, ale oferującym także możliwość kąpieli w basenie, uczestnicy wymiany przez siedem kolejnych dni od 23 czerwca zastanawiali się nad znaczeniem, możliwościami i potencjałem uczestnictwa młodych ludzi w życiu politycznym czterech państw.

Już pierwszego dnia, konstatując dość słaby poziom zainteresowania polityką w młodym pokoleniu, uczestnicy wymiany podzieleni na grupy opracowywali sposoby i narzędzia nakłonienia go do brania odpowiedzialności za siebie i społeczeństwa poprzez świadomą partycypację w procesach politycznych. Cztery grupy często nawiązywały do znaczenia internetu i środków jego mobilnego użycia jako narzędzi najbardziej odpowiadających tak nakreślonemu celowi.

Sfera komunikacji była zresztą kwestią szerszego zainteresowania uczestników wymiany jako mająca fundamentalne znaczenia dla funkcjonowania demokracji. W centrum ich zainteresowania w czasie jednej z debat stanęło zagadnienie fake newsów oraz potencjału manipulacji i destrukcji jaką przedstawiają możliwości stwarzane przez nowe media internetowe, w szczególności platformy społecznościowe. Uczestnicy próbowali więc odpowiedzieć na pytanie w jaki sposób niwelować ten potencjał, jakie kompetencje kształcić u obywateli, by korzystali oni ze środków masowego przekazu w sposób świadomy i bezpieczny.

Uczestnicy opracowywali także samodzielnie materiały tekstowe i audiowizualne mające przybliżyć ideę projektu, co było metodą na zwiększenie ich kompetencji komunikacyjnych. W ramach tych działań powstało swoiste audiowizualne intro wymiany.

Temu samemu, choć na innym poziomie, służyła seria moderowanych debat. W ich trakcie dwuosobowe drużyny dyskutowały na temat wybranych, kontrowersyjnych kwestii takich jak konflikt izraelsko-palestyński, czy łatwy dostęp do broni palnej. Debaty miały ściśle określone reguły mające dać możliwość wyrażenia stanowiska ale też polemiki w zakreślonych granicach. Aby nie miały one charakteru zbyt osobistego, a raczej kształciły kompetencje, każdy z uczestników debat był wyznaczany przez koordynatora do określonych drużyn bez związku z jego rzeczywistymi poglądami na daną kwestię.

Nabywaną wiedzę o czterech europejskich społeczeństwach i procesach politycznych uczestnicy mogli wykorzystać w bardziej praktyczny sposób w czasie spotkania z członkiem Parlamentu Europejskiego Angełem Dżambazkim. Polityk przedstawił swoje oceny funkcjonowania Unii Europejskiej i interesów bułgarskich oraz europejskich. Młodzi ludzie mieli możliwość zadawania Dżambazkiemu pytań, ale też polemizowania z jego ocenami, co niektórzy uczynili, przedstawiając swoje stanowiska.

W czasie wymiany nie zabrakło gry miejskiej polegającej głównie na lokalizacji i odnajdowaniu określonych obiektów i osób bądź wykonywaniu zespołowych zadań. Pomogła ona jeszcze lepiej poznać środowisko lokalne realizacji projektu.

Wymiana nie była jednak wyłącznie suchą “szkołą polityki”. Integracja młodych przedstawicieli czterech państw pozwalała dobrze zrozumieć ich kulturę, uwarunkowania społeczne, polityczne, ekonomiczne, ich historię. Szczególnie pomocne były w tym względzie tak zwane wieczory narodowe. W ich trakcie grupy przedstawiały multimedialne prezentacje opisujące ich kraje. Prezentacje realizowane były w sposób interaktywny, zawierały elementy konkursów i quizów w czasie, których uczestnicy mogli w żywiołowy sposób sprawdzić i zaprezentować swoją wiedzę na temat Polski, Bułgarii, Serbii i Węgier… i doczekać się nagród w przypadku wysokiego poziomu tej wiedzy.

Nagrodą samą w sobie za uczestnictwo w wieczorach narodowych była możliwość próbowania specjałów kuchni czterech państw. Wszystko gładko przeradzało się w dobrą zabawę przy okazji ćwiczenia ludowych tańców – od energicznego bułgarskiego horo po statecznego polskiego poloneza.

Miejsce realizacji projektu pozwalało młodzieży na głęboki relaks na szerokich, piaszczystych plażach opadających wprost do stale ciepłego Morza Czarnego. Nic dziwnego, że w czasie podsumowania wymiany wybrzmiały pozytywne oceny projektu, a młodzież z czterech państw z żalem oceniała tylko to, że trwał on tak krótko.

Karol Kaźmierczak, fot. Boban Stojickow

Projekt został zrealizowany w ramach programu Erasmus+ dzięki finansowaniu Unii Europejskiej.