Kłamstwa białoruskich nacjonalistów czyli jak Żeligowski został Białorusinem

Blog Polacy Grodzieńszczyzny wychwycił kolejny przykład fałszowania historii ze strony białoruskich środowiska narodowych. Tym razem białoruski portal 1863x.com doszedł do wniosku, że generał Lucjan Żeligowski był Białorusinem, który zajmując w 1920 Wilno chciał budować “państwo białoruskie”. Z tymi kuriozalnymi twierdzeniami rozprawia się miejscowy polski bloger.

Nowa nacjonalistyczna stronapróbuje wykreślać Polaków z historii Grodzieńszczyzny i Wileńszczyzny. Według opublikowanego na stronie artykułu generał Lucjan Żeligowski był Białorusinem, który walczył o przyłączenie Wilna do państwa białoruskiego.

We wstępie artykułuautor przyznaje, że “Wileńszczyzna stała się jabłkiem niezgody” między odrodzoną Polską a powstającą Republiką Litewską. I to w samej istocie ostatnia prawda historyczna jaka pojawia się w artykule.Reszta to popisy fantazji białoruskiego nacjonalisty.

Autor artykułu pisze, że “7 października 1920 r. w Suwałkach było podpisane porozumienie zgodnie z którym cały Kraj Wileński odchodził do Litwy”. To pierwsze kłamstwo albo dowód braku wiedzy historycznej autora. Prawdziwa nazwa tej umowy to Umowa między Rzeczpospolitą Polską i Rzeczpospolitą Litewską w sprawie ustanowienia tymczasowego modus vivendi aż do ostatecznego uregulowania stosunków między oboma państwami… – i tak w samej nazwie zaznaczono, że jest ona tymczasowym rozejmem, a nie umową pokojową. Był to rozejm faktycznie zawarty pod politycznym naciskiem Ententy i militarnym naciskiem bolszewików. Jednak umowa ta nie zatwierdzała przynależności państwowej Wileńszczyzny.

Żeligowski Białorusinem?

To dopiero początek. Artykuł poświęcony jest wyzwoleniu Wilna przez żołnierzy Wojska Polskiego, którzy pod dowodzeniem generała Lucjana Żeligowskiego przeprowadzili pozorowany bunt, a tak naprawdę w ramach planu Józefa Piłsudskiego zabezpieczyli Wilno dla Polski, wkraczając do niego 9 października 1920 r. Tymczasem autor artykułu opisuje działania polskich żołnierzy jako “bunt Białorusinów” i “rozegranie białoruskiej karty”. Przy czym tu Białorusini? – pyta każdy kto zna historię walki o Polaków o Wilno. Otóż według artykułu 1 Dywizja Litewsko-Białoruska generała Jana Rządkowskiego a także oddziały majora Mariana Zyndram-Kościałkowskiego to “oddziały sformowane wyłącznie z Białorusinów-katolików Zachodniej Białorusi, którzy nie chcieli służyć w polskich formacjach i woleli im tworzyć formację <>”. Sam Żeligowski określany jest jako “Białorusin-katolik”, a jego oddziały to “białoruska armia”.

To oczywiste kłamstwa. Dywizja Litewsko-Białoruska była typiczną dywizją Wojska Polskiego, która została sformowana rozkazem Józefa Piłsudskiego 26 listopada 1918 r. Tak jak każda inna dywizja podległa polskiemu sztabowi, miała polskie mundury i po polsku w niej rozmawiano i rozkazywano. Wchodzili w jej skład kresowi Polacy. Autor z portalu 1863x.com albo w ogóle nie wie, ale celowo przemilcza fakt, że stworzenie tej dywizji było prosto formalnym zatwierdzeniem w ramach Wojska Polskiego stworzonych spontanicznie przez Polaków Wileńszczyzny i Grodzieńszczyzny oddziałów Samoobrony.Już październiku i listopadzie 1918 r. Samoobrony kresowe formowane przez kresowych Polaków powstały w Wilnie, Ejszyszkach, Lidziei Szczuczynie. Walczyły one o przynależność Wileńszczyzny i Grodzieńszczyzny do Polski. Zwalczali oni bolszewików ale zwalczali też białoruskich nacjonalistów marzących o Białoruskiej Republice Ludowej. W Lidzie powstała Rada Narodowa Ziemi Lidzkiej w skład której wchodzili Polacy. Samoobrony i Rada były związane z warszawskim Komitetem Obrony Kresów Wschodnich. W grudniu nastąpiła centralizacja wszystkich oddziałów Samoobrony, na jej czele stanął Polak, były oficer armii rosyjskiej, generał Władysław Wejtko, który natychmiast wyjechał do Warszawy by podporządkować się polskim władzom i wprowadzić Samoobrony do Wojska Polskiego. To właśnie ci ludzie – ludzie którzy samodzielnie powstali z bronią w ręku aby przynależeć do państwa polskiego – utworzyli Dywizję Litewsko-Białoruską.

