Seminarium kapelanów więziennych

Od 13 do 16 lipca 2009 roku w Narodowym Uniwersytecie “Akademia Ostrogska” odbyło się seminarium kapelanów więziennych, którego celem było doskonalenie ich kwalifikacji.

W seminarium wzięło udział niemal 60 przedstawicieli różnych wyznań zrzeszonych w Ukraińskiej Międzywyznaniowej Misji Chrześcijańskiej “Duchowa i dobroczynna opieka w miejscach pozbawienia wolności”, która zjednoczyła w jednym celu 12 konfesji chrześcijańskich.

Na imprezę zjechało się duchowieństwo z całej Ukrainy. Seminarium kapelanów zebrało w murach akademii nie tylko duchowieństwo z różnych obwodów Ukrainy: rówieńskiego, odeskiego, kijowskiego, lwowskiego, charkowskiego, połtawskiego, wołyńskiego, mikołajowskiego, ługańskiego, ale i świeckich – przedstawicieli różnych wyznań.

Wykłady prowadzili wykładowcy ze Studium Przygotowania Zawodowego Kadr Państwowej Służby Kryminalno-Wykonawczej Ukrainy w Białej Cerkwi. Na seminarium ukazano różne aspekty ustawodawstwa i psychologii penitencjarnej. Podobnie jak w roku ubiegłym, uczestnicy cyklu kursów otrzymają z rąk przewodniczącego Państwowego Departamentu Ukrainy ds. Wykonania Kar certyfikaty kapelańskie.

Na uroczystym otwarciu obecny był biskup Jozafat Howera z Ukraińskiego Kościoła Grekokatolickiego i prof. dr rektor Ihor Pasicznyk, rektor Narodowego Uniwersytetu “Akademia Ostrogska”. To, że seminarium odbywa się właśnie w Akademii Ostrogskiej wg rektora Ihora Pasicznyka nie jest dziwne. Przecież akademia jeszcze od początku swego założenia w XVI w. była nie tylko zakładem oświatowym, ale i centrum duchowo-religijnym Ukrainy. I obecnie tutaj działa świątynia dla studentów i wykładowców, w społeczności akademickiej propagowana jest moralność chrześcijańska, a kierownictwo uniwersytetu jest inicjatorem wprowadzenia etyki chrześcijańskiej jako przedmiotu obowiązkowego w szkołach ukraińskich.

Codziennie kapelani odprawiali nabożeństwo osobno w świątyniach swoich wyznań. We wtorek i środę w kościele parafialnym pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny była odprawiana Msza św. o godz. 7.00 rano – na nabożeństwach byli obecni katoliccy kapelani więzienni obu obrządków.

Uczestnicy seminarium wspólnie odwiedzali nabożeństwa, codziennie w różnych świątyniach Ostroga, podczas których czytano i rozmyślano nad fragmentami z “Biblii Ostrogskiej” w przekładzie na współczesny język ukraiński uczynionym przez o. Rafajiła Turkoniaka. Była to swego rodzaju pielgrzymka księgi Biblii Ostrogskiej po świątyniach chrześcijańskich m. Ostroga i równocześnie dni modlitw ekumenicznych.

I tak w poniedziałek, 13 lipca, ks. Wasyl Żukowski w świątyni dla studentów i wykładowców w cerkwi pw. św. Fedora Ostrogskiego odmówił modlitwę do Ducha Świętego z prośbą o błogosławieństwo Boże dla seminarium i jego uczestników.

We wtorek, 14 lipca, takie nabożeństwo odbyło się w domu modlitwy Kościoła Chrześcijan Wiary Ewangelickiej z udziałem przewodniczącego zjednoczenia rówieńskiego Wiktora Boryszkewycza. W swoim wystąpieniu wspomniał rozmowę z jednym z naczelników zakładu penitencjarnego, którego zapytał, czy odwiedziny kapelanów przemieniają sposób zachowania osądzonych, ten odpowiedział: “Jakby ich nie zmieniały, nie pozwalalibyśmy tutaj wam przychodzić”.

