UE zatwierdza fundusz obronny SAFE na 150 mld euro. Program dostępny także dla Ukrainy

Unia Europejska wstępnie zaakceptowała nowy mechanizm pożyczkowy SAFE na obronność o wartości 150 mld euro. Środki zostaną udostępnione krajom UE w celu wsparcia przemysłu zbrojeniowego. Program będzie otwarty także dla Ukrainy, która może współpracować z krajami unijnymi nad projektami obronnymi.

Państwa członkowskie UE oficjalnie zatwierdziły uruchomienie SAFE, nowego instrumentu umożliwiającego pozyskanie do 150 mld euro na inwestycje w przemysł obronny. Decyzję ogłosiła polska prezydencja w Radzie UE 21 maja.

Przewodniczący Rady Europejskiej António Costa określił tę decyzję jako „ważny krok w kierunku silniejszej Europy”. Jak dodał, porozumienie „realizuje zobowiązania podjęte przez przywódców UE w marcu, pomagając państwom członkowskim wspólnie inwestować w europejską obronę i wzmacniając nasze wspólne bezpieczeństwo”.

Środki zostaną pozyskane na rynkach finansowych i będą udostępniane krajom UE na podstawie krajowych planów inwestycyjnych.  Finansowanie obejmie szeroki zakres projektów, w tym produkcję amunicji i pocisków, systemy artyleryjskie, obronę przeciwlotniczą i przeciwrakietową, sprzęt osobisty, broń strzelecką, drony i technologie przeciwdronowe, walkę elektroniczną, środki marynarki wojennej, cyberbezpieczeństwo, ochronę infrastruktury krytycznej oraz mobilność wojskową.

Polska za pomocą tych środków będzie mogła zainwestować w takie produkty jak Piorun, Krab czy Borsuk.

Głosowanie nad jego ostatecznym przyjęciem zaplanowano na środę, a następnie dokument trafi pod obrady ministrów ds. europejskich. Po publikacji w Dzienniku Urzędowym UE, przepisy mogłyby wejść w życie na początku czerwca.

Mechanizm SAFE opiera się na pożyczkach zaciąganych przez Komisję Europejską i gwarantowanych budżetem UE. Zasadniczym warunkiem jest składanie projektów przez co najmniej dwa państwa członkowskie, choć przez pierwszy rok dopuszczono również wnioski indywidualne.

Program SAFE obejmie również Ukrainę, która będzie mogła współpracować z państwami UE przy wspólnych projektach obronnych. Udział zaoferowano także Norwegii, Szwajcarii i Wielkiej Brytanii – na podstawie istniejących porozumień o partnerstwie obronnym.

Kraje UE zgodziły się również, że do 35 proc. budżetu SAFE może być przeznaczone na zakupy w państwach trzecich, takich jak Stany Zjednoczone. Pozostałe 65 proc. środków musi zostać wykorzystane w UE oraz w krajach EOG, EFTA i na Ukrainie. Oprocentowanie pożyczek ustalono na poziomie 3,3 proc.

Zobacz także: Polskie firmy zbrojeniowe wyłączone z Europejskiego Programu Przemysłu Obronnego

Warto przeczytać: Zwiększenie wydatków na obronność. Sekretarz generalny NATO mówi o 3,5 proc. PKB

Kresy.pl/businessinsider.com.pl