Sam Żeligowski od 1912 r. był bojownikiem polskiej organizacji militarnej Związek Walki Czynnej założonej we Lwowie, która z czasem objęła wszystkie polskie ziemie pod władzą trzech mocarstw – Niemiec, Austrii i Rosji. Związek stawiał sobie na cel odbudowanie Polski na tych ziemiach. Do 1927 r. Żeligowski był oficerem Wojska Polskiego, a potem był deputowanym polskiego Sejmu, polskim politykiem. Brak jakiegokolwiek faktu, cytatu, który by potwierdzał, że Żeligowski uważał się za Białorusina czy chciał budować Białoruś. Autor strony 1863x.com albo nie zna historii, albo kłamie. 9 października do Wilna wkroczyły oddziały Wojska Polskiego – bo bunt, co przyznaje sam autor artykułu – był tylko pozorem. Składały się one z świadomych Polaków, którzy jeszcze w listopadzie sami chwycili za broń w swoich miastach i wsiach Wileńszczyzny i Grodzieńszczyzny, by walczyć o ich przyłączenie do Polski. Tymczasem publicysta białoruskiego portalu pisze o akcji Żeligowskiego – “faktycznie to była wojna Zachodniej Białorusi z Litwą o Wileńszczyznę”.

Litwa Środkowa państwem białoruskim?

Dalej białoruski nacjonalista pisze o powstaniu tymczasowego państwa Litwy Środkowej. Pisząc o ludności tego terenu autor ucieka się do szczególnie śmiesznej manipulacji zajawiając “90% z nich Białorusini i Polacy”. Napiszmy całą prawdę – według spisu ludności przeprowadzonego przez niemieckich okupantów 9 marca 1916 r. Polacy stanowili na Wileńszczyźnie 58% mieszkańców, Litwini 18,5%, Żydzi 14,7%, Białorusini 6,4% i Rosjanie 1,2%. W samym Wilnie Białorusinów prawie w ogóle nie było – w Wilnie mieszkało: 50,2% Polaków, 43,5% Żydów, 2,6% Litwinów, 1,5% Rosjan. Zaznaczmy przy tym, że Niemcy byli wrogami ludności polskiej i popierali przeciw niej zarówno nacjonalizm litewski jak i białoruski, nie ma więc żadnego powodu myśleć, że fałszowali spis na korzyść Polaków. Dotyczył on terenu większego niż Litwa Środkowa. Władze samej Litwy Środkowej obliczyły, że Polacy stanowią 70,6% ludności tego kraju, Litwini 12,84%, Białorusini 6,02%, Żydzi 4,04%, inne narodowości 6,5%. Skoro autor portalu 1863x.com tak chwali władzę Litwy Środkowej jako prawdziwą “tutejszą” władzę powinien też uznać jej statystyki. Oczywiście nie napisał o nich bo nie pasowały mu do ideologicznego mitu jaki chce budować.

