Nieuprawnione, skandaliczne – IPN krytykuje wypowiedzi Juszczenki

IPN oficjalnie skrytykował niedawne wypowiedzi byłego prezydenta Ukrainy Wiktora Juszczenki dla RMF FM, uznając je za niezgodne z prawdą historyczną, a wręcz skandaliczne. Zrównywał on UPA z AK i bronił Stepana Bandery, porównując go do Józefa Piłsudskiego.

Instytut Pamięci Narodowej w czwartek odniósł się oficjalnie do wypowiedzi byłego prezydenta Ukrainy, Wiktora Juszczenki, w wywiadzie dla RMF FM. W relatywizującym historię tonie, Juszczenko zrównywał zbrodniarzy z UPA i AK („Nie byłoby sprawiedliwie mówić, że AK to anioły a UPA to diabły”), a także bronił Stepana Bandery, porównując go do Józefa Piłsudskiego.

Przeczytaj więcej: Juszczenko: niech Polacy nie pouczają Ukraińców, kto ma być ich bohaterem

W czwartek wypowiedzi Juszczenki oficjalnie skrytykował IPN:

– Instytut Pamięci Narodowej odbiera ostatnią wypowiedź byłego prezydenta Ukrainy Wiktora Juszczenki, w której dokonuje on nieuprawnionych porównań pomiędzy Armią Krajową a Ukraińską Powstańczą Armią, jako niestosowną, a przede wszystkim niezgodną z prawdą historyczną.

IPN zaznaczył, że zrównywanie AK i UPA jest „skandaliczne”, ze względu na nazistowskie wpływy w programie banderowców i fakt, że ponoszą oni odpowiedzialność za ludobójstwo na Kresach Południowo-Wschodnich:

– Stawianie znaku równości między Armią Krajową a Ukraińską Powstańczą Armią uznać należy za skandaliczne. AK była częścią Polskich Sił Zbrojnych, podległych legalnemu i uznawanemu przez przytłaczającą większość Polaków rządowi na uchodźstwie. Stanowiła część sił Aliantów walczących z III Rzeszą. Natomiast UPA była zbrojnym ramieniem głoszącej politycznie skrajne hasła Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów, której program kształtował się pod wpływem ideologii nazistowskiej. Formacje te ponoszą odpowiedzialność za ludobójstwo ponad 100 tysięcy Polaków na ziemiach wschodnich II Rzeczypospolitej, w przeważającej większości bezbronnych cywilów: starców, kobiet i dzieci.

– Cele polityczne, działalność konspiracyjna, obszar aktywności i stosowane metody stawiają obie formacje w bardzo odległych od siebie miejscach i spotykają się z diametralnie odmienną oceną historyków – pisze IPN.

Instytut podkreślił również, że porównywanie Bandery do Piłsudskiego jest bezpodstawne:

– Także doszukiwanie się analogii pomiędzy działalnością Józefa Piłsudskiego a czynami Stefana Bandery jest całkowicie nieuprawnione, przede wszystkim dlatego, że aktywność niepodległościowa Józefa Piłsudskiego z czasów jego kierowania PPS – Frakcją Rewolucyjną nie zaowocowała śmiercią tysięcy niewinnych istnień ludzkich. 

Przypomnijmy, że do podobnych stwierdzeń nt. Piłsudskiego i Bandery posuwała się gazeta Ukraińców w Polsce, „Nasze Słowo”, dotowana z pieniędzy polskich podatników. Ta jednak twierdziła, że to Piłsudski, a nie Bandera, był przykładem “międzynarodowego terrorysty”. Po interwencjach posłów Kukiz’15 przedstawiciele MSW uznali jednak, że nie mają kompetencji dotyczących wpływania na linię pisma i treści, które się tam ukazują.

– Mimo piętrzących się trudności IPN od wielu lat prowadzi współpracę z partnerami ukraińskimi, podejmując również starania na rzecz dialogu historyków z obu krajów, uznając jednakże, że jest on możliwy tylko na drodze wzajemnego poszanowania i dążenia do prawdy – podsumowuje Instytut.

Na wywiad Juszczenki zareagował na Twitterze poseł Kukiz’15 Tomasz Rzymkowski. Poseł przypomniał przy tej okazji, że w sejmowej „zamrażarce” wciąż jest przetrzymywany projekt ustawy o zakazie propagowania ideologii banderowskiej.

– Nie chciałbym, żeby pouczano Ukraińców, kto u nas ma być bohaterem. Dobrze znam historię Piłsudskiego. Dlatego pytam: co robił Bandera złego, czego nie robił Piłsudski? Wydaje mi się, że najlepszym wykładowcą dla Bandery był właśnie Piłsudski. Bandera robił to samo co Piłsudski, używał tych samych narzędzi politycznych. Wiem, że osoby, które stoją za polską ideą narodową nie są aniołami. Tak samo w przypadku Ukrainy – mówił w wywiadzie dla RMF FM Wiktor Juszczenko.

Ipn.gov.pl / Kresy.pl