W środę, 15 lipca, w Soborze pw. Objawienia Pańskiego kapelanów przyjął Władyka Warfołomij, arcybiskup rówieński i ostrogski Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego. W swoim słowie hierarcha prawosławny powiedział m.in., że obecnie nastał czas obecności Kościoła w różnorodnych miejscach, w tym w więzieniach. Kościół Prawosławny mając wielkie doświadczenie pracy w więzieniach w czasach przedrewolucyjnych, szuka także sposobów doniesienia Ewangelii współczesnemu człowiekowi. Kapłani prawosławni zaśpiewali modlitwę do Matki Bożej w intencji więźniów i kapelanów.

Wieczorem tego samego dnia na modlitwę do swego domu modlitwy zaprosili ewangeliczni chrześcijanie baptyści. Ichnia wspólnota prowadzi centrum rehabilitacyjne dla uzależnionych od narkotyków i alkoholu, wśród których jest wielu dawnych więźniów. Dowodem tego, że Dobra Nowina przynosi owoce, jest śpiew wykonany przez podopiecznych wspomnianego centrum.

Przemówienie pt. “Ekumenizm, który rodził się w więzieniach i obozach” wygłosił ks. Witold Józef Kowalów, który przedstawił słuchaczom więźniów kapłanów, którzy byli sądzeni za głoszenie Słowa Bożego. Szczególną uwagę poświęcił nieprzeciętnej postaci Wołynia i Kazachstanu, Słudze Bożemu ks. Władysławowi Bukowińskiemu (1904-1974), który za wiarę i głoszenie Ewangelii odbywał karę w więzieniach i obozach ponad 13 lat.

W czwartek, 16 lipca, z uczestnikami seminarium spotkał się ordynariusz diecezji łuckiej bp Marcjan Trofimiak, który wygłosił słowo do uczestników seminarium i odpowiadał na pytania. Później Biskup Marcjan przewodniczył Mszy św. w miejscowym kościele rzymskokatolickim pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Koncelebrowało jedenastu kapłanów. W okolicznościowym kazaniu Biskup przypomniał najważniejsze przykazanie – przykazanie miłości. Brzmiała modlitwa za kapelanów i więźniów. Zabrzmiała również modlitwa dziękczynna mężczyzn i kobiet, którzy uwierzywszy w Pana Boga, Jego Syna i Ducha Świętego, uwolnili się od negatywnych uzależnień (od alkoholu i narkotyków), z centrum terapeutycznego w Ostrogu, który prowadzi wspólnota baptystów. Na koniec liturgii Biskup Marcjan udzielił kapelanom, parafianom i gościom, Bożego błogosławieństwa.

Na zakończenie seminarium jego uczestnicy odwiedzili Zakład Karny nr 96 w wiosce Horodyszcze (obwód rówieński).

Służba kapelanów więziennych, sakramentalna i ewangelizacyjna, jest bardzo istotnym elementem resocjalizacji. To, że kapelani są potrzebni, jest oczywiste. W pracy dopomaga im szereg świeckich i ludzi dobrej woli. Przez modlitwę i konkretne działania na rzecz osądzonych.

Jednym z uczynków miłosierdzia względem ciała jest pocieszanie więźniów. Jezus w jednej ze swoich przypowieści mówi: “byłem w więzieniu, a odwiedziliście mnie” (Mt 25, 36). Przykład wypełnienia tych Jezusowych słów dał Sługa Boży Jan Paweł II. Dał nam także nasz Biskup Marcjan Trofimiak, który 26 stycznia 2009 r. urzeczywistnił sakrament Chrztu Św. trzech młodych ludzi pozbawionych wolności w więzieniu w Horodyszczu k. Równego. Taki przykład daje nam ks. Grzegorz Draus, który stoi na czele Ukraińskiej Międzywyznaniowej Misji Chrześcijańskiej “Duchowa i dobroczynna opieka w miejscach pozbawienia wolności”.

Kościół obejmując swoją misją miejsca pozbawienia wolności wykonuje apostolskie pouczenia: “Pamiętajcie o uwięzionych, jakbyście sami byli uwięzieni, i o tych co cierpią, bo i sami jesteście w ciele” (Hbr 13, 3).

ks. Witold Józef Kowalów