Dalej autor artykułu pisze “W Litwie Środkowej był sformowany białorusko-polski rząd, w którym połowę stanowisk Białorusini”. Kolejna nieprawda – w Litwie Środkowej nie było rządu tylko Tymczasowa Komisja Rządząca. W jej skład weszli tylko dwaj polityczni, białoruscy aktywiści Vaclaŭ Ivanoŭski i Branislaŭ Taraszkievič. To oczywiście za mało dla pisania o “połowie stanowisk”. W rzeczywistości w sprawach wojskowych o wszystkim decydował Żeligowski, w sprawach politycznych Delegat Rządu Rzeczpospolitej Polskiej, pierwszym od grudnia 1920 r. był Władysław Raczkiewicz – kierownik Wydziału Wojskowego warszawskiego Komitetu Obrony Kresów Wschodnich Litwa Środkowa była ściśle związana z Polską. W marcu 1921 r. oficjalną walutą Litwy Środkowej stała się waluta Rzeczpospolitej – polska marka. Polska utrzymywała także budżet Litwy Środkowej – w 1921 r. przesłała do niego 1,5 miliardów polskich marek. W składzie armii Litwy Środkowej był tylko jeden białoruski batalion zapasowy pod dowodzeniem podpułkownika Hapanowiča.

Autor portalu 1863x.com pisze o białoruskich szkołach. Otóż w 1921 r. w Litwie Środkowej wśród szkół podstawowych było 638 szkół polskich, 80 szkół żydowskich, 54 szkół litewskich, 28 szkół białoruskich, 2 szkoły rosyjskie. Zaznaczyć trzeba, że liczby te pasują do wyniku niemieckiego spisu ludności z 1916 r, który wykazał, że Białorusini stanowili dopiero czwartą grupę etniczną na Wileńszczyźnie. Co dotyczy szkół średnich na Litwie Środkowej były 22 szkoły polskie, 6 szkół żydowskich, 3 szkoły litewskie, 2 szkoły rosyjskie, 1 szkoła białoruska. Przechodząc do dziedziny niezależnej od władz tymczasowego państwa, a zależnej od samych obywateli – w Litwie Środkowej wydawano 43 gazety i żurnale – 25 w języku polskim, 7 w języku białoruskim, 6 w języku żydowskim, 3 w języku litewskim, 2 w języku rosyjskim.

Istniały w Litwie Środkowej organizacje białoruskie polityczne popierającej jej państwowość – Związek Krajowy Pawła Aleksiuka zorganizowany w kwietniu 1921 r. oraz Białoruska Krajowa Grupa Polityczna podpułkownika Hapanowiča jaka powstała w marcu 1921 r. Aleksiuk proponował program autonomii Białorusinów w ramach państwa polskiego.

Jaka była świadomość mieszkańców Litwy Środkowej pokazują wybory do jej parlamentu jakie odbyły się 30 listopada 1921 r. Zagłosowało w nich ponad połowa całej ludności kraju przy czym 80,8% miejscowych Polaków, 8,2% Litwinów, 15,3% Żydów, 41% Białorusinów. Głosująca większość ludności poparła polityków proponujących jak najszybsze włączenie Litwy Środkowej do Polski. Zwolennicy przyłączenia do Polski zdobyli 90 miejsc w Sejmie Litwy Środkowej. Zwolennicy jej autonomii w ramach Polski tylko 16 miejsc. W wyborach startował w powiecie oszmiańskim także Paweł Aleksiuk ale przegrał. Zakończył on wówczas swoją działalność na Wileńszczyźnie i przeniósł się do ziemi nowogródzkiej.

Już 20 lutego 1922 r. Sejm ten przegłosował włączenie Litwy Środkowej do Polski – poparło ją 96 posłów, 6 wstrzymało się. Autor artykułu piszę o naciskach Polski na Żeligowskiego. Prawda taka, że była to wola parlamentu wybranego z woli narodu. 1863x.com pisze o “bojkocie Białorusinów”. Jak wykazały statystyki władz Litwy Środkowej w wyborach do jej Sejmu głosowała prawie połowa miejscowych Białorusinów. Do bojkotu nawoływały faktycznie białoruskiej partie. Ale nie one decydowały o losach Litwy Środkowej, bo Białorusini stanowili w niej wtedy mniejszość mieszkańców.