Ścigam Iwana Groźnego

Pierwszego czerwca, o godzinie 18.00, w pomieszczeniach Muzeum Powstania Warszawskiego, miała miejsce Premiera filmu pt. „Ścigam Iwana Groźnego”. Film dołączony będzie do historycznego dodatku czasopisma „Wiedza i Życie”; „Inne Oblicza Historii”.

Dwumiesięcznik charakteryzuje się podejmowaniem tematów ciekawych, trudnych i niechcianych w naszej historii. W poprzednim numerze zajmował się obszernie tematyką Ludobójstwa dokonanego przez OUN-UPA na polskiej ludności Kresów południowo-wschodnich, dodatkiem był wówczas film “Zapomnij o Kresach”.

W aktualnym numerze poruszono m. in. tematykę zbrodniarzy w obozach koncentracyjnych, z wyszczególnieniem formacji złożonych z obcokrajowców. Trwający w Monachium proces Johna Demianiuka ma w tym kontekście szczególny wydźwięk. Ukrainiec, należący do elity obozowych strażników bez wątpienia został rozpoznany przez więźniów z Sobiboru. Co potwierdza dyrektor muzeum faszystowskiego obozu w Sobiborze Marek Bem. Czy Demianiuk to również okryty złą sławą Iwan Groźny z obozu w Treblince? Miejmy nadzieję że tę kwestię da się wyjaśnić w toku procesu. W tym kontekście zastanawiające są liczne wystąpienia nacjonalistycznych partii na Ukrainie i w kanadyjskiej diasporze ukraińskiej, broniące Demianiuka.

Film “Ścigam Iwana Groźnego” jest dokumentalną relacją dr Jacka Wilczura prowadzącego śledztwo w połowie lat osiemdziesiątych na zlecenie Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce. Jako narrator w filmie, dr Jacek Wilczur ujawnia kulisy rozpoczęcia śledztwa, poszukiwania śladów, a także dowody pojawiające się w trakcie jego trwania. W filmie wykorzystano unikalne zdjęcia z rozprawy Demianiuka w Izraelu, a także materiał dokumentalny pokazujący jego przylot do Izraela po ekstradycji z USA. Najważniejszym zadawanym w filmie pytaniem jest: “Dlaczego Izrael w tak dziwny i niezrozumiały sposób wypuścił zbrodniarza pomimo skazania go na karę śmierci?”

Jacek Wilczur, zaraz po projekcji filmu, wskazywał na ważny precedens: Skazanie tego ukraińskiego zbrodniarza, chociażby na symboliczną karę (ze względu na jego wiek), wskaże jaką rolę odgrywały inne narodowości w wypełnianiu woli i planów hitlerowskich Niemiec.

W materiale opublikowanym przez Inne Oblicza Historii znajdziemy odpowiedzi na wiele pytań z tym problemem związanych, ale ukazane są również pytania, na które jeszcze nie znaleziono jednoznacznych odpowiedzi. Wywiad Jana Łukasika z reżyserem Piotrem Mielechem odkrywa wiele mrocznych tajemnic sprawy Demianiuka…

Na premierze obecni byli goście, wśród nich: Michael Sobelman Rzecznik Prasowy Ambasady Izraela, Marek Bem Dyrektor muzeum Niemieckiego-Faszystowskiego Obozu w Sobiborze, dr Jacek Wilczur urodzony we Lwowie, najmłodszy żołnierz “Ponurego”, historyk, między innymi walczący o prawdę na temat Ludobójstwa na narodzie polskim, dokonanego przez OUN-UPA.

Piotr Szelągowski