Zniknął dokument o likwidacji ZSRR

Były przewodniczący parlamentu Białorusi Stanisław Szuszkiewicz, który w 1991 r. podpisał porozumienie białowieskie w sprawie likwidacji ZSRR i utworzenia Wspólnoty Niepodległych Państw, twierdzi, że dokument ten zniknął z archiwum.

“Trudno uwierzyć w zniknięcie dokumentu takiej rangi, ale jest to fakt” – powiedział S. Szuszkiewicz agencji AP w opublikowanym w miniony czwartek wywiadzie.

Według Szuszkiewicza porozumienie zostało skradzione, prawdopodobnie na zamówienie jakiegoś kolekcjonera. Jak dodał były szef parlamentu, brak dokumentu stwierdził podczas pracy nad swoimi wspomnieniami.

Przedstawiciele białoruskiego rządu i WNP potwierdzili w środę, że mają jedynie kopie dokumentu. “Nie wiemy, gdzie jest oryginał” – powiedział Wasil Astrejka, szef wydziału archiwalnego WNP, który ma siedzibę w Mińsku.

8 grudnia 1991 r. ówcześni przywódcy Białorusi, Rosji i Ukrainy – przewodniczący Szuszkiewicz oraz prezydenci Borys Jelcyn i Leonid Krawczuk – na spotkaniu w rezydencji Wiskule w Białowieży podpisali porozumienie białowieskie, zgodnie z którym “Związek Radziecki jako rzeczywistość geopolityczna i podmiot prawa międzynarodowego przestaje istnieć”, a w jego miejsce powstaje WNP. Po kilku dniach parlamenty trzech republik ratyfikowały porozumienie.

Niespełna dwa tygodnie po spotkaniu białowieskim, 21 grudnia, na szczycie w Ałma-Acie do trzech słowiańskich republik WNP dołączyły wszystkie podmioty ZSRR z wyjątkiem Litwy, Łotwy i Estonii, które definitywnie odmówiły integracji, oraz Gruzji (ostatecznie należała ona do WNP w latach 1993-2009).

25 grudnia 1991 r. Michaił Gorbaczow złożył rezygnację z funkcji prezydenta nieistniejącego już imperium.

Szuszkiewicz pełnił funkcję szefa parlamentu Białorusi do 1994 r., kiedy to została przyjęta konstytucja Republiki Białoruś, a także odbyły się wybory prezydenckie. Szuszkiewicz zdobył w nich jedynie 10 procent głosów, zaś prezydentem został Aleksander Łukaszenka, który od tego czasu sprawuje nieprzerwanie władzę w kraju.