Francja uznaje przynależność Sahary Zachodniej do Maroka

Francja uznaje plan autonomii regionu Sahary Zachodniej pod suwerennością Maroka jako jedyny sposób rozwiązania długotrwałego sporu terytorialnego, oświadczył Emmanuel Macron.

Przekaż 1,5% podatku Skomentuj Udostępnij Wyłącz reklamy

Obszar jest postulowaną ojczyzną ludu Sahrawi, którzy walczy o niepodległe państwo przy wsparciu Algierii. Państwowość Sahary Zachodniej uznana jest przez mniejszą część państw świata, głównie afrykańskich i Ameryki Południowej. Obszar ten został w latach 70 XX w. okupowany przez Maroko.

Francja przez lata balansowała między stanowiskiem Marokańczyków, uważających Saharę Zachodnią za część swojego terytorium, a stającą za Sahrawimi Algierią, wspierającą ich ideę niepodległościową. Miało to na celu utwierdzanie pozycji Francji w całym Maghrebie, a zwłaszacza Algierii. Informująca we wtorek o sprawie agencja Reutera oceniła deklarację Macrona jako doszlusowanie do stanowiska większości państw zachodnich popierających już plan Maroka dla regionu.

„Dla Francji autonomia pod marokańską suwerennością jest ramą, w której ta kwestia musi zostać rozwiązana” – agencja zacytowała fragment listu wysłanego przez Macrona do króla Maroka Mohammeda VI. Jak podkreślił prezydent Francji  – „Nasze poparcie dla planu autonomii zaproponowanego przez Maroko w 2007 r. jest jasne i stałe. Dla Francji stanowi on obecnie jedyną podstawę do osiągnięcia sprawiedliwego, trwałego i uzgodnionego rozwiązania politycznego, zgodnego z rezolucjami Rady Bezpieczeństwa ONZ”.

Macron przekazał, że Paryż postrzega Saharę Zachodnią jako część obecnego i przyszłego suwerennego terytorium Maroka, dodając, że Francja będzie działać zgodnie z tym stanowiskiem na szczeblu krajowym i międzynarodowym.

Dwór króla Maroka w oświadczeniu przyjął deklarację Maroka jako „znaczący rozwój wsparcia suwerenności Maroka nad Saharą”. Z kolei Algieria wyraziła „wielkie ubolewanie” i stanowczo potępiła decyzję Paryża, dodając, że będzie miała ona konsekwencje, nie konkretyzując jednak, jakie one będą.

Obszar Sahary Zachodniej jest ostatnim postkolonialnym obszarem Afryki o niejasnym statusie. Zamieszkany pierwotnie przez plemiona Sahrawi – wędrowny w dużej części lud powstały ze zmieszania miejscowych Berberów z przybywającymi od XI w. arabskimi plemionami beduińskimi. W 1884 r. tereny te zostały zajęte przez Hiszpanię, która uczyniła je swoją kolonią. W 1973 grupa sahrawijskich studentów założyła w Algierii Ludowy Front Wyzwolenia Sakiji al-Hamry i Río de Oro (Polisario) mający walczyć o niepodległość regionu skolonizowanego przez Hiszpanów. Front zdołał przeciągnąć na swoją stronę część tubylczych oddziałów posiłkowych przy hiszpańskiej armii i rozpoczął walkę podjazdową z kolonizatorami.

Hiszpania zrzekła się władzy nad Saharą Zachodnią w 1975 r. w wyniku czego Polisario proklamował w 1976 r. Saharyjską Arabską Republikę Demokratyczną (SADR). Sahrawi nie doczekali się niepodległości bowiem po wycofaniu się Hiszpanów obszar został zajęty przez armie sąsiednich Maroka i Mauretanii. Oddziały Polisario podjęły walki z oboma państwami. W 1979 r. Mauretania wycofała się z Sahary Zachodniej i uznała państwowość SADR.

W toku konfliktu zbrojnego siły zbrojne Maroka spychały siły Polisario na wschód tak, że obecnie kontroluje on około jednaj czwartej terenu proklamowanej przezeń Republiki, którą uznały 84 państwa świata, z tego 38 wycofały się z tego uznania lub zawiesiły je. 36 państw utrzymuje relacje z SADR.

Terytoria niekontrolowane jeszcze przez Maroko to obszary skrajnie niegościnnej pustyni co spowodowało, że aż 150-200 tys. Sahrawich uciekło z regionu do sąsiedniej Algierii. Obecnie mieszkają oni w przygranicznych obozach dla uchodźców w rejonie algierskiego miasta Tinduf. To właśnie tam, na uchodźctwie swoje dowództwo ma Polisario i tam rezydują formalne władze SADR. Władze Algierii od dekad wspierają Polisario, co jest jednym z powodów ich napiętych relacji z Marokiem.

W listopadzie 2020 roku władze Maroka wysłały armię by odblokowała autostradę prowadzącą do jedynego przejścia granicznego z Mauretanią. Armia marokańska wkroczyła w ten sposób do tak zwanej strefy zdemilitaryzowanej co wywołało wybuch starć z oddziałami Polisario – pierwszych od 29 lat. Polisario ogłosiłwówczas zerwanie trwającego od trzech dekad rozejmu.

Miesiąc później Stany Zjednoczone uznały suwerenność Maroka nad Saharą Zachodnią. Była to prawdopodobnie cena za ustanowienie relacji między Marokiem i Izraelem, w ramach proizraelskiej polityki Donalda Trumpa.

W 2021 r. pogorszyły się także relacje między Algierią i Marokiem. W sierpniu Algier zerwał stosunki dyplomatyczne z Rabatem. W listopadzie doszło do ataku na Algierczyków znajdujących się na obszarze Sahary Zachodniej.

Region jest bogaty w surowce naturalne i pozwala Maroku na znaczne rozszerzenie morskiej strefy ekonomicznej.

reuters.com/kresy.pl