Marcin Nikanor Anczewski

Polski Słownik Biograficzny, t. 1, Kraków 1935, s. 91.

Anczewskl Marcin Nikanor(+ 1682). Pi­sownia nazwiska chwiejna: Anczewski, Anczowski, Janczewski, Janczowski. Jeden z najznako­mitszych przedstawicieli mieszczaństwa lwow­skiego XVII w., syn Marcina, płatnerza i ławnika lwowskiego, i Katarzyny z Szolców. Dr. fil. i med., zarazem kupiec (handel wina), ławnik, wójt, konsul (rajca) i prokonsul (burmistrz) miasta. W czasie oblężenia 1655 należał do delegacji, pertraktującej z Chmielnickim. Pia­stował tytuł medyka i sekretarza czterech ko­lejno królów. Jako wysłannik Lwowa jeździł na wesele Jana Kazimierza i Ludwiki Marji, jakoteż na koronację Sobieskiego, wobec któ­rego użył zwrotu, te miasto Lwów, przez wdzięcz­ność za jego dobrodziejstwa, opiek: i ratu­nek, nic Leopolis, ale Joannopolis zwać by się powinno. A. był właścicielem słynnej „Czarnej kamienicy”, jednego z najcenniejszych dziś zabytków budownictwa naszego z XVII w., który dziś mieści Muzeum historyczne m. Lwowa (Rynek 4). Żonaty był dwukrotnie: raz .z Re­giną, wdową po Janie Abermanie (Habennanie), lekarzu lwowskim, a córką znanego rajcy, Jana Lorencowicza, powtórnie z Marjanną Tauzen, z fraucymeru Marji Kazimiery. Zostawił córkę z pierwszego małż., Annę, wydaną za lekarza, Andrzeja Szymonowicza. Umarł w r. 1682, pochowany w kościele oo. jezuitów we Lwowie.

Gąsiorowski L., Zbiór wiadom. do hist. szt. lek. w Polsce, II, 274: K o ś m i ń s k i St, Słownik lekarzów pol., 8 (pod Anczewski) i 187 (pod Jan­czewski); Giedroyć Fr., Źródła biogr.-bibljogr. do dziejów sztuki lek., Pam. Tow. lek. warsz. 1902-1910 i osob. odb. popraw., W. 1911; Łoziński W., Patrycjat i mieszczaństwo lwowskie, Lw. 1892; Ja­worski F., Królowie polscy we Lwowie, Biblio­teka lwows., XIX XX, 72; Ziembicki W., Czarna kamienica i jej dawni właściciele, Lw. 1928, „Słowo Polskie” na Zjazd bibljotekarzy i bibljof., nr 145—146, i „Polska Gaz. lek.”, Lw. 1928 nr 49; Estr.; Slow, geogr., IX, 712, pod Rokitno; Bieżanowski St., Panegyris epithalamica.(na wesele A. z Marjanną Tauzen 1679); Zimorowicz B.. Viri ill., w Zbiorze pism, ed. Heck, 1899. 327; Józefowicz J., Kronika m. Lwowa; Chodynicki L, Hist. m. Lwowa, 137; Zubrzycki D., Kronika m. Lwowa; A. G. Z., X, 291, 300, 340, 346; Vol. leg., IV, 105 (1. 225); Zakrzewski M. F., materjały rękopiśmienne do hist. med., Ossolineum (dział Pawlikowskich, rkp. 171, fasc. III); Archiwum m. Lwowa (dawne akta radzieckie itd.); Historia
Collegii Leopoliensis S. J. rkp. wiedeńskiej biblioteki państwowej.

Witold Ziembicki