Gdzie jest serce „z Bożej łaski króla Polski, dziedzicznego króla Szwedów, Gotów i Wendów”? 30 kwietnia 1669 roku król Jan Kazimierz na zawsze wyjechał do Francji

30 kwietnia 1669 roku Jan II Kazimierz, były król Rzeczypospolitej Obojga Narodów, opuścił kraj i udał się na emigrację do Francji. Był to symboliczny finał jego burzliwego panowania.

Po latach dramatycznych wojen – ze Szwecją, Rosją i Kozakami – Rzeczpospolita znajdowała się w głębokim kryzysie. Próby reform Jana Kazimierza, w tym zbliżenie do Francji i zamiar wzmocnienia władzy królewskiej, spotkały się z ostrym sprzeciwem magnaterii, co doprowadziło do rokoszu Jerzego Lubomirskiego i jeszcze bardziej osłabiło pozycję monarchy.

Po śmierci królowej Marii Ludwiki w maju 1667 roku Jan Kazimierz coraz poważniej rozważał abdykację, którą ostatecznie ogłosił 16 września 1668 roku.

Czytaj też: Śluby lwowskie Jana Kazimierza

Przez kolejne miesiące przebywał jeszcze w kraju – czas dzielił między rozrywki a kontemplację w klasztorach. Opuścił Warszawę przed elekcją nowego króla, a 30 kwietnia 1669 roku na zawsze wyjechał z Rzeczypospolitej. Udał się do Francji, gdzie z wielką życzliwością przyjął go Ludwik XIV. Zamieszkał w opactwie Saint-Germain-des-Prés pod Paryżem, które otrzymał jako opat komendatoryjny. Dzięki dochodom z opactwa mógł żyć wygodnie i z rozmachem. Snuto nawet plany jego ponownego ożenku – z Anną Gonzagą, siostrą jego zmarłej żony.

Jan Kazimierz zmarł 16 grudnia 1672 roku w Nevers, prawdopodobnie na skutek udaru mózgu, po otrzymaniu wieści o upadku Kamieńca Podolskiego. Pochowano go uroczyście we Francji, a jego serce złożono w Saint-Germain-des-Prés w monumentalnym grobowcu.

Czytaj też: Pomiatajmy królem

Ciało sprowadzono do Polski z inicjatywy Jana III Sobieskiego i 31 stycznia 1676 roku złożono w krypcie wawelskiej, obok królowej i ich zmarłych dzieci. Serce króla zostało w Paryżu. Niestety w czasie Rewolucji Francuskiej jego pomnik nagrobny w Saint-Germain-des-Prés został uszkodzony, a serce, które się w nim znajdowało, przepadło. Mimo to pomnik, w tym płaskorzeźbę przedstawiającą bitwę pod Beresteczkiem, można w opactwie oglądać do dzisiaj.

Jan II Kazimierz Waza (1609–1672) był władcą Rzeczpospolitej w latach 1648–1668. Posługiwał się tytułami: „z Bożej łaski król Polski, wielki książę litewski, ruski, pruski, mazowiecki, żmudzki, inflancki, smoleński, siewierski i czernihowski, a także dziedziczny król Szwedów, Gotów i Wendów, Król Prawowierny”. Przed koronacją był także kardynałem, ale zrzekł się godności duchownej, by objąć tron po śmierci brata Władysława IV. W 1656 roku złożył słynne śluby lwowskie.

Jan Kazimierz był jedynym królem Polski, który dobrowolnie zrzekł się tronu.

Kresy.pl / Polski FR